Kan iedereen een topsporter worden?

Topsporter worden, hoe doe je dat? Het leven van een topsporter ziet er voor veel mensen aantrekkelijk uit. Profvoetballer worden is een kleine jongensdroom van velen. Topsporters verdienen over het algemeen veel geld, doen hetgeen waar hun passie ligt en ze krijgen vaak veel aandacht. Als je maar hard genoeg traint, kan iedereen dan topsporter worden?

Talent: aangeboren of aangeleerd?

Als je topsporter wilt worden moet er iets zijn wat je heel goed kunt. Veel beter dan anderen. Is dit talent voor bijvoorbeeld voetbal, schaatsen of kunstschaatsen aangeleerd of aangeboren?

Aangeleerd: oefenen, oefenen, oefenen

Sommige mensen stellen dat iedereen topsporter kan worden als er maar hard genoeg getraind wordt. Volgens deze onderzoekers kan iedereen die meer dan 10.000 uur traint topsporter worden. Veel trainen is voor deze onderzoekers de enigste voorwaarden om aan de top te komen. Om meer dan 10.000 uren te trainen is veel motivatie, doorzettingsvermogen en discipline nodig. Er moeten veel dingen op zij worden gezet ten behoeve van de trainingen. Volgens deze onderzoekers bepaalt de motivatie die iemand heeft om zoveel uren te gaan trainen of hij/zij uiteindelijk wel een topsporter wordt of niet. Wel is het vaak van belang dat er al op jonge leeftijd veel getraind wordt. Zo zijn bijna alle succesvolle schakers al voor hun 12e levensjaar begonnen met trainen.

Aangeboren

Toch is niet iedereen het eens met de stelling dat heel veel trainen van iedereen een kampioen kan maken. Volgens de meeste mensen is aangeboren talent noodzakelijk om de top te bereiken. Wat er niet inzit, komt er ook niet uit. Toch zijn er nog weinig onderzoekers die zullen beweren dat alleen talent je naar de top brengt. Eerder stellen ze dat het gemak waarmee vaardigheden worden aangeleerd verschillend is per persoon. Dit verschil is het waarmerk voor talent en dus de mogelijkheid om topprestaties te leveren. Sommige mensen laten een grote verbetering zien bij training, terwijl andere mensen nauwelijks een vooruitgang laten zien. Ook zullen sommige mensen eerder verzadigd zijn, hoeveel uur training je er ook nog insteekt ze gaan niet meer vooruit. Je kunt het vergelijken met een ballon die een bepaalde spanwijdte heeft: de spanwijdte staat vast, je kunt er wel lucht in blijven pompen, maar de ballon kan niet groter worden dan deze spanwijdte. Dan ballon knapt en wordt niet meer groter. Training kan je lichamelijk niet voorbij de maximale limiet brengen die je lichaam aankan. Het verschil in de mogelijkheid tot groeien bepaalt of je uiteindelijk topsportprestaties kan leveren of niet.

Toch is het hebben van veel talent niet zaligmakend. Iemand met heel veel talent, maar weinig motivatie om hard te werken om dit talent te ontplooien zal veel minder bereiken dan iemand met wat minder talent, maar een ijzeren discipline en motivatie om de top te bereiken. Talent bepaalt of de mogelijkheid er is om topprestaties te leveren, maar heel veel trainen (+10.000 uur) bepaalt of je die uiteindelijk ook echt gaat leveren. Van talent naar performance, of wel prestaties. Andere dingen die zullen helpen om topprestaties te leveren zijn:

• Een stimulerende omgeving
• Het krijgen van positieve beoordelingen
• Gewaardeerd worden door de omgeving
• Toegang tot materiaal
• Toegang tot een goede trainer (mental coaching)
• Toegang tot andere faciliteiten die nodig zijn om de sport te beoefenen
• Geld om alles te kunnen bekostigen
• Tijd om te oefenen