Radball - Een onbekende fietssport in Nederland

Nederland is fietsland bij uitstek. Het totale fietspark in Nederland bestaat uit ruim 18 miljoen fietsen. Vrijwel iedere Nederlander heeft dan ook één of meer fietsen in bezit. Jaarlijks gaan miljoenen Nederlanders in hun vrije tijd voor hun plezier fietsen; hetzij recreatief, hetzij voor de sport. De wielersport in Nederland heeft dan ook een groot aantal enthousiaste en fanatieke beoefenaars. Toch is er één fietssport die niet of nauwelijks bekend is in ons land en dat is "Radball".

Wat is Radball?

Radball is een unieke en spectaculaire combinatie van wielrennen en voetbal, een indoorsport waarbij twee ploegen naar een doel moeten "schieten". De sport wordt over de hele wereld in verschillende landen gespeeld, maar is het meest populair in Duitsland, Zwitserland en Tsjecho-Slowakije. In Nederland is Radball een weinig bekende sport.
De naam Radball komt van het Duitse woord "Rad", wat wiel betekent. Radball wordt ook wel Cyclobal of Fietsvoetbal genoemd.

De bal

Een Radball is een vrij zware bal gebruikt bij de indoor sport Radball. Qua grootte komt hij overeen met een handbal, maar is beduidend zwaarder, zodat hij aanzienlijk minder stuitert.
Kenmerken van deze bal zijn:

• Gewicht: 500 – 600 gram
• Diameter: 17 – 18 cm
• Materiaal: zeer stevig, grof textiel / vulling paardenhaar
• Kleur: witte bal met rode of blauwe banden

De fiets

Voor Radball heb je een speciale fiets nodig. De drie opvallendste aanpassingen ten opzichte van een "gewone" fiets zijn het stuur, de trapas en de zadelpen.

• Het stuur van de Radballfiets is rechtopstaand, waardoor de speler meer controle heeft over de bal en de bal beter bespeelbaar is met het voorwiel. Bovendien wordt het hefboomeffect vergroot, waardoor de bal harder geschoten kan worden.
• De trapas van de Radballfiets is een vaste (starre) trapas, waardoor een speler beter op de plaats stil kan staan en niet alleen vooruit, maar ook achteruit kan fietsen.
• De zadelpen van de Radballfiets is een speciale, horizontale, vrij lange zadelpen. Dankzij deze constructie heeft een speler meer bewegingsvrijheid tijdens het spel en ook een beter evenwicht.

Het spel

Radball wordt in een gymzaal gespeeld; het speelveld is even groot als dat van kunstwielrijden (11 bij 14 meter), en de doelen zijn 2 bij 2 meter. Een team bestaat uit twee personen en de spelers rijden op speciale fietsen. Bij Radball is er geen sprake van een vaste keeper. Beide spelers zijn aanvallers en tevens verdedigers. Het doel mag beschermd worden door één speler. Welke van de twee teamgenoten keeper is maakt niet uit, zolang ze niet beiden tegelijk het doel in gaan.

Het is de bedoeling om de bal door een combinatie van behendigheid en teamwork in het doel te krijgen. Meestal wordt er geschoten met de wielen, maar in principe mag elk onderdeel van de fiets of het lichaam gebruikt worden zolang de voeten op de pedalen blijven en de handen aan het stuur. Er mag dus niet tegen de bal geschopt of geslagen worden. Slechts tijdens het keepen mogen de handen gebruikt worden. Een kopbal daarentegen is wel toegestaan. Verliest een speler zijn evenwicht en raakt hij de vloer, de muur of het doel dan moet hij eerst achter zijn doellijn rijden voor hij door mag spelen.
In een officiële wedstrijd worden er twee helften gespeeld van elk 7 minuten, waarbij in de tweede helft van speelrichting wordt gewisseld.
Bij Radball is het fascinerend om te zien welke stunts de spelers uit halen op hun fiets, Radball vereist dan ook een flinke dosis techniek.

Het ontstaan van Radball

Zoals de meeste sporten is Radball toevallig ontdekt. Ruim honderd jaar geleden was de Duitser Otto Lüders, een kunstwielrijder, aan het oefenen. Hij trainde naast een tennisveld en een bal kwam zijn richting uit. Met zijn voorwiel kon hij de bal terug bezorgen en zo was het Radball geboren.
Vroeger bestond er ook een outdoor versie van Radball met 6 spelers, maar langzamerhand is dit veldspel verdwenen, zodat Radball alleen nog als zaalsport bestaat.
Radball is een uitgesproken mannensport. Vroeger mochten vrouwen op professioneel niveau niet mee doen. Dit is inmiddels weliswaar afgeschaft, toch blijkt in de praktijk dat er nauwelijks vrouwen zijn die deze unieke wielersport beoefenen.