Tsjechië en Nederland in het voetbal

Met Tsjechië, voorheen Tsjechoslowakije, heeft Oranje het altijd moeilijk gehad. Tijdens grote toernooien werd er alleen in 2000 gewonnen, tijdens de groepsronde van het EK van dat jaar in Nederland en België. Daarvoor was een penalty in de laatste minuut nodig. Verder is er, behalve in enkele kwalificatiewedstrijden, weinig positiefs te melden. Niet voor niets won Oranje in totaal maar vijf van de 21 ontmoetingen.

Eindrondes van een EK of WK

Nederland speelde vijf keer op een groot toernooi tegen Tsjechoslowakije of Tsjechië. Drie keer werd er verloren, waarvan twee keer in de verlenging. Er waren twee gelijke spelen.

Eerste rondewedstrijd WK 1938: Nederland – Tsjechoslowakije 0–0 (0–3 n.v.)

Le Havre, 5 juni 1938
Nederland was zeker opgewassen tegen Tsjechoslowakije, maar moest in de tweede helft met 10 man verder omdat Heracles-aanvaller Freek van der Veen geblesseerd uitviel. In de verlenging werd dit gemis merkbaar en uiteindelijk wisten de Tsjechoslowaken door te drukken en met 0-3 te winnen. Tsjechoslowakije zou overigens tijdens dit WK de finale halen, en die verliezen van Italië (2-1). Later, in 1962 zouden ze dat nog eens herhalen, deze keer tegen Brazilië, en opnieuw zonder succes (3-1).

Doelpunten: 0-1 Košťálek ('96); 0-2 Nejedlý ('102); 0-3 Zeman ('104)

Halve finale EK 1976: Tsjechoslowakije – Nederland 1-1 (3-1 n.v.)

Zagreb, 16 juni 1976
Voor de wedstrijd ging iedereen ervan uit dat Nederland die wel even zou winnen en dan in de finale revanch zou krijgen (en nemen) op West-Duitsland voor de verloren WK-finale van 1974. Het ging echter heel anders. In de 20ste minuut was het Tsjechoslowakije dat in de persoon van Anton Ondruš de score opende. De Tsjechoslowaak werd de absolute hoofdpersoon van de eerste 90 minuten want in de 71ste minuut scoorde hij nog eens, deze keer in eigen goal. Ondertussen kon Nederland nauwelijks een vuist maken tegen de goed druk zettende tegenstander. Er was nog wel tegen het einde een grote kans, maar de doelman kon die neutraliseren. Toen speelde Nederland al met tien man nadat Johan Neeskens een rode kaart zag van de scheidsrechter.

In de verlenging zou het drama zich aftekenen. Zdeněk Nehoda en František Veselý scoorden, Willem van Hanegem kon ook nog in de 116de minuut inrukken en zo plaatste Tsjechoslowakije zich voor de EK-finale, tegen West-Duitsland, die ze ook nog zouden winnen.

Doelpunten: 1-0 Ondruš ('20); 1-1 Ondruš ('71, e.d.); 2-1 Nehoda ('102); 3-1 Veselý ('114)

Groepsronde EK 1980: Nederland – Tsjechoslowakije 1-1

Milaan, 17 juni 1980
Nederland moest winnen om na de groepsfase door te gaan. In een keiharde wedstrijd schoot in de beginfase René van der Kerkhof na een goede actie van Frans Thijssen op de paal. Niet lang daarna, in de 17de minuut, combineerden de Tsjechoslowaken door de verdediging van Nederland en scoorde de vrijstaande Nehoda. Nog voor de rust had Kees Kist de gelijkmaker op de schoen, maar hij faalde. Na rust scoorde Kist toch nog, van een afstand en al vallend, na een vrije trap in de 60ste minuut vanaf rechts van Ruud Krol. In de slotfase werd er nog een goal uit een kopbal van Michel van de Korput afgekeurd wegens buitenspel. En zo bleef het bij 1-1, niet voldoende voor Oranje om zich voor de volgende ronde te kwalificeren.

Doelpunten: 0-1 Nehoda ('17); 1-1 Kist ('60)

Groepsronde EK 2000: Nederland – Tsjechië 1-0

Amsterdam, 11 juni 2000
In de eerste helft liet Tsjechië Oranje komen. Ondanks het voortdurende balbezit kregen de Nederlandse spelers echter maar weinig kansen. Na rust veranderde het spelbeeld: Tsjechië begon nu kansen te creëren en hadden de lat en de paal niet mee. Jaap Stam raakte na een botsing geblesseerd en werd door bondscoach Frank Rijkaard gewisseld voor Bert Konterman. Toen men zich bij een gelijkspel begon neer te leggen wist Marc Overmars plotseling toch nog Ronald de Boer in het strafschopgebied te bereiken. Deze werd echter vastgehouden, wat scheidsrechter Collina waardeerde met een penalty. Het was aanvoerder Frank de Boer, die daarvoor mocht aantreden en ook noge onberispelijk scoorde: 1-0. Dat was tevens de eindstand.

Doelpunten: 1-0 F. de Boer ('89, pen.)

Groepsronde EK 2004: Nederland – Tsjechië 2-3

Aveiro, 19 juni 2004
Oranje stond, dankzij doelpunten van Wilfied Bouma en Ruud van Nistelrooij, binnen 20 minuten op een riante 2-0 voorsprong. Voor het verstrijken van het eerste half uur maakte de boomlange Jan Koller (foto boven) echter de aansluitingstreffer. Nederland, met de uitblinkende Arjen Robben, bleef daarna aanvallen. Maar de Tsjechen loerden op uitbraken. In de 59ste minuut wisselde bondscoach Dick Advocaat opeens Robben, die voortdurend gevaarlijk was en daardoor de Tsjechische verdedigers aan zich bond. Paul Bosvelt, een middenvelder, was zijn vervanger. Zo werd voor de Tsjechen een baan naar het Nederlandse doel opengelegd, en al gauw kwam die dan ook onder zware druk te staan. De Tsjechen zouden door die tactische vergissing de wedstrijd alsnog met 2-3 te winnen.

Doelpunten: 1-0 Bouma ('4); 2-0 Van Nistelrooij ('19); 2-1 Koller ('23); 2-2 Baroš ('71); 2-3 Šmicer ('88)

Kwalificatiewedstrijden

Er waren tot nu toe acht kwalificatiewedstrijden tussen Nederland en Tsjechië voor een WK of een EK. Daarvan won Oranje twee keer, Tsjechië vier keer en waren er twee gelijke spelen. Het doelsaldo is 12-10 in het voordeel van Nederland.

EK 1996 kwalificatie: Nederland – Tsjechië 0-0

Rotterdam, 16 november 1994
Doelpunten: Geen

EK 1996 kwalificatie Tsjechië – Nederland 3-1

Praag, 26 april 1995
Doelpunten: 0-1 Jonk ('7); 1-1 Skuhravý ('48); 2-1 Němeček ('53); 3-1 Berger ('61)

EK 2004 kwalificatie: Nederland – Tsjechië 1-1

Rotterdam, 29 maart 2003
Doelpunten: 1-0 v. Nistelrooij ('45); 1-1 Koller ('68)

EK 2004 kwalificatie: Tsjechië – Nederland 3-1

Praag, 10 september 2003
Doelpunten: 1-0 Koller ('15, pen.); 2-0 Poborský ('38); 2-1 Van der Vaart ('61); 3-1 Baroš ('90)

WK 2006 kwalificatie: Nederland – Tsjechië 2-0

Amsterdam, 8 september 2004
Doelpunten: 1-0 Van Hooijdonk ('33); 2-0 Van Hooijdonk ('84)

WK 2006 kwalificatie: Tsjechië – Nederland 0-2

Praag, 8 oktober 2005
Doelpunten: 0-1 Van der Vaart ('32); 0-2 Opdam ('38)

EK 2016 kwalificatie: Tsjechië – Nederland 2-1

Praag, 9 september 2014
Doelpunten: 1-0 Dočkal ('22); 1-1 de Vrij ('55); 2-1 Pilař ('90+1)

EK 2016 kwalificatie: Nederland-Tsjechië 2-3

Amsterdam, 13 oktober 2015
Doelpunten: 0-1 Kaderábek ('24); 0-2 Šural ('35); 0-3 Van Persie e.d. ('66); Huntelaar 1-3 ('70); Van Persie 2-3 ('83)

Vriendschappelijk

Tijdens vriendschappelijke wedstrijden tussen Tsjechië of Tsjechoslowakije won Oranje drie keer, werd er vier keer verloren en was er één gelijkspel.

Nederland – Tsjechoslowakije 8-1

Amsterdam, 18 april 1927
Doelpunten: 1-0 Ghering ('12); 2-0 Massy ('20); 3-0 Tap ('37); 4-0 Ghering ('39); 5-0 Smeets ('46); 6-0 Tap ('57); 7-0 Ghering ('59); 8-0 Massy ('63); 8-1 Janhuber ('81)

Nederland – Tsjechoslowakije 1-2

Amsterdam, 29 mei 1932
Doelpunten: 1-0 Bonsema ('17); 1-1 Silný ('24); 1-2 Nejedlý ('65)

Tsjechoslowakije – Nederland 4-0

Praag, 30 oktober 1960
Doelpunten: 1-0 Scherer ('8); 2-0 Scherer ('43); 3-0 Kadraba ('49); 4-0 Scherer ('57)

Nederland – Tsjechoslowakije 1-2

Amsterdam, 6 november 1966
Doelpunten: 0-1 Geleta ('27); 1-1 Swart ('54); 1-2 Hrdlička ('55)

Nederland – Tsjechoslowakije 2-0

Rotterdam, 16 april 1969
Doelpunten:1-0 Roggeveen ('81); 2-0 Roggeveen ('87)

Tsjechoslowakije – Nederland 1-2

Praag, 30 augustus 1972
Doelpunten: 0-1 Cruijff ('21); 0-2 Neeskens ('47); 1-2 Hagara ('77)

Tsjechoslowakije – Nederland 1-0
Praag, 10 september 1986
Doelpunten:1-0 Knoflíček ('41)

Nederland – Tsjechië 1-1

Eindhoven, 13 november 1999
Doelpunten: 1-0 Stam ('59); 1-1 Koller ('68)

In totaal speelden Nederland en Tsjechië of Tsjechoslowakije 21 keer tegen elkaar. Daarvan won Nederland vijf wedstrijden, werden er elf verloren en vijf gelijkgespeeld. Het totale doelsaldo is 33-30 in het voordeel van de Tsjechen.