IJsberen of winterzwemmen: zwemmen in ijskoud water

Winterzwemmen of ijsberen is heel erg populair. Het heeft vele voordelen voor de gezondheid en je voelt jezelf bevrijd in het open buitenwater zoals een meer, rivier, zee of vijver. Men spreekt van winterzwemmen of ijsberen als de temperatuur van het water onder 5°C ligt, dikwijls zelfs onder het nulpunt. Men onderscheidt de winterzwemmers die werkelijk trainen, en de ijsberen die absoluut in het ijskoude water willen zwemmen en genieten. Dit gebeurt ofwel zonder óf met zwemkledij. De weerstand van het lichaam zou erdoor verbeteren en na het zwemmen heb je een heerlijk, gelukzalig gevoel. Vooraleer je het ijskoude water induikt, doe je er goed aan om medisch advies in te winnen.

Wat is ijsberen of winterzwemmen?

Winterzwemmen gebeurt in open water dat kouder is dan 5°C. In vele gevallen gaat men zelfs zwemmen in een watertemperatuur onder het vriespunt. De zogenaamde ijsberen kiezen ervoor om te zwemmen zonder óf met zwemkledij. Winterzwemmen geeft een ongelooflijk gevoel voor degene die er echt van houden. Je voelt je bevrijd en na het winterzwemmen en opwarmen heb je het gevoel dat je heel de wereld aankan. “IJsberen” gebeurt meestal als een massa-evenement. Toch kan het ook individueel beoefend worden. De naam “ijsberen” refereert naar de diersoort ijsberen. Deze dieren hebben eveneens een grote weerstand tegen koude. Naast “ijsberen” worden de beoefenaars van deze hobby ook wel zeehonden, zeeleeuwen of pinguïns genoemd.

De voorbereiding

IJsberen doe je niet zomaar. Een degelijke voorbereiding is echt wel nodig om lichamelijke klachten te voorkomen. Koude douches nemen en buiten gaan sporten zijn goede opties als voorbereiding op een ijsberenduik. Op deze manier leert je lichaam in de koude energiereserves omzetten in lichaamswarmte. Je lichaam zal zich op deze manier ook sneller kunnen aanpassen aan veranderende temperaturen van de omgeving. Personen die tijdens een ijsberenduik last hebben van de ademhaling of het hart, doen er goed aan om advies in te winnen van een huisarts. Misschien is jouw lichaam niet geschikt om zich te wagen aan de grote temperatuurverschillen.

Voordelen van ijsberen

Winterzwemmen heeft al bewezen vele voordelen te hebben op de gezondheid. De natuurlijke weerstand wordt er sterker van met een verbeterde ademhaling en bloedsomloop. Daarnaast zal je een warm gevoel in je lichaam ervaren, wat absoluut zalig en ontspannend is. Studies hebben ook al bewezen dat winterzwemmen het verouderingsproces vertraagt, indien je regelmatig een duik neemt in het ijskoude water. Er zijn dus heel wat voordelen. Toch moet je zelf ondervinden dat deze hobby echt iets voor jou is en het geen schade berokkent aan je lichaam.

Nadelen

Bij het winterzwemmen, krijgt je hart het hard te verduren. Een hartstilstand – door de extreme koude – is een zeldzame mogelijkheid. Ook je ademhaling kan het moeilijk krijgen. Doktersadvies is dus echt noodzakelijk vooraleer je eraan begint. In vele verenigingen waar men in groep ijsbeert, is steeds een arts aanwezig. Een lichaamstemperatuur van minder dan 28°C (serieuze onderkoeling) is levensgevaarlijk en kan de dood tot gevolg hebben. Wie zwemkledij draagt tijdens het winterzwemmen, zal ondervinden dat het lichaam sterker afkoelt wanneer men uit het water komt. Je lichaam zal zelfs rood uitslaan. Dit komt als reactie van het koude water op het lichaam. Veel beweging en een warme douche kunnen het probleem snel verhelpen.

Belangrijke weetjes

• Warm steeds een klein beetje op buiten het water (joggen, turnen), alvorens je het ijskoude water ingaat. Op deze manier kan je krampen vermijden.
• Onderkoeling is heel snel gebeurd. Indien je in groep zwemt, wordt het risico kleiner en kan je je laten helpen.
• Geniet na het verlaten van het ijskoude water met volle teugen. Wacht even met een warme douche, om het supereffect van het ‘ijsberen’ niet te missen.

Nieuwjaarsduiken in België en Nederland

In Oostende (België) vindt elk jaar op 1 januari om 15.00 uur de traditionele Nieuwjaarsduik plaats. Een vijfduizendtal winterzwemmers gaan er in groep “ijsberen” om het nieuwe jaar spetterend in te zetten. Men komt samen aan de “Drie Gapers” in Oostende (bij het Stedelijke Zwembad en het Thermae Palace Hotel). Deze duik is niet echt bedoeld om te zwemmen, maar is gewoon een jaarlijks terugkerend ritueel. De zwemmer vertrekt vanop het strand, en loopt vervolgens naar het ijskoude Noordzeewater om zich onder te dompelen in het ijskoude water. Achteraf klinkt men uitgebreid op de start van een gelukkig en gezond nieuw jaar. Ook in Scheveningen en andere locaties in Nederland vinden er Nieuwjaarsduiken plaats.