Observeren van het gedrag van de coach

Een sportpsycholoog begeleidt ook coaches op hun weg naar succes. In de begeleiding kan gebruik worden gemaakt van dezelfde onderwerpen als in de begeleiding van een sporter. Een praktijkobservatie is echter een nuttige toevoeging aan het traject. Het Coaching Behaviour Asssesment System is een manier om een coach te observeren. Het is gebaseerd op een vijftal kernprincipes. Daarnaast wordt het gedrag vergeleken met de waarneming van dat gedrag door de coach of door de sporters.

Coaching Behaviour Assessment System

De CBAS is dertig jaar geleden ontwikkeld door Smith en Smoll, maar tot op de dag van vandaag is het een degelijk system om het gedrag van de coach in kaart te brengen. De focus op het gedrag maakt het instrument sterk: gedragingen kunnen zo vergeleken worden met bijvoorbeeld de waarnemingen van het gedrag door de coach zelf of door de sporters.

Er zijn drie dimensies van coachgedrag:

1. Supportiveness: aanmoedigingen
2. Instructiveness: technische instructies
3. Punitiveness: straf, negatieve instructies

Coaches die veel gebruik maken van aanmoedigingen en technische instructies blijken door hun sporters aardiger gevonden te worden, teamleden vinden elkaar aardiger en sporters krijgen meer zelfvertrouwen en minder faalangst.

Vaak hebben coaches een verkeerd beeld van hun gedrag, terwijl sporters dit wel goed kunnen weergeven. Voordat gedrag kan veranderen, moet de coach zich er eerst bewust van worden. Hiervoor is de CBAS een prima instrument gebleken.

Wat is Coach Effectiveness Training?

De CBAS is gebaseerd op een vijftal kernprincipes die onder Coach Effectiveness Training vallen:

1. Winnen is gedefinieerd in termen van maximale inzet en persoonlijke verbetering i.p.v. resultaat.Kenmerken: plezier, vaardigheden leren, prettig in het team voelen en meer zelfvertrouwen. Het zorgt er tevens voor dat het zelfbeeld van de sporter niet gerelateerd wordt aan het resultaat.
2. Interactie tussen coach en sporter is gebaseerd op een positieve benadering.Je wilt het goede gedrag terugzien. Als coach moet je aanmoedigen, positief bekrachtigen en positieve technische instructie geven. Absoluut niet straffen of negatief benaderen!
3. Met name bij teams moeten coaches sporters wijzen op hun verplichting anderen te helpen, aan te moedigen en samen de opstelling maken. Dit vergroot de samenhang binnen een team. Daarbij komt dat elke sporter recht heeft op aandacht, aanmoediging en instructie. Onthoud dat individuele sporters die als groep trainen ook een soort team zijn, ondanks dat ze in competitie misschien concurrenten zijn.
4. De verantwoordelijkheid van de sporter wordt gepromoot door een sporter te betrekken in beslissingen over de regels. Mensen houden zich beter aan de regels als ze hebben mogen meebeslissen en zich publiekelijk hebben verbonden (ingestemd) met de regels.
5. Coaches krijgen feedback op hun gedrag en worden zo bewust van hun gedrag om zo de positieve benadering te kunnen toepassen.

Hoe geef je als coach goede technische instructies?

Er kan een verschil worden gemaakt tussen het aanleren van nieuwe vaardigheden en bij de correctie van fouten:

Instructie bij het leren van nieuwe vaardigheden

Het beste is om de beweging eerst te demonstreren, dan een duidelijke uitleg over de beweging te geven en dan pas de sporter laten oefenen.

Bij correctie van fouten

Geef eerst een compliment voor wat er goed ging, geef daarna instructies die op de toekomst zijn gericht (zeg welk gedrag je graag wilt zien en blijf niet in het negatieve hangen van wat er gebeurde.) Belangrijk is nog om per sporter af te wegen of je de correctie direct geeft of dat het voor die sporter beter is om het gebeuren even te laten bezinken.

Hoe gaat de observatie van de coach in zijn werk?

Er wordt in een bepaalde tijd (liefst een gehele training of wedstrijd) opgenomen wat voor uitspraken een coach doet. Deze uitspraken worden allemaal in een categorie geplaatst. Deze categorieën zijn afgeleid van de drie dimensies van coachgedrag: supportiveness, instructiveness en punitiveness. Hieruit is af te leiden welke categorie van uitspraken een coach het meest gebruikt. Aan de hand van deze uitslagen wordt er uitleg gegeven over effectief coachgedrag en hoe hun gedrag daarmee kan worden vergeleken.

Het coaching behaviour assessment system is een manier om inzicht te krijgen in coachgedrag en de coach inzicht te geven in zijn eigen gedrag. Het moet altijd in de context van de situatie worden gezien. Naast deze praktijkobservatie is het belangrijk een beeld te krijgen van de persoon en zijn achterban, voordat er een conclusie kan worden getrokken over de coach.