Ajax 1977-1978: Na zes jaar weer in de KNVB-bekerfinale

In 1972 stond Ajax voor het laatst in de finale van de KNVB-beker toen er met 3-2 van FC Den Haag werd gewonnen. Zes jaar later plaatsten de Amsterdammers zich weer eens voor de eindstrijd. Na eenvoudige zeges op Telstar en Eindhoven werd er in de kwartfinale voor het eerst gespeeld met thuis- en uitwedstrijden. Dit om de aantrekkelijkheid van het toernooi te versterken. Via deze zogenaamde replay-wedstrijden kwam Ajax via Roda JC en Sparta in de finale terecht. AZ '67, dat de eerste hoofdprijs uit haar historie zou pakken, was in deze finale met 1-0 te sterk voor Ajax.

Belangstelling voor de beker in Amsterdam nihil

In de eerste ronde waren de eredivisieclubs vrijgesteld en daarom moest Ajax pas beginnen aan het bekeravontuur op 20 november. Tegenstander in de tweede ronde was Telstar dat onderaan stond in de eredivisie. Binnen zes minuten stond Ajax al op een 2-0 voorsprong door doelpunten van Geert Meijer en Ruud Geels en het ‘tien, tien’ rolde al blufferig vanaf de tribunes. Maar voor slechts 3.000 toeschouwers was de ruststand toch maar 2-1. Ajax won deze tegenvallende wedstrijd uiteindelijk met 4-1 en plaatste zich voor de derde ronde.


Nog minder toeschouwers kwamen er op 24 december in de derde ronde tegen eerstedivisionist Eindhoven (1.500) maar deze zagen wel een zevenklapper van de Amsterdammers. Ruud Geels werd de grote man door viermaal te scoren in deze met 7-0 gewonnen bekerwedstrijd.

Zonder problemen naar de halve finale

In de kwartfinale moest Ajax het opnemen tegen Roda JC in Kerkrade. Eerder in het seizoen hadden de roodwitten al met 4-1 verloren in Limburg en dus waren de Amsterdammers gewaarschuwd. Maar ook zonder topschutter Ruud Geels won Ajax ditmaal in Limburg met 0-3. In de stromende regen scoorden Johan Zuidema en tweemaal Geert Meijer de doelpunten. Het surplus aan technisch vermogen aan Amsterdamse zijde gaf de doorslag. De replay, een nieuw idee van de KNVB om de beker aantrekkelijker te maken, werd een verplicht nummertje (1-1) voor zo’n 2.000 toeschouwers.

Sparta geeft niets cadeau

De halve finale tegen Sparta werd de laatste kans voor de ploeg van trainer Tomaslav Ivic om nog een prijs te pakken. De achterstand op koploper PSV was al opgelopen tot tien punten en ook in de Europa Cup 1 was Ajax uitgeschakeld in de kwartfinale via strafschoppen tegen het Italiaanse Juventus. Een zeer verdedigend spelend Ajax leek op 22 maart onverdiend op een 1-1 gelijkspel af te stevenen maar kreeg zes minuten voor tijd alsnog de rekening gepresenteerd door een doelpunt van Ray Clarke die de 2-1 maakte. Sparta-trainer Cor Brom had woord gehouden dat hij geen rekening hield met de belangen van zijn nieuwe werkgever. Er waren diverse insinuaties ontstaan na de bekerloting daar Cor Brom in het komende seizoen naar Ajax zou vertrekken als coach. Ook de winnende doelpuntmaker van Sparta, de Engelsman Ray Clarke, stond in de belangstelling van de Amsterdammers en zou ook aan het einde van dit seizoen, samen met zijn coach, overstappen naar Ajax.

Dat eindelijk ook het Ajax-legioen zag dat de beker de enige kans was op een prijs, bewees het in de returnwedstrijd. Liefst 16.500 toeschouwers gaven acte de préséance en zagen een veel beter en aanvallend Ajax met 2-0 winnen van Sparta. De vertrekkende Ruud Geels besliste het duel definitief in de 85e minuut nadat een kwartier eerder Dick Schoenaker Ajax op een 1-0 voorsprong had geschoten. De Amsterdammers hadden voor de negende maal de finale van de KNVB-beker bereikt. Drie dagen later zouden Ajax en Sparta weer tegen elkaar spelen, nu voor de competitie (0-0).

De gelukkigste ploeg won

Tegenstander in de finale was het sterke AZ ’67, dat zich de afgelopen seizoenen in de top van de eredivisie had gemeld. In de halve finale waren de Alkmaarders te sterk voor eerstedivisionist Excelsior door twee zeges van 1-2 en 3-0. De finale op vrijdag 5 mei in het Olympisch Stadion in Amsterdam werd met spanning tegemoet gezien. Beide finalisten waren in de competitie als tweede (Ajax) en derde (AZ ’67) geëindigd en het verschil was maar twee punten. Ook de laatste wedstrijd voor de finale was voor beide teams uitstekend verlopen. Ajax won op de laatste speeldag van de competitie met goed voetbal van FC Twente (4-1) en AZ ’67 had Haarlem met 6-0 verslagen. Toch werd de finale minder spectaculair, tactische ‘trucs’ overheersten en het spelniveau was van bedenkelijk aard. De gelukkigste ploeg won uiteindelijk en dat was AZ ’67, dat daarmee haar eerste hoofdprijs in de historie pakte. Bijna 50.000 toeschouwers zagen Henk van Rijnsoever in de 58e minuut het enige doelpunt van de wedstrijd maken. De Amsterdammers moesten daarna wel voor de aanval kiezen maar de echte overtuiging ontbrak en daardoor ook het recht op de overwinning.

Topscorers

Selectie