Dopinggebruik in de paardensport

Ook de paardensport is helaas geen dopingvrije sport. Op de laatste Olympische Spelen, in 2008, werden zes paarden positief getest op doping en in dit jaar viel dressuuricoon Isabel Werth van haar voetstuk toen lichte toer-paard Whisper positief getest werd.

Zero-tolerance

De FEI (Internationale Hippische Federatie) gaat uit van een zogenaamd nulprincipe. Dit betekent dat een paard dat deelneemt aan een wedstrijd geen enkele vorm van medicatie toegediend mag krijgen. Op het moment dat een paard toch sporen van medicatie in zijn lichaam heeft op het moment dat hij getest wordt, is er sprake van doping. Het grote verschil met doping bij mensen is dat mensen wel enige sporen van medicatie in hun lichaam mogen hebben, paarden dus niet. De enige twee uitzonderingen zijn wormenkuren en anti-vliegensprays. Een ander groot verschil met doping voor mensen is dat bij mensen wordt gekeken naar in hoeverre de stof invloed heeft op het prestatievermogen, bij paarden is dat niet het geval, medicatie is verboden, of het nou wel of geen invloed op het prestatievermogen heeft.

Paarden mogen uiteraard wel medicatie krijgen als zij ziek zijn, de medicatie moet echter volledig uit het lichaam verdwenen zijn op het moment dat het paard aan een wedstrijd deelneemt. Dit zorgt nog wel eens voor problemen aangezien niet iedereen weet hoe lang het duurt voor een bepaald medicijn echt verdwenen is.

Doping tijdens de Olympische Spelen in 2008

Tony Andre Hansen en Camiro

Tijdens de Olympische Spelen in Hongkong wist het springteam van Noorwegen beslag te leggen op de bronzen medaille tijdens de landenwedstrijd. Deze medaille werd hen later weer afgenomen omdat het paard van Tony Andre Hansen, Camiro, positief was bevonden bij een dopingtest. Hij testte positief op de stof 'Capsaïcine' wat de benen van een paard gevoeliger maakt en het uithoudingsvermogen vergroot. Hierdoor zou het paard dus huiverig zijn om een balk aan te raken, dat doet immers pijn, waardoor hij minder snel een fout maakt omdat hij voorzichtiger springt.

Christian Ahlmann en Cöster

Ook bij Cöster werd tijdens de Olympische Spelen in Hongkong Capsaïcine aangetroffen. Ahlmann werd door de Duitse bond gelijk op non-actief gesteld, en door de FEI geschorst. Zijn schorsing liep in december 2008 af. Hij was de vierde ruiter die door de FEI geschorst werd na de Olympische Spelen.

Bernardo Alves en Chupa Chup

Ook Chupa Chup van de Braziliaan Bernardo Alves werd positief getest op Capsaïcine.

Dennis Lynch en Latinus

Latinus van Dennis Lynch werd ook tijdens de Olympische Spelen positief getest op Capsaïcine.

Rodrigo Pessoa en Rufus

Rodrigo Pessoa eindigde met zijn paard Rufus individueel als vijfde bij het springen. Hij werd echter uit de uitslag geschrapt omdat Rufus positief testte op de stof Nonivamide, verboden medicatie. Rodrigo Pessoa werd vier en een halve maand geschorst door de FEI en moest een boete betalen van 2000 Zwitserse Franken.

Courtney King en Mythilus

Het paard van Courtney King werd positief getest op de stof Felbinac, een stof die onder andere gebruikt wordt in medicatie tegen reuma. Deze combinati is de enige dressuurcombinatie die tijdens de Olympische Spelen geschorst werd wegens dopinggebruik.

Andere dopinggevallen

Isabel Werth en Whisper

In juni 2009 werd bekend gemaakt dat bij een paard van Anky van Grunsven's grote rivale, Isabel Werth, de stof Fluphenazine was aangetroffen. Dit is een kalmerend middel en verboden. Whisper, Isabel's paard, zou aan het zogenaamde 'shivering syndrome' lijden. Deze aandoening veroorzaakt evenwichtsstoornissen en hij werd daarvoor behandeld met het middel 'Modecate', welke dus een verboden stof bevat. Isabel Werth werd voor 6 maanden geschorst en mag dus wel gewoon deelnemen aan de kwalificaties voor de Olympische Spelen in 2012, waar eerst nog onzekerheid over was. Werth heeft laten weten dat ze niet in protest gaat tegen de haar opgelegde schorsing. Ze is zwanger en zou hoe dan ook voorlopig geen wedstrijden meer rijden.

Lijst van ongeoorloofde middelen in de paardensport

Verboden: categorie doping

• Twee of meer ontstekingsremmende/onderdrukkende middelen (op steroïde en/of niet-steroïde basis). Of andere combinaties van ontstekingsremmende/onderdrukkende middelen met vergelijkbare of specifieke pharmacologische werking.
• Anti-psychotica, anti-epileptica, anti-overgevoeligheid zoals bijvoorbeeld reserpine (bloeddrukverlagend), gabapentine (beinvloed zenuwprikkels in de hersenen), fluphenazine (antipsychoticum) en guanabenzine (bloeddrukverlagend).
• Antidepressiva, zoals selectieve serotonine heropnameremmers (SSRI's ), monoamine-oxidase remmers (MOA-remmers, MOAI's), tricyclische antidepressiva (TCA'S )
• Verdovende en sederende middelen waaronder ook sederende antihistiminica, normaal gesproken gebruikt bij mensen en/of diersoorten anders dan paarden. Onder andere; benzodiazepinen (medicijnen tegen angst en slaapmiddelen, anti-epileptica), barbituraten (slaap- en verdovingsmiddelen), Azaperone (sederend middel).
• Narcotica, opioïde pijnstillers (op opium gebaseerde pijnstillers, zoals morfine), endorfinen.
• Amfetaminen en andere stoffen die het centrale zenuwstelsel stimuleren zoals cocaine en verwante drugs.
• Bètablokkers zoals propranolol, atenolol (verlagen de bloeddruk en hartslag, vermindert zuurstofbehoefte van het hart) en timolol (oogdruppels om druk in oog te verlagen).
• Diuretica (vochtafdrijvers gebruikt om bloeddruk te verlagen en als medicatie bij hartfalen door vocht vasthouden).
• Anabole steroïden (prestatieverhogende middelen) inclusief testosteron bij merries en ruinen en groeistimulerende middelen.
• Peptiden en hormonen die laboratorium-gemaakt zijn zoals Erythropoietine(EPO), Insuline polypeptidehormoon en groeihormonen (als deze dus niet lichaamseigen of in een te hoog gehalte voorkomen in het lichaam en dus toegediend zijn van buitenaf).
• Hormoonproducten (natuurlijk of kunstmatig), inclusief Adrenocorticotropisch hormoon stressreducerende werking) en
• Cortisol (boven de drempelwaarde).
• Substanties ontwikkeld en op de markt gebracht voor menselijk gebruik en gebruik bij andere soorten dan paarden waarvoor alternatieve en geaccepteerde produkten op de markt zijn speciaal voor paarden.
• Desensibiliserende of sensibiliserende stoffen die gebruikt worden op lichaamsdelen of onderdelen van het harnachement om de prestatie van het paard te beinvloeden (stoffen die huid of lichaamsdelen gevoeliger maken, of juist ongevoeliger, om de prestatie te verhogen).
• Zuurstofdragers.

Verboden: categorie medicatie klasse A

• Plaatselijke verdovingen.
• Sympathomimetische middelen (efedrine).
• Respiratory/ademhalings- en centrale stimulantia (caffeïne).
• Clenbuterol en andere bronchiën-verwijdende middelen en andere middelen gebruikt om terugkerende luchtwegproblemen te behandelen.
• Gebruik van een niet-steroïde ontstekingsremmend/onderdrukkend middel.
• Gebruik van een corticosteroïde.
• Sederende of verdovende middelen voor paarden inclusief antihistiminica zoals: thiamine, Vvleriaan en andere op kruiden gebaseerde middelen anders dan genoemd op de dopinglijst.
• Spierontspanners inclusief methocarbanol en propantheline.
• Antistollingsmiddelen zoals heparine en warfarine.

Verboden: categorie medicatie klasse B

• Isoxuprine (vaatverwijdend middel)
• Dimethylsulphoxide (DMSO) (oplosmiddel, anti-oxidant, plaatselijke pijnstiller, drager van medicatie die door de huid opgenomen moet worden).
• Mucolytica (slijmoplossers/verdunners) en hoestonderdrukkers zoals broomhexine en andere stoffen met een vergelijkbare chemische structuur en/of biologische/lichamelijke effecten.
• Hyoscine (kalmeringsmiddel), atropine en andere anticholinergische middelen (spierverslappend, normaal gesproken gebruikt voor luchtwegverwijding bij astma aanvallen) met een vergelijkbare chemische structuur en/of biologisch/lichamelijk effect.
• Plant- en/of dierderivaten zoals bufotenine (psychedische stof), hordenine (groeibevorderaar), tyrosine (vergroot stressbestendigheid), gamma-oryzanol (vergroot oa stressbestendigheid) en andere stoffen met een vergelijkbare chemische substantie en/of biologisch/lichamelijk effect.
• Terpines (hoestdempende stof) en andere anorganische besmettingsstoffen (anders dan gevonden met testen op huid en harnachement).
• Evacuants/afdrijvers/verwijderaars zoals magnesiumsulfaat en andere stoffen met en vergelijkbare werking of biologisch/lichamelijk effect (vochtafdrijvers).