Paardensport: Carrouselrijden

Carrouselrijden vind ik persoonlijk het mooiste onderdeel van de paardensport, omdat je het paard volledig in zijn waarde laat. Een paard is van nature een kuddedier en bij carrouselrijden zijn de paarden als groep aan het werk. De onderwerpen die ik aan bod wil laten komen zijn wat carrouselrijden is, een korte beschrijving van een aantal bekende figuren en wat informatie over wedstrijden.

Wat is carrouselrijden?

Carrouselrijden is een onderdeel van de paardensport waarbij een groep van 12, 16 of 24 ruiters en amazones een soort dressuurproef (in de ruitersport noemen we dit een kür) op muziek rijdt. Het is een van de weinige, of misschien wel het enige onderdeel dat je als groep uitvoert en waarbij je dus ook als groep samenwerkt. De basisopstelling van een carrouseluitvoering is dat de ruiters twee aan twee rijden waarbij de hoofden van de paarden naast elkaar horen te zijn, de ruiters beugel aan beugel rijden en de onderlinge afstand overal even groot is. De ruiters en amazones moeten allemaal hetzelfde gekleed zijn. Als tijdens het carrouselrijden de tweetallen gesplitst worden, vormen zich twee pelotons. Als de pelotons gesplitst worden, spreken we van secties.

Bij het vormen van een tweetal is het verstandig om te kijken welke paarden er naast of achter elkaar kunnen zonder dat er onenigheid tussen beide paarden ontstaat. Als twee paarden niet goed met elkaar overweg kunnen is het beter om het ene paard vooraan te laten lopen en het andere wat verder achteraan. Bij carrouselrijden is een goede samenwerking belangrijk. Ook moet het paard een goed vertrouwen hebben in de ruiter, omdat het paard steeds in een wisselende positie loopt. Het ene moment loopt het vooraan, het andere moment weer achteraan en weer later moet hij weer in tweetallen lopen. Deze wisselingen verlopen soepeler als het paard de ruiter vertrouwt.

Enkele bekende figuren

Visgraat

Bij de visgraat begeeft de colonne zich in paren naar de middellijn. Zodra de hele colonne zich op de rechte lijn bevindt, geeft de commandant het commando. De ruiters aan de linkerkant maken allemaal gelijktijdig een kleine volte naar links. De ruiters aan de rechterkant doen dit naar rechts. Uiteindelijk komen de paren weer samen op de middellijn en vervolgen hun weg.

Zandloper

De colonne begeeft zich met enen naar de middellijn. Halverwege splitst de colonne zich. De eerste ruiter rijdt naar de linkerhoek, de tweede naar de rechterhoek, enz. De pelotons passeren elkaar aan de korte zijde van de rijbaan en gaan na de wending naar de lange zijde weer naar het midden van de rijbaan. Daar kruisen de pelotons elkaar. Dit wordt herhaald aan de andere kant, waardoor de vorm van de zandloper twee keer wordt beschreven. Tenslotte voegen de pelotons zich op de middellijn weer samen tot een colonne.

Wedstrijden

In Nederland worden regionale en nationale kampioenschappen gehouden. Bij de nationale kampioenschappen gaat het om carrouselgroepen A tot F. In totaal nemen er ongeveer 65 groepen deel aan deze wedstrijden. De wedstrijden worden georganiseerd door de Verenigde Carrouselclubs Nederland (VCN). Deze vereniging heeft als doelstelling het carrouselrijden in Nederland te stimuleren en te promoten. Het promoten gebeurd door middel van het organiseren van oefenwedstrijden. Ook organiseren zij jaarlijkse carrouselwedstrijden die leiden tot het Nederlands kampioenschap. Op dit moment zijn er 50 carrouselgroepen voor paarden en 20 voor pony's. Dit komt neer op ruim 1100 leden.