Ajax 1986-1987: Na veertien jaar weer een Europa Cup

Na veertien jaar won Ajax eindelijk weer eens een Europa Cup. Het team van coach Johan Cruijff bestond bijna louter uit eigen opgeleide talenten maar maakte wel naam op het Europese toneel. Met fris en aanvallend voetbal werd de Europa Cup voor bekerwinnaars tenslotte opgehaald in Athene waar Ajax de finale met 1-0 won van Lokomotive Leipzig uit Oost-Duitsland.

De wedstrijd van John Bosman

Na een vier uur lange busrit over hobbelige wegen vanaf het vliegveld van Istanboel arriveerde Ajax in Bursa voor de eerste ronde van de Europa Cup 2 tegen Bursaspor. Beide ploegen waren de competitie in hun eigen land niet goed begonnen. Ajax had drie dagen eerder teleurstellend met 0-0 gelijkgespeeld tegen FC Groningen nadat het eerder al op de tweede speeldag had verloren van FC Den Haag (2-3). De Turken stonden na vier wedstrijden op de voorlaatste plaats in de hoogste divisie. In het snikhete Bursa (30 graden) won Ajax met 0-2 door late doelpunten van John Bosman (72e minuut) en Marco van Basten (87e minuut). Ajax was heer en meester geweest tegen de zwakke Turken en had bij iets meer scherpte een veel hogere score kunnen neerzetten. Deze hogere score (5-0) werd wel bereikt in de returnwedstrijd, één helft was voldoende om de volgende ronde te bereiken. Het werd de wedstrijd van John Bosman die liefst viermaal doel trof.

De Europa cup 2 begint te leven bij Ajax

Op 22 oktober was Olympiakos Piraeus de volgende tegenstander voor Ajax. De Griekse ploeg had net van trainer gewisseld, draaide nog niet op volle toeren en zou tevreden zijn met een kleine nederlaag in Amsterdam. Maar na afloop van het duel in het sfeervolle Ajax-stadion (22.500 toeschouwers) wist Olympiakos-trainer Alketas Panagoulias het al zeker: ‘Ajax gaat deze Europa Cup 2 winnen’. Hij had even daarvoor een wervelende Ajax-show gezien die was geëindigd in een 4-0 zege voor de Ajacieden. ‘De hel van Athene’ werd daardoor een stuk minder gevreesd door trainer Johan Cruijff en zijn adepten. De oude Europa Cup-tijden van de jaren zeventig begonnen ondertussen Ajax en haar supporters langzamerhand in de greep te krijgen. Ondanks de al bijna zekere plaatsing voor de kwartfinale gingen er meer dan duizend supporters mee naar het verre Griekenland en hun enthousiasme werd nog eens aangewakkerd door de 2-3 zege in de competitie op Feyenoord. De leiding van Ajax had gezien dat de Grieken het elftal drastisch hadden gewijzigd en in de competitie beter speelden dan veertien dagen geleden. Waakzaamheid was dan ook het devies. Maar de ploeg uit Athene geloofde er niet echt meer in, net als hun aanhang (slechts 18.000 toeschouwers), en in een bar slechte wedstrijd werd het een 1-1 gelijkspel.

Voor niets naar Zweden

De voorbereiding in de kwartfinale tegen het Zweedse Malmö FF werd een ‘horror-scenario’ voor Ajax. Enkele dagen voor de wedstrijd was het competitieduel tegen FC Den Haag in de rust gestaakt vanwege hevige rellen op de tribunes. Even ging het niet meer over de voorbereiding op de Europa Cup-wedstrijd maar over allerlei randzaken. Maar er volgden nog meer problemen: het was koud in Zweden, erg koud (min 15 graden) en er lag sneeuw op het veld. Ook was Ajax in het ongewisse of sterspeler Marco van Basten na zijn blessure kon aantreden. De Zweden, die alleen enkele oefenpotjes hadden gespeeld aangezien hun competitie pas weer in april begon, bleven koel en zouden het veld met hete luchtkanonnen speelklaar maken. Ook koel bleef de Zweedse politie die, ondanks de komst van zo’n 2.000 Ajax-supporters en de verhalen over de rellen in Den Haag, van tevoren verklaarde slechts 37 politieagenten in te zetten voor deze wedstrijd. Het Ajax-legioen heeft echter alleen de buitenkant van het stadion gezien want binnen in de catacomben werd besloten om het duel alsnog niet door te laten gaan wegens de continue neerdalende zware sneeuwbuien. De wedstrijd zou nu op zaterdag 14 maart worden gespeeld. Door een versierde strafschop in de 42e minuut scoorde Torbjörn Persson het enige doelpunt in deze matige wedstrijd.

Vier dagen later stond de return al weer op het programma en als een wervelwind begon Ajax aan de wedstrijd in het uitverkochte Ajax-stadion. Marco van Basten brak de ban in de 13e minuut en de totaalstand over beide duels was weer gelijk getrokken. Ajax wilde meer maar vele kansen werden om zeep geholpen en zelfs een strafschop werd gemist. Toch maakte Aron Winter in de 61e minuut de verlossende 2-0. Net voordat de Zweden wilde beginnen aan een wanhoopsoffensief was het weer Marco van Basten die de veilige 3-0 tegen de touwen schoot. Een tegentreffer van Hakan Lindman kon de Ajax-vreugde voor het behalen van de halve finale en de viering van het 87-jarig bestaan van de club niet meer verstoren.

‘We gaan naar Griekenland’

Ook in de eerste wedstrijd in de halve finale in Spanje tegen Real Zaragoza speelde het weer een belangrijke rol. Een enorme wolkbreuk voor het begin van de wedstrijd veranderde het veld in een waterpoel en goed voetbal was nagenoeg onmogelijk geworden. Ajax kreeg een vroege tegenvaller te verwerken toen Ruben Sosa al in de 13e minuut scoorde namens de thuisclub. Toch herstelde Ajax zich, ondanks het intimidatievoetbal van Real Zaragoza, door een kopbal van Rob Witschge (1-1). Na rust besliste Ajax binnen tien minuten het duel voortijdig door twee rake kopballen van John Bosman. Twintig minuten voor tijd kwamen de Spanjaarden nog terug tot 2-3 via een benutte strafschop maar verdere schade werd niet meer geleden door Ajax. Wel verloor het enkele minuten voor het einde John Bosman met een rode kaart wegens handtastelijkheden tegenover zijn bewaker Francisco Güerri, die eveneens met rood mocht vertrekken. ‘We gaan naar Griekenland’ zongen de 1.000 meegereisde Amsterdamse fans na afloop maar de tweevoudige doelpuntmaker John Bosman wist toen al dat hij de finale zou gaan missen door de naderende schorsing. Nog makkelijker dan verwacht werd ‘Griekenland’ veertien dagen later bereikt middels een simpele 3-0 zege op het murw geslagen Real Zaragoza.

Drukke tijden en problemen in de selectie

Voor het eerst sinds veertien jaar had Ajax weer eens een Europa Cup-finale bereikt en het enthousiasme onder de Ajax-fans steeg tot grote hoogte. Tegenstander in de finale was het Oost-Duitse Lokomotive Leipzig dat Bordeaux na strafschoppen had verslagen, nadat beide ploegen hun uitwedstrijd hadden gewonnen met 0-1. Het waren ondertussen drukke tijden voor de Ajacieden die nog in de kampioensrace waren met PSV en in de halve finale van de KNVB-beker stonden. Drie dagen voor de finale in Athene verloren de Amsterdammers met 2-1 van FC Utrecht en daardoor kon PSV een voorsprong van twee punten nemen. Meer pech kreeg Ajax op de wedstrijddag van de finale toen Danny Blind ’s ochtends wakker werd met een dikke knie en niet kon meespelen. Ajax miste ook al de geblesseerde Ronald Spelbos en geschorste John Bosman maar daar tegenover stond weer dat de ook niet fitte Arnold Mühren toch in de basis verscheen. Wie ook in de basis verscheen was de 19-jarige Frank Verlaat, die drie dagen eerder zijn competitiedebuut voor Ajax had gemaakt tegen FC Utrecht.

Na veertien jaar eindelijk weer eens een Europa Cup

De finale op 13 mei in het lang niet uitverkochte Olympisch Stadion in het warme Athene (35.000 toeschouwers) werd een matige eindstrijd. Ajax speelde te nerveus en het zwakke Lokomotive Leipzig kon niet beter. Het enige doelpunt van de wedstrijd werd gemaakt in de 21e minuut door de vertrekkende Marco van Basten (naar AC Milan) na een voorzet van Sonny Silooy. Zijn kopbal achter doelman René Müller zorgde voor grote vreugde bij de 15.000 meegereisde rood-witte supporters. Ajax had voor het eerst sinds veertien jaar weer eens een Europa Cup gewonnen. Voor Dennis Bergkamp, die in de tweede helft inviel, was het een mooi presentje voor zijn 18e verjaardag, die hij drie dagen eerder had gevierd. Voor de pechvolle John Bosman was er toch nog een persoonlijk prijsje: hij werd met acht doelpunten topscorer van het Europa Cup 2-toernooi.

Topscorers

Selectie