Ringrijden in Zeeland

Ringrijden is een folkloristische traditie waarbij een ringsteker op een paard zit en met een lans door een ring probeert te steken. Hij rijdt daarbij in galop op een stellage af waar de ring aan bevestigd is. In Zeeland wordt het als een serieuze sport beoefend. Het is een waar spektakel om mee te maken. Wie in de buurt is moet beslist gaan kijken. De wedstrijden vinden de hele zomer regelmatig ergens in een stad of dorp op Walcheren plaats. De spanning neemt tot het eind van de wedstrijd toe omdat de ringen steeds kleiner worden en alleen de allerbesten het lukt om nog een ring te steken.

Kus van de jonkvrouw

Ringrijden bestond al in de zeventiende eeuw als een spel op jaarmarkten waar alle boeren bijeen waren. Een chiquere vorm zou hebben plaatsgevonden in 1743 toen Keizerin Eugènie van Oostenrijk haar Nieuwjaarsfeest hield. Aan haar Hofburg vond een ringsteekwedstrijd plaats, niet vanaf paarden maar vanuit karossen. Een manier die nu in Friesland nog wordt beoefend. Maar waarschijnlijk kenden de middeleeuwen al een soort voorloper. Ringsteken kan uit de toernooien van die tijd zijn voortgekomen. De ridders zouden de ring van een jonkvrouw hebben moeten steken. Wie dat drie keer lukte mocht voor de jonkvrouw neerknielen om zijn prijs in ontvangst te nemen, waarna hij haar mocht omhelzen en kussen.

Ringrijden in Zeeland de hele zomer door

Ringrijden in Zeeland wordt traditioneel op Walcheren beoefend en ook in enkele plaatsen op Zuid-Beveland. Tegenwoordig zijn er de hele zomer door wedstrijden. Elders in de Provincie vinden regelmatig demonstratiewedstrijden plaats. Tijdens demonstraties wordt er soms een boerenronde gereden waarbij de vrouwen vanuit karren de paarden mennen en de mannen de ringen steken.

Regels voor het ringrijden

Ringrijden voldoet aan een aantal regels. De paarden waar op wordt gereden zijn boerenwerkpaarden waar de ringrijder zonder zadel op zit. De ring hangt precies 2,20 meter boven de grond halverwege de baan in het midden aan een koord dat dwars over de baan is gespannen. Een wedstrijdring heeft een doorsnee van 38 millimeter. De lengte van de ringbaan is ook voorgeschreven en moet 36 meter zijn met een breedte van 1 meter. Hij is afgezet met palen waar een touw langs is gespannen.

Medewerkers om alles tijdens de wedstrijd in goede banen te leiden

Als de ring gestoken is wordt die weer afgegeven aan het eind van de baan. De ringsteker houdt daarbij zijn lans achterover zodat de zogenaamde ringloper hem zonder gevaar te lopen van de lans af kan schuiven. Naast de ringloper is er een ringhanger die telkens een nieuwe ring bevestigd. Een baancommissaris houdt het goede verloop van de wedstrijd in de gaten. Er zijn twee schrijvers, één die op een groot bord de stand bijhoudt en één die datzelfde op papier doet. Dubbelschrijving moet misverstand voorkomen omdat er anders felle discussies kunnen ontstaan.

Vaak veel enthousiast publiek bij ringrijden

Het publiek, dat per gestoken ring sowieso al enthousiaster wordt, hoort door luidsprekers de opzwepende stem van een speaker die gedetailleerde informatie geeft over de wedstrijd door onder meer de namen van de deelnemers af te roepen en soms halve doopcelen te lichten. Alles rondom de wedstrijd staat in het teken van veel folklore. De wedstrijddeelnemers komen met hun vrouwen in prachtige klederdracht met hun boerenkarren naar het toernooi.

Ringen steken tot één winnaar overblijft

Dikwijls is het succes van een aantal ringstekers zo groot dat aan het eind van de dag meer ringstekers hetzelfde aantal ringen heeft gestoken. Om toch slechts één winnaar over te houden wordt gekampt met steeds kleiner wordende ringen tot zelfs een ring van slechts 10 millimeter.

Regels voor tenue

Niet alleen de wedstrijd kent regels maar ook bijvoorbeeld het tenue dat door de deelnemers wordt gedragen. Zij moeten verschijnen in het wedstrijdtenue bestaande uit een witte trui met groen ZRV-embleem en groene randjes langs de mouwen en de kraag. Over de rechterschouder dragen zij een oranje sjerp met ook weer het embleem er op. De broek, schoenen, sokken en pet moeten eveneens wit zijn. Gebruikelijk is dat het paard speciaal wordt versierd. De minimumleeftijd die de deelnemers hebben is twaalf jaar. Er bestaat geen maximum leeftijdgrens. Omdat het een traditionele sport is doen relatief veel mannen op hoge leeftijd mee.

Lees verder

• Walcheren, schiereiland met veel toerisme
• Klederdracht in Zuid-Beveland
• Voortbestaan klederdracht afhankelijk van evenementen