Externe focus voor sporters

Externe focus voor sporters Maarten Ducrot, oud wielrenner, psycholoog en nu presentator bij de NOS komt met een interessant maar ook leuk verhaal. Het leert ons over de interne en de externe focus in het optimale denkpatroon van een sporter.

Het verhaal van Ducrot

In de tijd dat Ducrot nog renner was fietste hij in de Tirreno Adriatico, een meerdaagse Italiaanse wielerwedstrijd. In de finale van één van de dagen demarreerde Ducrot succesvol uit het peloton, op jacht naar de ontsnapte kopgroep. Keihard fietste hij! Maar de kopgroep zou hij nooit bereiken. Nee, Maarten kwam terecht in een zogenaamde chasse patate, onmogelijk de vluchters bij te halen, maar niet de schaamte willen aanvaarden om terug te zakken in het peloton. Onlangs deze vruchteloze positie bleef Maarten strijd leveren en uiteindelijk finishte hij achter de kopgroep, maar op voorsprong van het peloton.

Niet echt interessant, zou je zeggen, ware het niet dat de volgende dag deze koers de renners over dezelfde route stuurde als deze finale, nu in tijdrit vorm. Je zou dus zeggen, weer een Ducrot die alleen moet fietsen, zelfde parkoers, alleen nu zonder meer dan 100 km in de benen, dat zal wel spektakel worden! Wat bleek echter, Maarten deed over hetzelfde parkoers nu minuten langer dan de dag ervoor! Onlangs dat hij nu fris was!

Doelen stellen met een externe focus

En dan vraag je je af waarom? Wellicht dat de kilometers die Maarten de eerste dag in de benen had hem goed warm maakten, zodat er nu maximale inspanning geleverd kon worden. Maar een goede warming up behoort al hetzelfde te doen. Lichamelijk zou het dus net zo goed moeten gaan, het verschil ligt dus puur mentaal! En dan zou je denken dat een psycholoog als Ducrot daar toch wel een theorie over kan bedenken. En dat is hem dan ook gelukt: Op dag 1 had hij een duidelijk doel, naar de kopgroep toe en niet terugvallen in het peloton. Elke keer was er duidelijk voor hem, nog 1 min achter de koplopers, nu nog 50 sec, dan meer, dan minder. Duidelijk wat het doel was en hoe dat te bereiken. Bovendien had hij daarbij een externe focus. Hij was immers bezig met naar een kopgroep toe rijden, iets wat buiten hemzelf lag. Nu dag 2, waarop zijn enige tegenstander de klok was. Op de fiets zat hij de hele tijd te denken over zijn eigen presteren, ga ik hard genoeg? Hoe is mijn hardslag? Kan ik meer geven? Nadenken over interne processen, oftewel een interne focus. Het doel wordt nu ook een stuk onduidelijker, je moet niet meer naar een groep toe, maar veel abstracter, je moet eerder finishen dan tegenstanders die op een totaal ander moment fietsen. Het heldere doel is afwezig. Het ironische ook van vooral de vraag ‘kan ik meer geven?’ is dat als je nadenkt over of je dieper kan gaan, je altijd de grens voelt, terwijl als je een ‘niet denken maar doen’ spirit hebt, je die grens bijna nooit tegenkomt.

Automatismen

Zo was het ook bij Ducrot, het vele nadenken over zichzelf en zijn prestatie verminderde zijn presteren. En zo werkt het bij meer sporten en bewegingsvormen, wat ons brengt bij een mooi gedachten experiment. Stel je staat te tennissen met Roger Federer, hij is iets beter dan jij en slaat dus ace na ace. Nu hij 3 sets tegen 0 voorstaat loop je naar het net en zeg je hem bewonderend. “Hoe jij die service doet, das echt goed man!!” Federer bedankt voor het compliment en bij zijn volgende service denkt hij “wat is er dan eigenlijk zo goed aan mijn service?” Nu heb je Roger aan het nadenken over iets dat hem normaal automatisch afgaat en daardoor gaat hij het juist bewust proberen aan te sturen. Dom, want ineens heeft hij een bagger service! Je hebt hem van een externe focus (bal spelen) naar een interne focus (hoe beweeg ik bij de service) gestuurd. Rogers service wordt daardoor een stuk slechter en dit is jou kans om terug te komen in de wedstrijd! Of nou ja, niet meer te verliezen door al die aces, maar door gewoon het goede spel van deze top tennisser.

Aandachtscirkels

Terug naar Ducrot, wereldkampioen ploegentijdrit, maar slechts een matige individuele tijdrijder. Waarom? Bij de ploegentijdrit had hij anderen om op te letten en om aan op te trekken. Hij lette niet op zich zelf maar op iets buiten zich zelf! Dit heeft ook weer te maken met de optimale aandachtsrichting van sporters, deze zijn in kaart gebracht door de sportpsycholoog Eberspächer en helpen een sporter focussen(zie ook dit artikel). De beste gedachte kenmerkt zich dan ook als ‘ik en mijn taak’ Ver daarvan af ligt de ‘is-behoort te zijn’ vergelijking waar Ducrot mee bezig was: ik fiets 45 km maar normaal kan ik harder, waarom nu niet?

Optimaal denken

Maar altijd belangrijker, hoe het wel moet! Want ook daar geeft Ducrot een hint! De ploegentijdrit kon hij wel. Ook kon hij wel hard rijden met een kopgroep voor hem uit. Oftewel, een goed denkpatroon ‘ik en mijn taak’ houdt niet in ‘ik moet hard fietsen,’ dat is immers altijd zijn opdracht geweest. De aandacht moet niet liggen bij een intern proces maar bij een doel, buiten het lichaam! Niet ‘ik moet hard fietsen’ of ‘ik moet tempo maken tot ik niet meer kan’ maar ‘ik moet deze snelheid vasthouden (= duidelijk doel) als ik op kop kom en het liefst nog iets harder gaan.’ Hiervoor is het goed stellen van doelen dus van groot belang, dit is iets waar coaches van alle sporte
© 2011 - 2024 Steven2389, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Biografie: Maarten DucrotBiografie: Maarten DucrotMaarten Ducrot was een redelijke wielrenner van Nederlandse afkomst. Sinds 2004 is Ducrot in dienst van de NOS, waar hij…
Doelen stellen in sportAls je in het leven iets wil bereiken dan is het handig om duidelijke doelen voor ogen te hebben. In de sport is dat nie…
De Ideale Prestatietoestand en flow in sportDe Ideale Prestatietoestand en flow in sportEr zijn verschillende manieren om uit te zoeken welke psychologische kenmerken de basis vormen van succesvolle sportpres…
De schaatsers aandoening, de zwabbervoetDe schaatsers aandoening, de zwabbervoetHet is een vrij onbegrepen fenomeen in de schaatswereld, de zwabbervoet. Echter, meerdere toppers zijn al aan deze kwaal…

Dressuurwedstrijd: voorbereiding voor paard en ruiterOp dressuurwedstrijd gaan is niet zomaar je proefje rijden. Je moet goed voorbereid aan de wedstrijd beginnen, als je ru…
Aandachtscirkels van EberspächerWelke gedachten spelen een rol om sporters een optimale prestatie mogelijk te maken en welke gedachten saboteren juist d…
Steven2389 (36 artikelen)
Gepubliceerd: 19-02-2011
Rubriek: Sport
Subrubriek: Diversen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.