Hoe neem je de perfecte penalty?

Een penalty wordt vaak gezien als een loterij, met een kans van slagen die niet van tevoren te bepalen is. Echter, je kan wel degelijk wat doen om ervoor te zorgen dat de bal in het doel komt. Dr. Ken Bray van de Universiteit van Bath onderzocht het en is tot de conclusie gekomen dat als je de bal op een strategische plek mikt, de kans het grootst is dat je een punt bij je score mag optellen. Ook Bernard Krikke heeft het fenomeen strafschop bestudeerd. Hij verzamelde alle statistieken van genomen penalty's sinds het WK van 1998 en schreef er een boek over. Volgens hem is het slim om eerst de aanvallers penalty's te laten nemen in een strafschoppenreeks en daarna de middenvelders. De perfecte schutter volgens Krikke zou Memphis Depay zijn, omdat hij jong, rechtsbenig en een aanvaller is en dat is de ideale combinatie.

De perfecte penalty volgens Ken Bray

Volgens dr. Bray zijn er drie stappen die moeten worden bekeken voordat er een penaltyreeks gedaan kan worden. Dit zijn de volgorde van de spelers, de plaatsing van het schot in het goal en mentale focus van de penaltynemer.

Volgorde

De volgorde van penaltynemers moet door de coach gemaakt worden. Het moeten niet de spelers zijn die zichzelf aanbieden. Daarnaast is het dus verstandig om spelers die vaak op het goal schieten als eerst te laten gaan, maar ben je in het voordeel om je mist ervaren spelers als eerst te laten schieten en je meest ervaren spelers tot het laatst te bewaren.

Plaatsing

De plaatsing van de bal is enorm belangrijk. Tijdens het onderzoek is gebleken dat iedere keeper een zogenaamde Diving envelope heeft. Dit gebied houdt de afstand in die de keeper kan duiken. Er in heeft een speler 50% kans op scoren en er buiten 80%, doordat de keeper er (bijna) niet meer bij kan. Het randje van de halve cirkel (zoals op de afbeelding hiernaast te zien is), is de plaats waar de keeper nog met zijn vingertoppen bij kan. Binnen de Diving envelope kan de keeper makkelijker bij de bal, maar als je een goede schrijnbeweging maakt zal de keeper waarschijnlijk de bal ook niet kunnen houden.

Dan is er nog de Unsafeable zone, waar de keeper over het algemeen de bal nooit tegen kan houden. Deze zit boven in beide hoeken, tegen de Diving envelope aan. Hoog schieten is dus eigenlijk altijd beter, omdat de kans dat je raak schiet groter is. Laag schieten kan ook veroorzaken dat de bal het gras raakt en daardoor heel sterk afremt.

Focus

De laatste bepalende factor is mentale focus. Van tevoren heeft de schieter een hoop stress te verduren en ook soms een lichte faalangst. Een manier om dit tegen te gaan is visualiseren hoe je je schot gaat plaatsen, maar wel buiten het drukkende spel; waar komt de bal (stel je voor dat hij precies in de Unsafeable zone komt), hoe reageert de keeper en hoe stuitert de bal weg? Op deze manier zie je in je hoofd al wat je een poosje later gaan doen. Scoren!

Kijken?

Een opvallend detail uit de studie van Krikke is dat spelers die tijdens de wedstrijd de bal op de stip leggen voor een strafschop, zich omdraaien, een stukje terug lopen en zich weer omdraaien om daarna het schot te nemen, 96% van de keren scoren. Spelers die achteruit lopen scoren maar 69% van de keren. Tijdens een penaltyreeks echter, kan je beter wel achteruit lopen en niet omkijken, aldus Krikke.

Keepersgroen en intimidatie

Nog een interessant detail uit de studie van Krikke is dat keepers met een groen shirt vaker de bal tegenhouden. Spelers zijn bij een schot op een groen shirt meer geneigd om daarop te schieten. Ook is het beter als een keeper wacht met duiker tot er geschoten is. Als je al duikt voordat er geschoten is, heeft dit vaak niet zulke goede gevolgen voor het team van de keeper.

Zoals Tim Krul in de wedstrijd tegen Costa Rica op het WK 2014 in Brazilië de spelers van de tegenstander intimideerde, is volgens dr. Bray een uitstekende manier om de tegenstander van zijn apropos te brengen. Zeker als het plotseling een hele andere keeper is die je voor je hebt staan, zoals toen het geval was.

Lees verder

• Pharrell Williams – Het brein achter megahit Happy