WK voetbal in Rusland: corruptie en omkoping bij toewijzing?

Het wereldkampioenschap voetbal 2018 (WK voetbal 2018 of 2018 FIFA World Cup) vindt plaats in Rusland van 14 juni tot 15 juli. Het wordt voor de 21ste keer georganiseerd. Er zullen 32 landen deelnemen aan de eindronde. Miljoenen mensen over de hele wereld zullen dit groots voetbalspektakel volgen op televisie. Bij de toewijzing van het WK aan Rusland was er mogelijk omkoping en corruptie in het spel. Er zou bij de toewijzing van de WK’s in Rusland (2018), maar ook in Qatar (2022), smeergeld zijn betaald aan stemgerechtigde personen, waardoor er sprake is van een omkoopschandaal. Mogelijke fraude bij de toewijzing wordt anno 2018 nog steeds onderzocht. Echte harde bewijslast tegen een onrechtmatige toewijzing aan Rusland en Qatar is anno 2018 ook nog niet gevonden.

Rusland als gastheer van het toernooi – steun van Poetin

Op 2 december 2010 werd Rusland door de FIFA aangeduid als gastheer van het WK voetbal 2018. Automatisch is Rusland als gastland onmiddellijk geplaatst voor de eindronde van het toernooi. Rusland hoeft dus geen kwalificatieduels te spelen. Rusland zal het voetbaltoernooi openen als gastland in het Olympisch Stadion Loezjniki in Moskou. Het is immers een traditie dat het gastland de openingsmatch speelt. De Russische president Vladimir Poetin wou maar al te graag het WK voetbal 2018 in eigen land organiseren. Een WK organiseren zorgt voor heel wat media-aandacht en op deze manier kan een fier en sterk land als Rusland zijn organisatietalent en macht tonen aan heel de wereld. Het prestige van een land om zulke grote toernooien te organiseren mag niet onderschat worden.

Corruptie en omkoping bij de toewijzing van het WK in Rusland?

In december 2010 werd het WK 2018 aan Rusland toegewezen. Bij deze toewijzing, door de FIFA, zouden stemgerechtigde leden binnen de FIFA-wereldvoetbalbond hun stem verkocht hebben. Al snel na de stemming werden de eerste vermoedens van fraude geuit. Er werden mooie cadeaus betaald, om stemmen te kunnen winnen. Lord Triesman, de voorzitter van het Engelse WK-bid 2018, heeft in 2011 ook aan het Engelse parlement gemeld, dat vier stemgerechtigde FIFA-leden bereid waren om hun stem aan hem te verkopen. Ook zou UEFA-baas Michel Platini een schilderij van Picasso hebben ontvangen, zo meldde de Sunday Times.
Micheal Garcia, een Amerikaan, deed van 2011 tot en met 2014 een onafhankelijk onderzoek naar frauduleuze praktijken bij de toewijzing van de WK’s. Bij onderzoek werden alle ‘bids’ tegen het licht gehouden. Slechts een beperkte versie werd gepubliceerd door de FIFA. In 2017 werd dan toch het volledige rapport onder druk gepubliceerd, nadat de Duitse krant Bild inzage kreeg in het rapport. Eén van de conclusies was als volgt: “Diverse bestuursleden hengelden naar persoonlijke voordelen die hun statuut in hun eigen land of werelddeel zouden opkrikken”. Een vage formulering die ook geen echte concrete bewijzen levert.

Zwitserse, Amerikaanse autoriteiten (FBI) en Franse autoriteiten, zijn zelf ook op onderzoek gegaan naar corruptie binnen de FIFA, met als gevolg dat in mei 2015 documenten en informatie zijn meegenomen uit het FIFA-hoofdkantoor in Zürich. Ook werden er verschillende personen binnen de FIFA ondervraagd. De FBI arresteerde in mei 2015 zeven personen. De zeven personen waren Jeffrey Webb, één van de vicevoorzitters van de wereldvoetbalbond, Jose Maria Marin (voorzitter van de Braziliaanse voetbalbond) en de FIFA-leden Eduardo Li (Costa Rica), Eugenio Figueredo (Uruguay), Julio Rocha (Nicaragua), Costas Takkas (Kaaimaneilanden) en Rafael Esquivel (Venezuela). Tijdens het onderzoek kwam ook naar boven dat toenmalig UEFA-voorzitter Michel Platini ongeveer 2 miljoen euro heeft ontvangen van de FIFA-voorzitter Sepp Blatter. Omwille van dit feit zijn beide personen in mei 2015 voor drie maanden geschorst. Beide personen konden geen uitleg verschaffen over deze verdachte geldtransactie. Even later in mei 2015 trad Sepp Blatter af als FIFA-voorzitter na verhoogde druk binnen de organisatie. De eerste kandidaat-opvolger met de grootste kans zou Michel Platini zijn, maar deze werd kort erna geschorst.

Rusland werd finaal als gastland verkozen boven Spanje en Portugal, én Nederland en België. Deze landen zouden samen de organisatie van het WK op zich nemen. Nederland en België hebben in de campagne ongeveer 10 miljoen euro geïnvesteerd, en deze voetbalbonden eisen hun geld terug indien werkelijk corruptie of omkoping kan worden aangetoond.

De FIFA heeft echter wel besloten om niet opnieuw te stemmen over de toewijzing van het WK 2018. Rusland heeft dus de eer het grootste voetbaltoernooi ter wereld in juni 2018 te mogen organiseren. Rusland (2018) en Qatar (2020) houden vol dat de toewijzing van de voetbaltoernooien correct is verlopen en dat hen geen enkele schuld treft.

Rusland en Qatar lijken echter, op basis van de informatie, binnen de grenzen te zijn gebleven van wat mocht volgens de FIFA-regels. Harde bewijslast tegen de landen is er niet. De verschenen rapporten geven minstens de indruk dat het hele bidproces niet correct is verlopen. Ook het weigeren van de FIFA om het volledige onderzoek initieel bekend te maken, doet twijfels oproepen over de toewijzing. Waarom iets geheim houden als men recht in de schoenen staat?

Het intern FIFA-onderzoek van Micheal Garcia is afgesloten in 2014. De onderzoeken door de autoriteiten zijn nog steeds lopende. Nieuwe informatie sijpelt anno 2018 nog steeds bij mondjesmaat binnen en het kan nog een hele tijd duren voor nu effectief echte bewijslast naar boven komt. Het is ook helemaal niet zeker dat er echte bewijslast wordt gevonden.

Achtergrondinformatie over het WK voetbal 2018

Stadions in Rusland

In totaal worden er op het wereldkampioenschap 64 wedstrijden afgewerkt in 12 verschillende stadions in Rusland. Het grootste stadion is het Olympisch Stadion Loezjniki in Moskou waar 81.000 toeschouwers kunnen plaatsnemen. De andere stadions in Rusland zijn Sint-Petersburg (Zenitstadion – 66.881 toeschouwers), Moskou (Otkrytieje Arena – 43.300 toeschouwers), Sotsji (Olympisch Stadion Fisjt – 47.659 toeschouwers), Nizjni Novgorod (Strelka Stadium – 45.300 toeschouwers), Kazan (Kazan Arena – 44.700 toeschouwers), Saransk (Mordovia Arena – 44.400 toeschouwers), Jekaterinenburg (Centraal Stadion – 44.130 toeschouwers), Kaliningrad (Arena Baltika – 35.000 toeschouwers), Samara (Cosmos Arena (44.918 toeschouwers), Volgograd (Volgograd Arena – 45.015 toeschouwers) en Rostov aan de Don (Rostov Arena – 43.702 toeschouwers)

Speelschema op het WK

Het speelschema voor de groepsfasen, de achtste finales, kwartfinales, halve finale en finale werd bekend gemaakt tijdens de loting op 1 december 2017 in het Kremlin te Moskou.

Poules WK 2018

• Groep A: Rusland, Uruguay, Egypte, Saoedi-Arabië
• Groep B: Portugal, Spanje, Iran, Marokko
• Groep C: Frankrijk, Peru, Denemarken, Australië
• Groep D: Argentinië, Kroatië, IJsland, Nigeria
• Groep E: Brazilië, Zwitserland, Costa Rica, Servië
• Groep F: Duitsland, Mexico, Zweden, Zuid-Korea
• Groep G: België, Engeland, Tunesië, Panama
• Groep H: Polen, Colombia, Senegal, Japan

Andere weetjes over het WK 2018

• Het Nederlands elftal is de grote afwezige op het WK 2018. “Oranje” heeft zich niet kunnen plaatsen voor de eindronde. Ook voor het EK voetbal 2016 kon Nederland zich niet kwalificeren. De niet-deelname van Nederland aan het WK wordt toch als een ontgoocheling beschouwd, omdat Oranje steeds voor mooi en aangenaam voetbal kon zorgen op een groot toernooi. De Nederlanders moeten dus op zoek naar een ander favoriet land om voor te supporteren.
• De wolf Zabivaka is de officiële mascotte van het WK voetbal 2018. Zabivaka staat in het Russisch voor ‘degene die scoort’. De wolf werd ontworpen door Ekaterina Bocharova.
• België wordt gezien als één van de topfavorieten om het WK 2018 te winnen. België beschikt over topspelers zoals Jan Vertonghen, Eden Hazard en Kevin De Bruyne.