Wimbledon FC, de spraakmakende verhuizing van een voetbaclub

In de Verenigde Staten komt het met enige regelmaat voor dat een professionele sportclub die actief is op het hoogste niveau zijn thuisbasis naar een andere stad verplaatst. Zo verhuisden bijvoorbeeld de american footballclubs Raiders, Rams en Patriots, de baseballclub Dodgers en basketbalclub Supersonics naar een andere stad. Waar de Amerikanen deze verhuizingen enigszins gelaten ondergaan lijkt een dergelijke verandering in het Europese profvoetbal, waar de clubs dieper verankerd zijn in de lokale samenleving, haast ondenkbaar. Toch kwam het in Nederland al een keer voor toen in 1991 SVV uit Schiedam fuseerde met Dordrecht ’90 en de fusieclub ook in die laatste stad ging spelen. Maar een van de meest spraakmakende verhuizingen in het Europese profvoetbal was wel die van het Engelse Wimbledon FC.

Oprichting

Wimbledon FC werd in 1889 opgericht in de gelijknamige wijk in London. Er bestond destijds al een club in de wijk die de toen razendsnel aan populariteit winnende sport beoefende. Deze bevond zich echter onder aan de “heuvel” waarop de wijk gelegen was. De bewoners boven op de heuvel hadden ook behoefte aan een eigen club en oud-leerlingen van the old central school, een soort liefdadigheidsinstelling waar arme kinderen onderwijs genoten, richtten de voetbalclub “Old Centrals” op. De nieuwe club was lid van de in 1877 opgerichte Surrey Football Association. Als snel kreeg de club de bijnaam “(Old Central) Dons” toegedicht.

Beginjaren

Vanaf de start in 1889 speelde de club in diverse amateurcompetities zoals de South London league, Herald league, Clapham league en de Suburban League. Ook werd er regelmatig van speelterrein verwisseld. Even zo vaak veranderden de kleuren van het tenue. Van navy blue en wit, naar bruin en lichtblauw en vervolgens naar groen en zwart. De nieuwe club bleek aardig succesvol. Tegen het einde van de negentiende waren al diverse bekers en kampioenschappen behaald. Aan het begin van de twintigste eeuw werd besloten dat de club hogerop moest en werd een nieuw terrein betrokken in een hogere competitie. Er werd zelfs een poging gedaan om seizoenkaarten te verkopen om meer toeschouwers te trekken. Er werden bij deze poging overigens slechts 35 seizoenkaarten verkocht. Na het winnen van een prestigieuze beker werd op 1 mei 1905 besloten dat de club voortaan als Wimbledon FC door het leven ging en de clubkleuren werden wit en blauw. De club ging spelen in de Mid Surrey League. Een jaar later kwam het debuut in de FA cup.

Amateurclub

In 1910 kwam de club echter in zware problemen. Er waren schulden opgebouwd en sportieve successen waren uitgebleven. Ook de verplaatsing naar verschillende terreinen bleek desastreuze gevolgen te hebben. De club sloeg een seizoen over om op te gaan in Wimbledon Borough FC en vervolgens weer als Wimbledon FC verder te gaan. De thuisbasis werd "Plough Lane" waar een stadion werd gebouwd met 500 overdekte plaatsen. Vanaf 1912 tot in 1991 bleef dit stadion de thuisbasis van Wimbledon FC. Na een onderbreking vanwege de Eerste Wereldoorlog, startte de club in 1919 weer op om vervolgens tot in de jaren zeventig als een van de bekendste en meest succesvolle amateurclubs van Engeland voort te bestaan. In 1963 werd zelfs de FA cup voor amateurs gewonnen in een finale tegen Sutton United.

Profclub

In de jaren zestig deden er geruchten de ronde dat Wimbledon, evenals andere amateurclubs, “illegale” betalingen deed aan spelers. Dit werd overigens stelling ontkend door de toenmalige voorzitter. Wel weigerde Wimbledon een verklaring te ondertekenen van de FA waarin het onderschreef zich te houden aan de amateurreglementen van de Engelse voetbalbond. Ook werd in 1964 besloten om de eerste stappen te zetten richting de professionele competitie. Tot 1977 speelde de club nog in de semi-profcompetitie van de Southern league. Na drie opeenvolgende kampioenschappen werd de club uiteindelijk in 1977 door de andere profclubs uitgekozen om deel te nemen in de Football league. In het seizoen 1977-1978 maakte Wimbledon haar debuut in het betaalde voetbal in de fourth division. Na regelmatig op en neer te pendelen tussen diverse competities bereikte de club in 1986 voor het eerst het hoogste niveau in Engeland en bleef hier ook maar liefst 14 jaar achtereenvolgend actief. In 1988 beleefde de club het sportieve hoogtepunt in haar bestaan door de FA cup-finale op Wembley met 1-0 te winnen van landskampioen Liverpool.

In 1992 was Wimbledon een van de oprichters van de nieuw gevormde Premier League als vervanger van de Football League First Division. Deelname aan de Premier League hield wel in dat de thuiswedstrijden niet meer in het oude stadion "Plough Lane" konden worden gespeeld. De nieuwe veiligheidsvoorschriften vereisten dat de wedstrijden op het hoogste niveau alleen nog maar mochten worden gespeeld in stadions met uitsluitend zitplaatsen. De club zag zich genoodzaakt voor thuiswedstrijden het nabijgelegen stadion Selhurst Park te delen met Chrystal Palace. In het seizoen 1999-2000 degradeerde de club uit de Premier League.

Bekende spelers

Een van de bekendste voetballers die voor Wimbledon uitkwam was wel de Welshmen Vinnie Jones, die ook bekend is als filmacteur en van zijn zelf samengestelde video met wat in zijn ogen zijn mooiste overtredingen waren. Mede door zijn optredens kreeg de club in de jaren tachtig de bijnaam “The Crazy Gang”. Andere bekende Engelse spelers die voor de club uitkwamen waren Dennis Wise, Lawrie Sanchez en John Fashanu. De Nederlandse keeper Hans Segers heeft ook nog enkele seizoenen voor de club gespeeld.

Eerdere verhuisplannen

Al in de jaren zeventig waren er plannen om Wimbledon te verhuizen naar het 100 kilometer ten noorden gelegen Milton Keynes, een in 1967 opgerichte stad die de groei van de omliggende grote steden op moest vangen. De achtergrond van deze plannen was de ontoereikende accommodatie die Plough Lane destijds bood om aan de ambities van de club te voldoen. Omdat de toenmalig voorzitter er van overtuigd was dat ook een verhuizing niet tot grotere toeschouwersaantallen zou leiden werd toen nog afgezien van een verhuizing.

Nadat het bouwen van een nieuw stadion, na de noodgedwongen verplaatsing naar Selhurst park, niet van de grond kwam omdat de lokale autoriteiten hier niet aan mee wilden helpen, wilde in 1992 de toenmalig clubeigenaar de club verhuizen naar Dublin in Ierland. Maar na heftig verzet van de trouwe supporters werd ook dit plan afgeblazen. Gefrustreerd werd de club en het oude stadion door de clubeigenaar verkocht. Het stadion werd afgebroken om plaats te maken voor appartementen die de namen van beroemde oud-spelers en bestuursleden meekregen.

Definitieve verhuizing

Muziekpromotor Pete Winkelman had een grote wens om een professionele voetbalclub binnen de gemeentegrenzen van Milton Keynes te hebben. Daarbij werd hij geholpen door een consortium van projectontwikkelaars, een supermarktketen en IKEA die de bouw van een groot stadion gepland hadden in de stad. Voorwaarde voor de bouw was echter wel dat er een professionele voetbalclub in het stadion zou komen te spelen. De vijf amateurclubs die in de stad speelden kwamen echter geen van allen in aanmerking om een proflicentie te krijgen als gevolg van ontoereikende sportieve prestaties. Om toch een proflicentie te verkrijgen werden diverse noodlijdende clubs uit het betaalde voetbal benaderd om te fuseren met Milton Keynes FC, de lokale club met de meeste potentie.

De clubeigenaren van Wimbledon, die vreesden dat de noodlijdende club het niet zou redden, zagen wel wat in het plan en in 2001 werd de verhuizing aangekondigd, tot grote woede en verdriet van de trouwe fans. En niet alleen de trouwe fans waren verontwaardigd. Verschillende bestuursleden van de voetbalbond, fans van andere voetbalclubs en neutrale fans, waarvoor een bezoek aan Wimbledon een eenvoudige en goedkope manier was om een Premier League-wedstrijd te kunnen bezoeken, waren geen voorstander van de verhuizing. In eerste instantie kreeg de club dan ook geen toestemming van de Football League om te verhuizen. Maar na een arbitragezaak die door het bestuur van de voetbalclub werd aangespannen moest de voetbalbond tot hun eigen groot ongenoegen toch bakzeil halen en de verhuizing toestaan. De trouwe fans hadden de club toen de rug al toe gekeerd en het laatste seizoen in Londen werden de thuiswedstrijden in een zeer matig gevuld stadion gespeeld.

Milton Keynes Dons

De verhuizing die in 2003 werd afgerond leverde in eerste instantie niet het gewenste resultaat. Het nieuwe stadion was nog niet klaar dus werden de wedstrijden in het National Hockey Stadium gespeeld. De toeschouwersaantallen vielen behoorlijk tegen en het eerste seizoen werd dan ook afgesloten met 33 nederlagen. De fans die de thuiswedstrijden in Londen bezochten kwamen in Milton Keynes niet meer opdagen. Om meer binding te krijgen met de lokale bevolking werd de club hernoemd tot Milton Keynes Dons. De clubkleuren werden veranderd van blauw naar wit en ook het logo werd aangepast. Na lang overleg werd uiteindelijk wel de prijzenkast van Wimbledon FC teruggegeven.

Oprichting Wimbledon AFC

De trouwe supporters van Wimbledon waren absoluut niet te spreken over de verhuisplannen omdat hiermee de traditie en historie van de club zou worden verkwanseld. In juni 2002, net nadat Wimbledon FC het groene licht had gekregen om te verhuizen, richtten zij uit onvrede een nieuwe club op, Wimbledon AFC. Als thuisbasis werd het Kingsmeadow stadion in het nabijgelegen Kingston upon Thames gekozen waar het de faciliteiten deelde met de lokale voetbalclub. De nieuwe voetbalclub werd al gauw gezien als de voortzetting van het oude Wimbledon FC en kreeg dan ook de bijnamen van de club mee. De club heeft de wens ooit terug te keren in de oude omgeving waar een plaats kan worden betrokken in een bestaand stadion waar ook greyhoudwedstrijden worden gehouden.

Weerzien met MK Dons

Na een start in de regionale Combined Counties Football League Premier Division, werd na negen jaar via de Isthmian League, Conference South en Conference National, in 2011 promotie afgedwongen naar het betaald voetbal in de Football League Two. Dit maakte het mogelijk dat het oude en nieuwe Wimbledon elkaar in 2012 troffen in een beladen duel in de FA cup dat met 2-1 werd gewonnen door de MK Dons. Een jaar later nam Wimbledon AFC echter wraak door een onderling duel in de Football League Trophy met 3-2 te winnen. In 2016 wist de club via een 1-0 overwinning in een play off wedstrijd tegen Plymouth FC, promotie af te dwingen naar de Football League One, het derde niveau in Engeland. Saillant detail is dat MK Dons dezelfde jaargang degradeerde
uit het Championship naar de Football League One en de clubs voor het eerst in competitieverband elkaar treffen in het seizoen 2016-2017.

Ondanks dat beide supportersgroepen zeggen dat er geen echt grote onderlinge rivaliteit heerst is er een grote groep AFC Wimbledon-supporters, waaronder de voorzitter van de supportersvereniging, die de uitwedstrijd in Milton Keynes boycot en weigert deze te bezoeken. Deze groep is van mening dat de naam van de oorspronkelijke voetbalclub is gestolen en in 2017 nemen ze Pete Winkelman de verhuizing nog steeds kwalijk. Desalniettemin reisden 2.000 supporters mee naar Milton Keynes om AFC Wimbledon aan te moedigen voor de eerste competitiewedstrijd ooit die hun club tegen de MK Dons speelde. Het is voorafgaand aan deze wedstrijd ook de eerste keer dat Wimbledon AFC hoger op de ranglijst staat dan MK Dons. Op 10 december 2016 wordt de wedstrijd gespeeld die uiteindelijk met 1-0 door de ploeg uit Milton Keynes wordt gewonnen. De terugwedstrijd in het Kingmeadowstadion werd onder verhoogde veiligheidsmaatregelen gespeeld. Voor de wedstrijd was al sprake van een koude oorlog die tegen de ploeg uit Milton Keynes werd gevoerd. Zo was het logo van de MK Dons nergens in en om het stadion te vinden en zelfs geweerd uit het programmaboekje. De wedstrijd werd gewonnen door de thuisclub met 2-0.

Lees verder

• AC Parma, de teloorgang van een succesvolle voetbalclub
• Atalanta Bergamo, voetbalclub in Italië