Ajax 2014-2015: Hegemonie voorbij na vier kampioenschappen

Na vier achtereenvolgende kampioenschappen was dit seizoen de succesformule van Ajax uitgewerkt. De ploeg van trainer Frank de Boer speelde te wisselvallig om ook maar enigszins aanspraak te kunnen maken op de titel. PSV nam daarom ook terecht de kroon over met liefst zeventien punten voorsprong op nummer twee Ajax. Wel hadden de Amsterdammers de minst gepasseerde verdediging van de eredivisie met 29 tegentreffers maar de Eindhovenaren scoorden 23 doelpunten meer dan Ajax.

Stroeve competitiestart

Zonder de ervaring van Siem de Jong (naar Newcastle United) en Christian Poulsen (naar FC Kopenhagen) begon Ajax aan het nieuwe seizoen met een thuiswedstrijd tegen Vitesse. Een week eerder hadden de Amsterdammers wederom verloren van PEC Zwolle. Na de eerdere 5-1 nederlaag in de bekerfinale werd nu om de Johan Cruijff Schaal verloren van de Zwollenaren (1-0). Even leek het er op dat de broodnodige ervaring zou komen van 33-jarige aanvaller Samuel Eto’o maar dat bleek loos alarm want hij tekende bij het Engelse Everton.

Zonder de WK-gangers Jasper Cillessen, Joël Veltman en Daley Blind in de basis, maar wel met de debutanten Nick Viergever (van AZ gekomen) en Arkadiusz Milik (gehuurd van Bayer Leverkusen) in het veld, werd Vitesse op 10 augustus met 4-1 verslagen. De uitslag was enigszins geflatteerd aangezien Vitesse, dat de laatste twee seizoenen in Amsterdam had gewonnen, in de eerste helft legio kansen om zeep hielp maar steeds uitblinker doelman Kenneth Vermeer tegenkwam. Na 70 minuten spelen maakte de 19-jarige Anwar El Ghazi, die topscorer in de voorbereiding was geworden, zijn competitiedebuut bij Ajax. Na de 1-3 zege op AZ stond er op 24 augustus al een topper op het programma. PSV, dat zes jaar niet meer in de Amsterdam ArenA had gewonnen, paste haar tactiek aan en dit leverde drie punten op. Nadat Lasse Schöne in de 51e minuut had verzuimd om Ajax op een 2-0 voorsprong te schieten was het een minuut later ineens 1-1 door een doelpunt van Memphis Depay na een fout van diezelfde Lasse Schöne. Via de omschakeling counterde PSV zich na de winst, 1-3. Ook een week later werd er onverwachts verlies geleden in Groningen (2-0) nadat Daley Blind enkele dagen daarvoor alsnog was verkocht aan Manchester United.

Onverdiende zege in Rotterdam

Na de 2-1 winst op Heracles Almelo, door twee doelpunten van Arkadiusz Milik en het debuut van de van FSV Mainz 05 gehuurde 29-jarige Niki Zimling, stond op de zesde speeldag wederom een topper op het programma. Althans op papier, de Rotterdammers stonden na een zeer matige competitiestart op de veertiende plaats. Feyenoord, dat ondanks veel commotie Ajax-doelman Kenneth Vermeer op de laatste transferdag had overgenomen, wilde koste wat kost de eerste thuiszege van het seizoen boeken. En wat smaakte nu beter dan een overwinning op aartsrivaal Ajax. Die zege was er ook zeker gekomen als Ajax-doelman Jasper Cillessen niet zo op dreef was geweest en bovendien stonden lat en paal een verdiende overwinning voor de thuisclub in de weg. Door een vrije schop van Ricardo van Rhijn in de vijfde minuut wonnen de Amsterdammers, die overigens een belabberde wedstrijd speelden, onverdiend met 0-1. Een stuk makkelijker ging het voor Ajax tegen NAC Breda (2-5 winst) door o.a. drie doelpunten van Kolbeinn Sigthórsson, die bovendien nog een strafschop miste. Na twee gelijke spelen tegen PEC Zwolle (0-0) en FC Twente (1-1) wonnen de roodwitten vier duels achter elkaar en stonden na 13 wedstrijden twee punten achter koploper PSV.

Diverse debutanten

Zeer teleurstellend was dan ook het gelijke spel op 30 november in Den Haag tegen ADO. Ajax wilde de zege binnenhalen met de schoonheidsprijs maar kreeg de deksel op de neus in de 85e minuut toen Michiel Kramer de gelijkmaker binnenschoot (1-1). Een week later werd Willem II het slachtoffer van de Amsterdamse dadendrang en kwam nog goed weg met een 5-0 nederlaag na een 4-0 ruststand. Bij Ajax maakten Riechedly Bazoer (18 jaar) en Queensy Menig (19 jaar) hun competitiedebuut en moest de pechvolle Kolbeinn Sigthórsson na zijn doelpunt al na achttien minuten geblesseerd het veld verlaten. Zijn vervanger Arkadiusz Milik scoorde echter tweemaal. Ajax was klaar voor de allesbeslissende duel in de Champions League voor een plek in de Europa League tegen APOEL Nicosia, welke wedstrijd ook met gemak werd gewonnen (4-0).

In de laatste thuiswedstrijd van 2014 leek Ajax wederom op een hogere score af te stevenen tegen FC Utrecht want na twintig minuten spelen was het al 2-0. De roodwitten kregen diverse mogelijkheden om uit te lopen naar een veel grotere voorsprong maar alleen FC Utrecht scoorde nog voor rust (2-1). Na de theepauze wilde de Utrechters meer maar was het invaller Anwar El Ghazi, nauwelijks twee minuten in het veld, die in de 65e minuut de 3-1 liet aantekenen. Beide ploegen kregen daarna nog genoeg mogelijkheden om de om de score een ander aanzien te geven maar het bleef bij deze stand. Bij Ajax maakte de van FC Groningen overgekomen 18-jarige Richairo Zivkovic zes minuten voor het einde, na zijn Europese debuut van enkele dagen geleden tegen APOEL Nicosia, ditmaal zijn competitiedebuut voor de Amsterdammers.

‘Mickey’ redt Ajax

Misschien wel typerend voor het zwakke spel van Ajax was de laatste wedstrijd voor de winterstop. Na de enorme zeperd drie dagen eerder in de vierde ronde tegen Vitesse voor de beker (een 0-4 nederlaag) had de Ajax-aanhang op 21 december op Woudenstein tegen Excelsior een zeer gemotiveerd Ajax verwacht dat revanche wilde nemen. Maar de 400 meegereisde supporters kwamen bedrogen uit en zagen een zeer plichtmatig spelende ploeg dat nauwelijks kansen wist te creëren en het geluk had dat Excelsior niet al voortijdig had toegeslagen. Trainer Frank de Boer, die zeer ontevreden was over zijn ploeg, besloot in de 82e minuut verdediger Mike van der Hoorn in te brengen als stormram om alsnog iets te forceren in zijn falende voorhoede. Nauwelijks een minuut later was de verguisde Mike van der Hoorn de reddende engel bij de Amsterdammers door de 0-1 binnen te schieten, gevolgd nog een doelpunt van Richairo Zivkovic in de 88e minuut die daarmee zijn eerste competitiedoelpunt voor de hoofdmacht maakte.

Ajax had het in de eerste helft van de competitie niet slecht gedaan en was al dertien duels op rij ongeslagen maar van het plan om meer spektakel te bieden was, op een uitzondering na, weinig terecht gekomen.

Tussenstand aan kop

Ajax lijkt meer op een juniorenelftal

Na de trainingsweek in het warme Qatar, waarbij Ajax in een oefenwedstrijd Schalke ’04 met 2-0 versloeg, leek Ajax klaar voor het karwei na de winterstop. Tegen FC Groningen werd nog wel met 2-0 gewonnen maar echt overtuigend was het allerminst. Dit werd nog duidelijker in de wedstrijden tegen Feyenoord en Vitesse. Ajax kon de aartsrivaal nog op een 0-0 gelijkspel houden. Opvallend was de remise niet, wel dat een doelpuntloze klassieker sinds 1978 niet meer was voor gekomen. Nog kanslozer was het spel van de Ajacieden in Arnhem tegen Vitesse dat vijf minuten voor tijd de winnende treffer maakte (1-0). De midweekse wedstrijd tegen AZ moest de ommekeer brengen maar het elftal van trainer Frank de Boer leek door diverse blessures meer op een junioren-elftal. Het middenveld bestond uit Riechedly Bazoer (18), Jaϊro Riedewald (18) en de van SC Heerenveen overgekomen Daley Sinkgraven (19), in de voorhoede stonden Ricardo Kishna (net 20 geworden) en Anwar El Ghazi (19). In de tweede helft maakte ook nog de 19-jarige Kenny Tete zijn officiële Ajax-debuut. Na een redelijke eerste helft (0-0) kwam Ajax na rust niet meer aan voetballen toe en tot overmaat van ramp werd Niklas Moisander, die zijn honderdste officiële wedstrijd voor de roodwitten speelde, in de 61e minuut met rood van het veld gestuurd na een zeer lichte overtreding. AZ profiteerde hiervan optimaal en won voor het eerst sinds 1980 weer eens in Amsterdam (0-1). Doordat Ajax in deze drie duels slechts één punt pakte, en geen enkele maal scoorde, was de achterstand op koploper PSV liefst twaalf punten geworden.

Winst in Eindhoven

Drie dagen later behaalden de Ajacieden dan eindelijk weer eens een overwinning maar deze kwam zeer moeizaam en met enig geluk tot stand. In Deventer tegen Go Ahead Eagles leek het op een 1-1 gelijkspel te gaan eindigen maar twee minuten voor tijd trapte Ajax-huurling doelman Mickey van der Hart over een terugspeelbal van Wesley Verhoek heen. De bal rolde tergend langzaam in het doel: 1-2. De overwinning tegen FC Twente met 4-2 zorgde er voor dat Ajax de tweede plaats steviger in handen kreeg. Ricardo Kishna scoorde in dit duel tweemaal, waarvan de tweede het vijfduizendste Ajax-doelpunt was sinds de oprichting van de Eredivisie. Door het 1-1 gelijkspel tegen Willem II was de achterstand op PSV inmiddels opgelopen naar veertien punten. De Eindhovenaren wilden hun suprematie graag tot uitdrukking laten komen in het onderlinge treffen op 1 maart en de voorsprong uitbreiden naar liefst zeventien punten. Zover kwam het echter niet. PSV, dat thuis nog geen punt had verspeeld en al zeventien wedstrijden ongeslagen was, verloor in de slotfase met 1-3 van Ajax. Voor de Amsterdammers was het de tweede opsteker in drie dagen tijd, want eerder was Legia Warschau met 0-3 verslagen en bereikte men de derde ronde in de Europa League.

Ontevredenheid troef

Toch was er ontevredenheid bij een groot deel van de Ajax-aanhang over het vertoonde spel. Dit werd nog eens geïllustreerd in de wedstrijden thuis tegen Excelsior en ADO Den Haag (beiden 1-0) waarbij vele stoeltjes in de ArenA onbezet bleven. Ook de kwartfinale van de Europa League werd niet bereikt doordat Dnipro Dnipropetrovsk won via een uitdoelpunt in de verlenging van de returnwedstrijd (2-1). De uitwedstrijd was door Ajax met 1-0 verloren. Alleen het duel tegen SC Heerenveen (1-4 winst) op 15 maart was van een goed niveau geweest. Arkadiusz Milik en Joël Veltman scoorden beiden tweemaal, waarvan de laatste ook eenmaal in eigen doel. Op 5 april leek Ajax op weg om eindelijk weer eens te winnen in Utrecht maar in de 85e minuut gooide Gévero Markiet roet in het eten (1-1). De laatste Ajax-zege (0-2) dateerde al weer van 1 maart 2009. In een zeer matige wedstrijd won Ajax een week later in Almelo van Heracles met 0-2. Het enige ‘hoogtepuntje’ van dit duel was het schitterende doelpunt van Lucas Andersen, dat het tweeduizendste uitdoelpunt van Ajax in de Eredivisie betekende.

Teleurstellend was ook het thuisduel tegen degradatiekandidaat NAC Breda dat in een doelpuntloze remise eindigde. Dat kon Viktor Fischer waarschijnlijk niet veel schelen, hij maakte in de 64e minuut als invaller zijn rentree in het elftal na liefst veertien maanden blessureleed. De tweede plaats, en dus voorronde Champions League, stelde Ajax definitief veilig in het uitduel met PEC Zwolle dat zich al voorbereidde op de tweede achtereenvolgende bekerfinale. Invaller Kolbeinn Sigthórsson kon een punt redden voor de Amsterdammers door in de slotfase de onterechte 1-1 binnen te schieten. De laatste thuiswedstrijd van dit zeer tegenvallende seizoen was op 10 mei tegen SC Cambuur. Eindelijk kreeg het thuispubliek na drie maanden weer eens meer dan één Ajax-doelpunt te zien in de ArenA (3-0) door o.a. twee doelpunten van Viktor Fischer. Rondom de wedstrijd waren er diverse activiteiten gepland zoals het opkomen met de moeders van de spelers (vanwege Moederdag) en werd er afscheid genomen van de vertrekkende Niklas Moisander (naar Sampdoria). Doelman Jasper Cillessen werd gekozen tot Ajacied van het jaar en Anwar El Ghazi tot talent van het jaar.

Ajax sluit in mineur af

Ajax sloot het seizoen af in mineur door in Dordrecht in de slotfase met 2-1 te verliezen van de plaatselijk FC, dat al gedegradeerd was. Een op veel plaatsen gewijzigd Ajax, o.a. doelman Diederik Boer mocht zijn competitiedebuut maken, kon in een plichtmatige partij de 500 meegereisde supporters niet bekoren. Het werd de eerste nederlaag van Ajax in competitieverband tegen FC Dordrecht, dat al drie maanden niet meer had gewonnen, maar in de Amsterdamse ploeg een gewillig slachtoffer vond om de eredivisie met winst te verlaten.

Na vier succesvolle jaren onder leiding van coach Frank de Boer behaalde Ajax in dit seizoen geen enkele prijs. De laatste maal dat dit was voorgekomen was in 2009 geweest. Cijfermatig gezien was het niet eens zo slecht seizoen voor de roodwitten maar een ongenaakbaar PSV werd wel kampioen met liefst zeventien punten voorsprong. Het grote verschil met de Eindhovenaren zat hem duidelijk in het aantal gescoorde doelpunten (92 tegenover 69) en het aantal gelijke spelen. Ajax verloor vijfmaal, PSV viermaal, maar speelde slechts eenmaal gelijk. Ajax daartegen speelde liefst achtmaal gelijk.

Uitslagen

Eindstand

* FC Twente kreeg zes punten in mindering

Topscorers

Selectie