Sepak Takraw – Een zeer populaire sport in Zuid-Oost Azië

Sepak Takraw is een traditionele sport uit Zuid-Oost Azië, wat in die landen zeer populair is. Een wedstrijd Takraw is uitermate spectaculair om te zien. De spelers maken ongelooflijke bewegingen, of liever gezegd acrobatische “freestyle moves”. Wie nog nooit een wedstrijd Sepak Takraw heeft gezien, gelooft zijn ogen niet. Er zijn weinig sporten die zo fascinerend zijn om naar te kijken. De bewegingen van de spelers zijn zo intens dat Sepak Takraw één van de meest energieverbruikende sporten is.

Wat is Sepak Takraw?

Takraw – of voluit Sepak Takraw – is een traditionele balsport uit Zuid-Oost Azië, wat in die landen waanzinnig populair is. Takraw wordt wel beschreven als "voetbal-volleybal op een badmintonveld". Het heeft de precisie van badminton, de snelheid van volleybal en de “kicks” van voetbal. Maar in tegenstelling tot volleybal mag je bij Takraw de bal niet met je handen aanraken, alleen met hoofd, schouder, knie en voet. Omdat het net op ongeveer 1,5 meter hoogte hangt, komt er nog heel wat kunst- en vliegwerk bij kijken om de bal aan de andere kant te krijgen. De deelnemers moeten trachten te scoren door de bal op het veld van de tegenspelers, binnen de aangegeven grenzen, te doen landen. In tegenstelling tot volleybal wordt Takraw met slechts drie spelers per team gespeeld. Een team van drie spelers wordt “Regu” genoemd. De naam Sepak Takraw komt van twee talen. “Sepak” is “schop” in het Maleis en “Takraw” betekent “gevlochten bal” in het Thais.

Sepak Takraw wordt erkend als officiële sporttak op verschillende Aziatische spelen. Een wedstrijd Takraw is uitermate spectaculair om te zien. De spelers maken ongelooflijke bewegingen, of liever gezegd acrobatische "freestyle moves". Wie nog nooit een wedstrijd Sepak Takraw heeft gezien, gelooft zijn ogen niet. Er zijn weinig sporten die zo fascinerend zijn om naar te kijken. De verbluffende bewegingen van de spelers zijn zo intensief dat Sepak Takraw tot één van de meest energieverbruikende sporten behoort. Ondanks de vele capriolen die de spelers uithalen, is Sepak Takraw een sport met relatief weinig blessures.

Het ontstaan van Sepak Takraw

Historici beweren dat Takraw ontstaan is uit het eeuwenoude Chinese spel Tsu-Chu (of Cuju), een balspel dat als oefening diende voor de Chinese soldaten. Vanuit China zou het zich verspreid hebben over de rest van Azië. Anderen verwijzen weer naar het Japanse Kemari. Met name in de beginjaren vertoonde Takraw veel overeenkomsten met deze Japanse balsport die zo'n tien eeuwen voor onze tijdrekening al gespeeld werd in het land van de rijzende zon.

• Voor het ontstaan van het "moderne" Sepak Takraw moeten we terug gaan naar de 15de eeuw toen dit spel door de inheemse bevolking van Maleisië werd gespeeld. Het werd toen "Sepak Raga" (bal van de schop) genoemd en hoofdzakelijk gespeeld door jongens in een cirkelvorming speelveld. Zij gebruikten een bal die van riet of rotan werd gemaakt. Het spel bleef in die vorm voor honderden jaren bestaan.
• In 1829 werden voorzichtig de eerste spelregels opgesteld door de Siam Sports Association, waardoor deze sport vorm begon te krijgen.
• Rond 1940 werd het spel inmiddels ook gespeeld in Thailand waar het "Takraw" genoemd werd. Al snel werden er officiële regels opgesteld en in 1945 werd er in Penang (Maleisië) door Thaise spelers een demonstratiewedstrijd gegeven. Deze versie van Sepak Takraw werd alom met groot enthousiasme onthaald met als gevolg dat deze sport zich in sneltreinvaart verspreidde door Zuid-Oost Azië.
• In 1960 kwamen in Kuala Lumpur vertegenwoordigers van diverse Aziatische landen bijeen om de spelregels te standaardiseren, omdat er nog steeds veel variaties bestonden van dit spel, waardoor het niet mogelijk was om op internationaal niveau tegen elkaar te spelen.
• Sinds 1990 is Sepak Takraw als sport ook opgenomen in the Asian Games in Beijing.

Het moderne Sepak Takraw begon aldus in Maleisië en is nu aldaar de nationale sport. Behalve in Maleisië is Takraw ook zeer geliefd in Thailand. Andere landen in Zuid-Oost Azië waar deze sport ook zeer populair is, zijn o.a. Laos, de Filippijnen, Vietnam, Cambodja, Korea en Indonesië.
Sepak Takraw is behalve een populaire sport ook een zeer snelgroeiende sport in Zuid-Oost Azië. Men treft op straat vaak jongeren aan, opgesteld in een cirkel, voor een oefenspelletje Takraw.

Benamingen voor Sepak Takraw in diverse landen

• Thailand en Maleisië: Takraw, Sepak Takraw, Takro of Sepak Takro
• Filippijnen: Sipa of Sepa Sepa
• Myanmar (het vroegere Birma): Ching loong
• Laos: Kator
• Indonesië: Rago
• Brunei: Sepak Raga Jala
• Singapore: Sepak Raga of Sepraga

In het Westen kent men ook andere benamingen voor Takraw: “Kick Volleyball” en “Asian Football”.

Behalve in landen in Zuid-Oost Azië wordt Sepak Takraw – zij het in beduidend mindere mate – ook gespeeld in de VS, Canada en Australië, waar het "Footnis" genoemd wordt. In Nederland is deze balsport vrij onbekend en wordt niet of nauwelijks beoefend.

International Sepak Takraw Federation

Op internationaal niveau wordt Takraw tegenwoordig overkoepeld door de ISTAF, the International Sepak Takraw Federation. The King's Cup World Sepak Takraw Championships – kortweg “King’s Cup” genoemd – is het meest prestigieuze tournooi dat door deze federatie georganiseerd wordt. Dit sportevenement wordt jaarlijks gespeeld in Thailand en wordt opgedragen aan de koning van Thailand. De 1e King’s Cup werd gehouden in 1985 in Bangkok. De laatste King’s Cup 2008 was op Fashion Island, Bangkok, Thailand en werd gesponserd door de ISTAF en TAT (Takraw Association of Thailand). Meer dan 30 landen waren op dit toernooi vertegenwoordigd.

De geschiedenis van de Takrawbal

Door de jaren heen is de Takrawbal wel veranderd. De eerste rotanballen waren weliswaar gemaakt van rotan, maar waren niet volgens het nu bekende patroon gevlochten. Bovendien waren het toen nog geen wedstrijdballen en bestonden er nog geen vaste spelregels, maar waren de ballen meer bestemd voor behendigheidsoefeningen. Destijds had het spel dus nog een informeel, recreatief en non-competitief karakter. De huidige Takrawballen zijn gemaakt van rotan-stammen (9 tot 11 strengen), die met de hand op een heel specifieke wijze zijn geweven. Een Takrawbal van gevlochten rotan weegt ongeveer 200-250 gram. Een exact gewicht is niet te geven, aangezien de ballen met de hand gemaakt worden en daardoor stuk voor stuk uniek zijn.


Behalve de originele rotan ballen zijn er tegenwoordig ook de kunststof Takrawballen, die een aanzienlijk langere levensduur hebben. Deze synthetische ballen zijn uitgevonden door een Thaise ingenieur en werden in 1982 geïntroduceerd. Voor officiële wedstrijden wordt tegenwoordig alleen nog de kunstoffen bal gebruikt. Een Takrawbal voor mannen weegt 170-180 gram, die voor vrouwen 150-160 gram.

Daarnaast bepaalt de “tightness of the weave” hoe zacht of hard een Takrawbal is en hoe snel de bal is. Een zachte bal heeft uiteraard minder stuiterkracht en minder snelheid dan een harde.

Vaak hebben de synthetische ballen ook nog fluorescerende banen in het “vlechtwerk”, zodat de bal beter zichtbaar is, wat bij een snelle sport als deze geen overbodige luxe is. Een professionele Takrawspeler kan een bal wel weg schoppen met een snelheid van meer dan 60 mph. Een Takrawbal wordt ook wel Buka Ball genoemd.

Beach Takraw

Van een sport die zo populair is, ontstaat meestal ook de beach versie. Ook dus bij Sepak Takraw. Het verschil met het gewone Sepak Takraw is dat in plaats van 3 spelers er bij Beach Takraw 4 spelers zijn.

Het eerste officiële Beach Takraw toernooi werd gehouden op the Asian Beach Games in Bali, Indonesië wat plaatsvond van 18 tot 26 oktober 2008.