Olympische Spelen 2016 – bijzondere gebeurtenissen in Rio

De Olympische Zomerspelen vinden in augustus 2016 in Rio de Janeiro, in Brazilië, plaats. Tijdens de Spelen wordt er op topniveau gesport en daarnaast zijn er gebeurtenissen en feiten die als ‘bijzonder’ kunnen worden gekenmerkt. Bijzonder is het logo en bijzonder is de beveiliging van de Spelen in het algemeen en die van het Christusbeeld. Ook bijzonder zijn de ongelukken die tijdens het sportevenement gebeuren: ongewenst en onbedoeld, maar ze vinden toch plaats en breken de Spelen voor sommige sporters voortijdig en met pijn af.

Bijzondere feiten en gebeurtenissen

Het eerst in het oog springende feit is het beeldmerk van deze Spelen. De visuele identiteit van de Rio 2016 Olympische Spelen is geïnspireerd op de diversiteit en de energie van de Braziliaanse bevolking en de uitbundige natuur van Rio de Janeiro. Het Rio 2016-logo werd gemaakt door het Braziliaanse Tatil Design de Ideias, terwijl het olympische lettertype werd ontworpen door Dalton Maag, een Brits lettertypebedrijf. De twee bedrijven werkten nauw samen.

Logo Rio 2016 - Olympische Spelen in Rio de Janeiro

De lijnen van het logo zijn geïnspireerd op de gebogen lijnen van Dois Irmãos (Two Brothers Hill), de bergen van Rio de Janeiro. Het logo is ook in 3D ontworpen. De kleuren verwijzen naar de kleurrijke stad en cultuur. Groen staat voor de natuur van het nabijgelegen bos, Tijuca Forest, een van de grootste wouden in de wereld. Blauw staat voor de oceanen. Het geel en oranje slaat op de warme temperatuur. De medaillewinnaars krijgen bij hun medaille-uitreiking een 3D-versie van het logo als trofee.

Lettertype

De letters en cijfers in het beeldmerk zijn R i o en 2 0 1 6. Er werd een speciaal lettertype ontwikkeld voor het hele alfabet, inclusief de leestekens. Ze sluiten aan bij de oneindige beweging van het logo en zijn geïnspireerd op een golfbeweging.

Christusbeeld op Corcovado

Het Christusbeeld dat vanaf de berg Corcovado over de stad Rio de Janeiro uitkijkt heeft gedurende de Olympische Spelen in Rio militaire bewaking net als de kabelbaan die de bezoekers ernaartoe brengt. Rio nam de maatregelen uit vrees voor een aanslag op het moderne wereldwonder en het landmerk van Rio. De Olympische Spelen worden door in totaal 90.000 mensen beveiligd. Het beeld is een belangrijk herkenningspunt van de stad en een toeristische trekpleister. Sinds oktober 2006 is het een erkend heiligdom van de Rooms-Katholieke kerk. Het werd gebouwd tussen 1926 en 1931, nadat er al plannen circuleerden sinds 1850. De Christus is 38 meter hoog en weegt meer dan duizend ton. Het is in onderdelen per trein naar de berg vervoerd en daar opgebouwd.

Beenbreuk

Turner Samir Ait Said uit Frankrijk breekt op de eerste dag van de Spelen, 6 augustus, lelijk zijn been bij zijn oefening op het paard. Bij de landing gaat het mis. Zijn linker been klapt dubbel en zijn onderbeen knakt hoorbaar. Voor de Fransman zijn de Spelen voorbij: hij werd meteen overgebracht naar het ziekenhuis.

Lifeguards in zwembad

Reddingswachten zijn volgens de Braziliaanse wet verplicht bij zwembaden die groter zijn dan zes bij zes meter en daarom zijn er ook bij de Olympische zwemwedstrijden lifeguards aanwezig. Ze zijn in het lifeguard-geel gekleed en hebben een floater bij zich voor het geval een zwemmer onwel wordt in het water, maar ze hebben niets te doen. De tot op het bot getrainde wedstrijdzwemmers zijn heel wat sneller in het water dan de lifeguards, maar toch moeten die er zijn. Aan de rand van het Olympische bad staan of zitten acht gecertificeerde zwemwachten. Ze verdienen ongeveer 340 dollar voor twintig dagen wachtlopen. In Nederland zien we de zwemwachten niet. Mocht er tijdens een wedstrijd iets mis gaan met een zwemmer, dan zijn er altijd nog de coaches en EHBO'ers om in te springen. In de geschiedenis van de Olympische Spelen raakte nog nooit een zwemmer in de problemen.

Eerste goud voor Kosovo

Judoka Majlinda Kelmendi wint de allereerste medaille ooit voor Kosovo. In de categorie tot 52 kilogram won ze goud. Kosovo bestaat sinds 2008 als onafhankelijke staat en doet voor de eerste keer onder eigen vlag mee aan de Spelen. Acht sporters doen in Rio mee. Vier jaar geleden deden de Kosovaarse sporters mee onder Albanese vlag, omdat het IOC de staat Kosovo nog niet had erkend.

Servië en Kosovo

De Servische sporters kregen het advies van hun overheid om medailleceremonies met Kosovaren te mijden. Servië zien het liefst dat de Servische sporters nooit met een Kosovaar op het podium staan. Het zou een stilzwijgende erkenning van een onafhankelijk Kosovo inhouden en daartegen dienen de Serviërs te protesteren. De Serven moeten vermijden dat ze het Kosovaarse volkslied moeten aanhoren en moeten aanzien dat de Kosovaarse vlag wordt gehesen. Sportminister Udovicic noemt het een aanbeveling, geen bevel. Kosovo maakte zich in 2008 los van Servië, na een bloedige strijd. Servië erkent de Balkanstaat, waar overwegend Albanezen wonen en een Servische minderheid, niet.

Boerkini

De boerkini heeft zijn intrede gedaan in de Olympische Spelen. Het Egyptische beachvolleybalvrouwenteam speelt in Rio in het tweedelige badpak dat moslimvrouwen toelaat om aan sport te doen, zonder blote buik en benen. Een van de twee speelt daarbij ook met hoofddoek. Beachvolleybal is bij uitstek een sport waar de vrouwen heel weinig textiel dragen. De broekjes zijn minuscuul en de topjes zijn klein en strak. De boerkini is in lijn met kledingvoorschriften uit het islamitische geloof, waar vrouwen hun lijf niet bloot mogen geven. De Egyptische dames Doaa El-Ghobashi en Nada Moawad zijn de eersten die op een olympisch toernooi in boerkini aantreden.

Gevaarlijk uitgaansleven Rio

Er wordt constant gewaarschuwd voor de gevaren in het uitgaansleven van Rio de Janeiro, maar soms kunnen sporters het niet laten een overwinning te vieren in Copacabana, de wijk in Rio met het vier kilometer lange strand en nachtclubs. Nederlandse turner Yuri van Gelder werd niet gestraft door geteisem uit de stad, maar moest zijn uitstap naar een nachtclub bekopen met een schorsing door de chef de mission. Turner Van Gelder werd zelfs naar huis gestuurd.

Blauw oog en telefoon kwijt

De Belgische judoka Dirk van Tichelt kreeg ook te maken met de gevaarlijke binnenstad. Hij vierde met een maat zijn bronzen medaille in Copacabana en hield daar een blauw oog aan over. In een kroeg in Rio de Janeiro moest Van Tichelt het afleggen tegen onverlaten die zijn maat Matthias Casse een mobiele telefoon afhandig maakten en hem een blauw oog sloegen. Zoveel schade had hij tijdens zijn olympische optreden op de mat niet opgelopen. Volgens het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC) valt Van Tichelt niets te verwijten. Het incident toont waarom nationale olympische comité's hun sporters dringend adviseren om niet het nachtleven van Rio op te zoeken, zolang ze nog 'in competitie' zijn.

Michael Phelps

Michael Phelps zwemt in Rio zijn 23ste gouden medaille. Phelps heeft in totaal 27 medailles op vijf Olympische Spelen behaald. Hij wordt 'The Baltimore Bullet' genoemd. Hij is nu klaar: "No olympics in 2020", zei hij na afloop van zijn laatste, en gouden, wedstrijd 4 x 100 meter wisselslag. Hij is na deze wedstrijd de meest gelauwerde olympiër in de geschiedenis en zwom 23 keer goud, 3 keer zilver, 2 keer brons bij elkaar en zwom er in Rio vijf gouden plakken bij: op de 4 x 100 meter vrije slag, de 4 x 200 meter vrije slag, de 200 meter vlinderslag, de 200 meter wisselslag en de 4 x 100 meter wisselslag. Phelps: "Het is allemaal begonnen met een jongetje dat ervan droomde het zwemmen te veranderen en iets te realiseren dat nog nooit eerder verwezenlijkt was. En ik heb het gedaan. De droom is werkelijkheid geworden. Ik kon niet hopen op een beter einde zoals hier op deze Spelen".

Diefstal en roof in Rio

Vier gewapende mannen drongen vlak voor de start van de Spelen in Rio een hotel binnen en overvielen de gasten. Onder de slachtoffers was een Nederlandse toerist die in zijn hotelkamer werd toegetakeld. De vier overvallers zijn gearresteerd en hebben bekend. De politie in Rio heeft de handen vol aan overvallen en diefstallen tijdens de Spelen. Tientallen Nederlanders zijn op die manier waardevolle spullen kwijtgeraakt.

De jongste

De jongste deelnemer aan de Spelen in Rio is Gaurika Singh van 13 jaar uit Nepal. Ze is zwemster en deed mee aan 100 meter rugslag. Ze zwom een goede tijd - scheurde vlak voor de wedstrijd uit haar zwempak en kon net op tijd een nieuwe aantrekken - maar haalde de finale niet. Gaurika is geboren in Nepal maar woont en traint in Londen, waar haar vader als arts werkt.

De oudste

Tegenover de jongste staat de oudste en dat is de 61-jarige Australische amazone Mary Hanna. Ze is grootmoeder en doet in Rio aan haar vijfde Spelen mee. Bij dressuur maakt leeftijd niet uit en het is de enige sport waar mannen en vrouwen samen strijden. Het record van de oudste atleet die een medaille won staat op naam van de Zweed Oscar Swahn. In 1912 won de schutter bij de Spelen in Stockholm op 64-jarige leeftijd goud in de discipline 'one shot'. Acht jaar later, bij de Spelen van 1920 in Antwerpen, deed hij nog steeds mee en werd hij op 72-jarige leeftijd de alleroudste deelnemer ooit.

Fiji wint allereerste goud

De rugbyers van Fiji hebben hun allereerste olympische medaille in de geschiedenis van Fiji te pakken. Ze wonnen goud in het rugby sevens-toernooi en lieten Groot-Brittannië met het zilver achter zich. De mannen zongen na afloop met z'n allen op het veld meerstemmig de gospel 'We have overcome' en sloten af met een gebed en een yell. Bij de medaille-uitreiking gingen ze eerbiedig door de knieën.

Epo

Het Bulgaars Olympische Comité meldt dat een van haar atleten doping heeft gebruikt. Silvia Danekova, die de 3.000 meter steeplechase zou lopen, zou aan de epo hebben gezeten. Ze liep bij een test tegen de lamp. Bulgaarse atleten hebben er een handje van verboden stimulerende middelen tot zich te nemen. Ze zijn de afgelopen tien jaar regelmatig betrapt.

De atletiekbaan

Is de atletiekbaan wel lang genoeg? Dat vragen vele hardlopers zich af na het lopen of het zien van de beelden van de 10.000 meter in Rio. Ethiopische Almaz Ayana loopt een ongekend wereldrecord van 29.17.45. Verder levert deze wedstrijd acht nationale records en zeventien persoonlijke records op. Ze loopt 49,15 seconden van haar persoonlijke record af en is bijna vijftien seconden sneller dan het wereldrecord. Nummer twee, Vivian Cheruiyot uit Kenia, is bijna een minuut sneller dan haar persoonlijke record. Er worden her en der vragen gesteld over de lengte van de baan.

Dun door de broek

Snelwandelaar Yohann Diniz ligt op goudkoers als hij buikkrampen en diarree krijgt. Het loopt hem tijdens de wedstrijd dun door de broek. De 38-jarige Fransman lijkt naar eeuwige roem te snelwandelen, maar in plaats dat hij een medaille wint, gaan de filmpjes met zijn poepbroek en poepbenen de wereld over. Hij laat het tijdens de wedstrijd lopen. Totaal ontredderd moet hij tijdelijk de strijd staken. Hij glijdt af naar een achtste plaats. Nog net goed voor een olympisch diploma.

Lees verder

• Olympische Spelen 2016 – geluk en drama Nederlandse equipe
• Olympische Spelen Rio de Janeiro 2016
• Olympische Spelen 2012 – Dorian van Rijsselberghe
• Olympische Spelen 2012 in Londen - Goud voor Epke Zonderland
• Olympische Spelen in Londen – Marit Bouwmeester