Verschil in temperatuur van zwemwater en ideale temperatuur

Zwemwater kan wat de temperatuur betreft enorm verschillend zijn. Die temperatuur heeft vooral te maken met de plek waar gezwommen wordt. Denk bijvoorbeeld aan een Zwitsers bergmeer op duizend meter hoogte of een verwarmd binnenbad van een luxe zwemparadijs. Al zal menige zwemmer het nemen zoals het is, met uitzondering van te koud water, bestaat er toch een ideale temperatuur van zwemwater. Het water van binnenbaden voldoet in het algemeen aan de ideale temperatuur maar bij buitenbaden wordt dat zelden gehaald. Door de frisse weersomstandigheden kan de verwarming van buitenbaden de ideale temperatuur van het water meestal niet halen.

Zwemmen in te warm water

Van de energie die wordt gebruikt tijdens lichamelijke inspanning zet het menselijk lichaam tussen 75 en 80 procent om in warmte. Bij zo’n inspanning in de open lucht levert dat zelden problemen op. Hooguit is dat het geval als de buitentemperatuur zeer hoog is. Maar bij warm zwemwater kan dat eerder tot problemen leiden. Bij te warm water kan de overtollige lichaamswarmte onvoldoende worden afgegeven aan het water waardoor de temperatuur van het lichaam te hoog kan oplopen. Vooral is dat het geval bij grote en langdurige inspanning tijdens het zwemmen in te warm water.

Zwemmen in te koud water

Maar niet alleen zwemmen in te warm water kan voor problemen zorgen. Nog meer dan te warm water heeft te koud water risico’s omdat de temperatuur van het lichaam dan teveel kan dalen. De afgifte van de overtollige lichaamswarmte is in koud water zeer groot. In water is die afgifte namelijk drie tot vier keer groter dan op het land. Dit komt omdat het geleidingsvermogen van water veel groter is dan van lucht. Daarom kunnen er zelfs bij grote inspanningen en dus het produceren van veel warmte, toch problemen ontstaan omdat de afgifte van warmte naar verhouding groter is dan de productie van warmte.

Risico’s beneden 15 graden

Problemen die zich dan kunnen voorzoen zijn onder meer hartritmestoornissen die al bij een watertemperatuur van 15 graden kunnen optreden. Echt gevaarlijk wordt het bij lagere temperaturen waarbij zich onderkoeling kan voordoen. Een zeer actieve zwemmer kan het nog een tijd volhouden in erg koud water maar velen lopen een groot risico van onderkoeling.

Overlevingsduur beneden 10 graden

Het plotseling in koud water springen of vallen kan een koudeschok opleveren met als gevolg dat de bloedvaten in de huid zich abrupt vernauwen waardoor de bloeddruk wordt verhoogd. Vaak is een sidderende ademhaling het gevolg. In heel koud water kunnen de spieren zelfs zo koud worden dat ze niet meer werken. De overlevingsduur in water van 10 graden is voor een slanke persoon twee uur en voor een gezette persoon kan dat oplopen tot acht uur omdat een vetlaag isoleert.

Ideale temperatuur van zwemwater

De ideale temperatuur van zwemwater is 10 graden minder dan de lichaamstemperatuur. Uitgaande van een normale lichaamstemperatuur van 37 graden is het ideale zwemwater dus 27 graden. Daarbij wordt wel rekening gehouden met een kleine speling waardoor de grenzen van ideale zwemwatertemperatuur liggen tussen 25 tot 28 graden. Ook is er een verschil in de ideale temperatuur voor mensen die minder actief zijn in het water en dus minder energie omzetten in warmte. Voor hen geldt een iets hogere temperatuur dan 27 graden als ideaal. Tot die groep mensen behoren baby’s, peuters en ouderen en soms kinderen. Ook voor speciale groepen als reumapatiënten en invaliden is de ideale temperatuur iets hoger. Voor baby’s tot 12 maanden dient de watertemperatuur minstens 32 graden te zijn.

Ideale temperatuur en de praktijk

Bij zwembaden gelden geen wettelijke regelingen voor de minimumtemperatuur. Binnenbaden voldoen in het algemeen aan de norm van ideale temperatuur. Bij de meeste buitenbaden wordt door middel van inschakeling van warmte-installaties geprobeerd de temperatuur minimaal op 20 graden te houden. Maar dat is altijd nog een groot aantal graden onder de ideale temperatuur. Voor gezonde mensen hoeft dat echter niet tot problemen te leiden. Maar de meeste zwemmers zullen bij die temperatuur wel erg verlangen naar een hemel met blauwe lucht zodat de zon hen meteen uit het water heerlijk kan verwarmen.

Lees verder

• Ideale temperatuur in huis, kantoor en bedrijf
• Schalen voor aanduiding van de temperatuur