Biatlon: een combinatie van langlaufen en schieten

Biatlon is een wintersport waarbij het langlaufen wordt gecombineerd met het schieten. De atleten moeten telkens een ronde langlaufen om vervolgens vijf schijven af te schieten. Voor elke misser volgt een straf in de vorm van een strafronde of een tijdstraf. Wie aan het eind de snelste tijd heeft neergezet wint. De sport is heel populair in de traditionele wintersportlanden als Noorwegen, Zweden en Duitsland.

Geschiedenis van biatlon

Biatlon is oorspronkelijk ontstaan als oefening voor Noorse soldaten. De eerste wedstrijd die bekend is vond plaats in 1767. In 1924 was de sport voor het eerst onderdeel van de Olympische Spelen als demonstratiesport. Deze status behield het nog enkele edities omdat er nog geen officiële wereldbond was. Deze kwam er uiteindelijk wel nadat biatlon onderdeel was geworden van de Union Internationale de Pentathlon Moderne, en zo werd in 1958 het eerste wereldkampioenschap biatlon georganiseerd. In 1960 was biatlon voor het eerst een officieel onderdeel van de Olympische Spelen, zij het alleen voor mannen. Het duurde tot 1992 voordat de vrouwen mee mochten doen aan de Olympische Spelen. In 1993 werd de International Biathlon Union opgericht, waardoor de sport nu zijn geheel eigen bond had.

De sport

Biatlon is een combinatie van langlaufen en schieten. Om goed te zijn moet een biatleet dus in beide onderdelen sterk zijn. Elke wedstrijd bestaat uit een langlaufparcours dat een aantal keer moet worden afgelegd. Tussendoor moeten de biatleten een aantal keer schieten.

Het schieten

Aan het einde van elke ronde moet er geschoten worden. Elke schietronde moet een biatleet vijf schijven raken die op een afstand van 50 meter staan. Mist hij wordt hij daarvoor gestraft door middel van een strafronde die extra moet worden afgelegd, of door middel van een tijdstraf. Er zijn twee verschillende schietronden; de liggende en de staande schietronde. Liggend schieten is een stuk gemakkelijker omdat het veel makkelijker is om een stabiele houding aan te nemen als je ligt dan wanneer je staat. Vandaar dat de schijven waarop geschoten wordt in de liggende ronde significant kleiner zijn dan deze voor de staande ronde. Liggend wordt geschoten op schijven van 4,5 centimeter doorsnede, staand is dit 11,5 centimeter.

De verschillende soorten wedstrijden

Er zijn verschillende soorten biatlonwedstrijden. Het verschil zit hem in de afstand die moet worden afgelegd en het aantal keer dat moet worden geschoten. Een derde verschil is de straf voor het missen van een schijf.

De sprint

De sprint is de kortste individuele wedstrijd in het biatlon. Voor vrouwen is deze 7,5 kilometer, voor mannen 10 kilometer. Onderweg moet tweemaal worden geschoten, de eerste keer liggend en de tweede keer staand. Elke misser wordt bestraft met een strafronde van 150 meter die extra afgelegd dient te worden. Zo'n strafronde kost ongeveer 25 seconden. De atleten starten om de dertig seconden. Degene met de snelste tijd bij de finish wint.

De achtervolging

De achtervolging is een wedstrijd over 10 kilometer bij de vrouwen, en 12,5 kilometer bij de mannen. De achtervolging kan alleen plaatsvinden als hiervoor een sprintwedstrijd is geweest. De winnaar van de sprint mag als eerste starten bij de achtervolging. De nummer twee als tweede enzovoort. De tijd die de nummer twee moet wachten is gelijk aan de achterstand waarmee hij is gefinished bij de sprint. Zo gaat het door totdat de nummer 60 van de sprint is vertrokken. Degenen die buiten de top 60 eindigden bij de sprint mogen niet meedoen aan de achtervolging. Bij de achtervolging moet vier keer worden geschoten, eerst tweemaal liggend, dan tweemaal staand. Ook hier wordt elke misser bestraft met een strafronde van 150 meter. De winnaar is degene die als eerste over de finish komt.

De inviduele afstand

De individuele afstand is de langste afstand bij het biatlon, namelijk 15 kilometer voor vrouwen en 20 kilometer voor mannen. Onderweg wordt viermaal geschoten, afwisselend liggend, staand, liggend, staand. Elke misser wordt nu niet afgestraft met een strafronde, maar met een strafminuut die bij de tijd wordt opgeteld. Er wordt om de dertig seconden gestart. De winnaar is degene die aan de finish de snelste tijd heeft, na het verrekenen van eventuele missers op de schietbaan.

De massastart

De massastart is 12,5 kilometer bij de vrouwen en 15 kilometer bij de mannen. Aan deze wedstrijd mogen slechts de beste dertig biatleten deelnemen. Iedereen start tegelijk. Er wordt vier keer geschoten, tweemaal liggend en dan tweemaal staand. Elke misser wordt bestraft met een strafronde van 150 meter. De winnaar is degene die als eerste over de finish komt.

De estafette

De estafette wordt gedaan in landenteams. Elk land stelt vier biatleten op die na elkaar hun ronde maken. Elke ronde bestaat uit 6 kilometer voor vrouwen en 7,5 kilometer voor mannen. Onderweg wordt eenmaal liggend en eenmaal staand geschoten. Een verschil met de normale individuele nummers is de straf voor het missen van een schijf. Elke atleet mag namelijk driemaal per schietronde handmatig een extra patroon bijladen. Dit bijladen kost even tijd, maar significant minder dan het afleggen van een strafronde. Als na driemaal bijladen nog steeds niet alle schijven zijn geraakt moet er voor elke overgebleven schijf alsnog een strafronde van 150 meter worden afgelegd. Het bijladen is gedaan om de verschillen wat kleiner te houden en zo meer spanning in de wedstrijd te brengen.

De gemengde estafette

De gemengde estafette werkt precies hetzelfde als de normale estafette, alleen bestaat een team nu uit twee vrouwen en twee mannen. De twee vrouwen gaan eerst voor hun ronde van 6 kilometer, daarna leggen de twee mannen hun ronde van 7,5 kilometer af.

De enkele gemengde estafette

Bij de enkele gemengde estafette bestaat een team uit één vrouw en één man. Zij nemen allebei twee ronden voor hun rekening. De vrouw de eerste en de derde, de man de tweede en de vierde. De eerste drie ronden wordt telkens 1.5 kilometer gelanglauft, dan liggend geschoten, nogmaals 1,5 kilometer gelanglauft, staand geschoten en dan meteen doorgewisseld. In de laatste ronde moet na de staande schietronde nogmaals twee kilometer worden afgelegd. Hierdoor legt de vrouw in totaal 6 kilometer af, en de man 7,5.

Internationale wedstrijden

De hoogste internationale wedstrijden zijn de World Cups, het WK en de Olympische Spelen. Deze worden georganiseerd door de IBU. De IBU organiseert tevens de IBU Cups. Dit is het tweede mondiale niveau. Biatleten die net niet goed genoeg zijn om op wereldbekerniveau te acteren mogen hieraan deelnemen.