Darts - geschiedenis, spelregels, clubs en darteritis
Volgens velen is darts een typische kroegsport. Waar of niet, feit is dat darts aan populariteit toeneemt. Er zijn inmiddels honderden amateur dartclubs, en de toeschouwers van de wereldkampioenschappen bestaan elk jaar weer uit een flinke hoop Nederlanders.
Geschiedenis
Darts is waarschijnlijk de oudste Engelse kroegsport. Het wordt al gespeeld sinds 1927, maar pas rond 1970 begon het aan populariteit te winnen. De Tweede Wereldoorlog heeft een belangrijke rol gespeeld bij het verspreiden van de sport, de soldaten die in Engeland aan wal kwamen, namen de sport namelijk mee naar huis. In Nederland werd deze sport eigenlijk pas echt populair toen Raymond van Barneveld aan de top kwam en in 1998 de Embassy won.
Spellen
Bij het darten bestaan talloze verschillende spelletjes. Het meest bekend is "501." Bij dit spel wint de speler die het eerst 501 punten uitgooit. Eindigen moet met een zogenaamde double, de buitenste ring van het dartbord. Dit spel wordt altijd gespeeld op de grote toernooien, waaronder de Lakeside.
Er zijn ook diverse andere spellen, bijvoorbeeld TicTacs, waarbij je alle scores van 10 tot en met 20 en de Bull drie keer moet raken. Bij het spel 170 speel je erom wie het eerst 170 uitgooit. Jij begint met 170 en gooit bijvoorbeeld 40, dan is het aan je tegenstander om 130 uit te gooien etcetera. Uiteraard zijn er diverse spellen te bedenken, laat je creativiteit de vrije loop!
Afmetingen
- Het dartbord moet zodanig tegen een muur worden bevestigd, dat het middelpunt van het dartbord, de bull, zich op 173 centimeter hoogte van de vloer bevindt.
- De gooiafstand moet, horizontaal vanaf de voorkant van het dartbord gemeten, 237 centimeter bedragen.
- De gooilijn, oftewel de 'ochi,' (uitgesproken: 'okki') moet duidelijk worden gemarkeerd en moet minstens 45 centimeter lang zijn.
- Zorg voor voldoende en goed licht. Aangeraden wordt om twee spots aan weerszijde van de baan boven het bord te hangen. Dit voorkomt schaduw op het bord.
Het bord
- De middelste ring heet de triple, deze score telt drie keer (triple 20 levert dus 60 punten op)
- De buitenste ring heet de double, deze score telt twee keer (double 20 levert dus 40 punten op)
- De witte en zwarte vlakken tellen 1 keer
- In het midden van het bord bevindt zich de Bulls Eye, dit vakje geeft een score van 50
- De groene ring om de Bulls Eye heet de Bull, en vertegenwoordigt een score van 25.
De Pijlen
Een dartpijl bestaat uit 3 delen: de barrel, de shaft en de flight.
- De flight is het "vlaggetje" bovenaan de pijl, deze zijn in duizenden prints, vormen en maten verkrijgbaar.
- De shaft is het gedeelte tussen de barrel en de flight, deze zijn in verschillende lengtes, diktes en materialen te verkrijgen.
- De barrel is het gedeelte waar je de pijl vasthoudt. Het is het belangrijkste deel van de pijl, omdat hier alles vanaf hangt. Wil je een zware (bv 28 gram) of juist een lichte (bv 18 gram) barrel? Als je punten helemaal af zijn, hoef je geen nieuwe barrels te kopen, voor ca. vijf euro kun je de punten laten vervangen in een dartswinkel. Dit kun je ongeveer driemaal laten doen, daarna zijn ze echt op en zul je nieuwe barrels moeten kopen. Als je punten een beetje bot zijn, kun je ze slijpen met een slijpsteentje, deze zijn te koop voor ca. twee euro.
Clubs
In Nederland bestaan inmiddels honderden dartclubs. In Engeland bestaan de twee meest bekende dartsorganisaties: de BDO en de PDC. Andere officiële rankings zijn de BWDT, DDF, NDB, TIDL en de WDF.
BDO staat voor British Darts Organisation, deze bond is opgericht in 1973. De BDO organiseert jaarlijks het meest bekende dartsevenement: de Lakeside te Frimley Green, Engeland. Dit evenement heette tot een paar jaar geleden Embassy en wordt al sinds 1978 gehouden. De BDO verliest echter langzaamaan aan status, aangezien de grote darters veelal overstappen naar de PDC.
De PDC (Professional Darts Corporation) herbergt de grote namen in de dartswereld: Phil Taylor, Raymond van Barneveld, Bob Anderson, Colin Lloyd, Wayne Mardle, John Part... De PDC werd opgericht in 1992, met toen een vertegenwoordiging van zestien topdarters. Verschillende Nederlandse darters zijn overgestapt naar de PDC: Michael van Gerwen, Jelle Klaassen en Vincent van der Voort. Raymond van Barneveld was al eerder overgestapt. Ook de Nederlander Roland Scholten speelt bij deze bond.
Kroegsport of topsport
Volgens velen is darts, net als schaken en dammen, geen topsport. Als je de lichamen van de meeste darters ziet, lijkt het inderdaad geen topsport. Met het bijbehorende drinkgedrag is de de conclusie snel getrokken, echter mentaal is darts een absolute topsport. Maar ook al hebben de meeste darters overgewicht, toch doen zij veel aan conditietraining, en ook het pijltjes gooien zelf is lichamelijk zwaar. Bedenk dat de echte profs acht uur per dag gooien, dat is een normale werkdag!
Darteritis
Van darten kun je darteritis krijgen, dit klinkt als een verzinsel maar is een erkende ziekte. Darteritis is een mentale ziekte, en ontstaat door het slecht presteren van de speler. De speler wordt kwaad op zichzelf omdat hij slecht gooit, en gaat hierdoor nog slechter gooien, een vicieuze cirkel dus. Uiteindelijk komt het zover dat de speler zijn pijl niet meer los kan laten, hij maakt de gooibeweging wel, maar laat de pijl niet los. Als de pijl uiteindelijk toch wordt gegooid, beland deze meestal naast het bord.
Darteritis is te genezen door helemaal overnieuw te beginnen met darten, dat wil zeggen dat je gewoon lukraak in het bord gooit. Langzamerhand begin je je weer steeds meer te focussen en kom je weer op je oude niveau terecht. Er wordt gezegd dat elke darter die serieus met deze sport bezig is, minstens eenmaal darteritis krijgt.
Competitiedarten
In slechts enkele jaren is het competitiedarten ook aan een grote opmars begonnen. Vele grote bonden hebben zich gespecialiseerd in regionale tot zelfs nationale competities. Het competitiedarten geschied vooral in teamverband. Hierbij moeten minimaal 4 leden per team spelen. Aangeraden is om meerdere leden per team te houden om het niveau op peil te houden wanneer er bijvoorbeeld iemand niet kan, of niet in vorm is.
De opzet van een competitiewedstrijd is als volgt
Singles
De 4 leden van een team spelen allemaal één enkele wedstrijd tegen een andere tegenstander. Dit wordt de single genoemd. Ieder gewonnen spel levert een punt voor het team op. De opzet van deze spellen variëren van best of 3 legs, tot best of 5 legs, afhankelijk van het niveau dat men speelt. Doorgaans wordt wel de normale variant van 501 punten gehandhaafd.
Koppels
Hierna komen de koppels aan de beurt. Iedere speler heeft een vaste koppelmaat, waar 2 keer tegen de 2 koppels van de tegenstander wordt gespeeld. Dit zijn in totaal dus 4 koppels. Ook hier geldt; ieder gewonnen koppel levert een punt op voor het team. Ook bij de koppels wordt volgends de 501 puntenvariant gespeeld. De hoeveelheid leg is hier vrijwel altijd best of 5.
Teamspel
Als laatste is het teamspel aan de beurt. Hier wordt met het hele team gestreden tegen het hele andere team. Dit is het beslissende en laatste te verdienen punt. In het teamspel kan veel verschil in vorm en lengte voorkomen, aan de hand van het niveau waarop gespeeld wordt. De recreanten en de laatste divisies spelen vaak het spel TacTics. Hier moeten de meeste vakjes van het bord geraakt worden. Verder worden 501, 701 en zelfs 1001 punten gespeeld volgens best of 1 of best of 3 legs. Dit is ook weer afhankelijk van het niveau.
Aan het eind van de avond zijn er dus maximaal 9 punten te verdienen. Deze punten resulteren dus altijd in een uitslag waarbij alle 9 punten zijn verdeeld over de twee teams. Een voorbeeld van een uitslag is 8-1.
Door de nagenoeg gelijke niveaus binnen een divisie zijn de meest doorgaande uislagen toch wel vaak 5-4 of 6-3.
Toernooien
Tegenwoordig worden er zoveel darttoernooien georganiseerd, dat de echte liefhebber ieder weekend aan meerdere toernooien in zijn directe omgeving mee kan doen. Hier wordt vaak gespeeld volgens het principe van een ‘knock-outsysteem’. Wanner iemand een wedstrijd heeft verloren heeft hij/zij nog de kans om in een aparte ronde, de verliezersronde (best-of-the-rest) verder te komen. Wanneer hier nogmaals wordt verloren is het toernooi voor deze persoon beëindigd.
Sommige darters zijn zo fanatiek dat ze veel van deze toernooien aflopen. Door dartbonden worden ook ieder jaar rankingtoernooien georganiseerd. Hier kunnen punten worden verdiend naar gelang het behaalde resultaat van de speler.