Ajax 1938-1939: Ajax de beste club van de jaren dertig

Nadat stadsgenoot DWS in 1938 Ajax had afgehouden van het afdelingskampioenschap kwam men elkaar in dit seizoen weer tegen. Niet in de afdelingscompetitie maar in de strijd om het landskampioenschap. DWS, NEC, Eindhoven, Achilles (A) waren de tegenstanders voor Ajax, dat zelf afdelingskampioen was geworden voor nummer twee Feijenoord. Beide wedstrijden tegen DWS werden een gelijkspel en dus moesten de andere duels de beslissing brengen. Ajax behaalde twee punten meer dan DWS en werd voor de zevende keer in haar bestaan landskampioen.

Veel debutanten

In 1938 kwam Ajax één punt te kort om voor de vijfde achtereenvolgende maal afdelingskampioen te worden. Stadsgenoot DWS nam de troon van Ajax over. In dit seizoen werd de ploeg van trainer Jack Reynolds wel weer afdelingskampioen met twee punten voorsprong voor landskampioen Feijenoord. In de kampioenscompetitie moest Ajax het opnemen tegen DWS (West 1) en de debutanten Eindhoven (Zuid), NEC (Oost) en Achilles (A) (Noord).

Op 2 april begon Ajax thuis tegen Achilles (A) en won geflatteerd met 3-0 op een zeer slecht bespeelbaar veld dat door de regen in een modderpoel was veranderd. De Assenaren verrasten vriend en vijand met hun goede spel maar kwamen in de tweede helft toch tekort om voor een verrassing te kunnen zorgen.

Stadsderby blijft onbeslist

Twee weken later stond de stadsderby tegen DWS op het programma. Beide ploegen waren op papier de favorieten voor de landstitel en maakten dit in een spannend duel ook waar. Ajax was in de eerste helft technisch superieur aan de Spaarndammers en kwam al na twintig seconden op een 0-1 voorsprong door een doelpunt van Rinus Bijl. In de tweede helft maakte een enthousiast spelend DWS tien minuten voor tijd terecht de gelijkmaker en dit leidde tot tevredenheid bij de veertigduizend toeschouwers in het Olympisch Stadion.

Pak slaag in Nijmegen

Op 30 april behaalde Ajax een krappe 2-1 zege op NEC dat zich kranig verweerde maar uiteindelijk toch over te weinig kwaliteiten beschikte. De returnwedstrijd in Nijmegen voor zo’n twintigduizend toeschouwers werd een nachtmerrie voor de Amsterdammers. Al na één minuut spelen was de stand 1-0 geworden voor de thuisclub via een eigen doelpunt van Dick Been. Nog voor de pauze was de score opgelopen tot 3-0 en was duidelijk dat Ajax een complete offday had. Nog even was er hoop op een beter resultaat toen Erwin van Wijngaarden in de 55e minuut de achterstand verkleinde tot 3-1 maar toen kreeg Piet ten Velde het op zijn heupen. Met een zuivere hattrick verhoogde hij de score naar 6-1 en maakte in deze wedstrijd liefst vier doelpunten want ook de 2-0 was al afkomstig geweest van zijn voeten. In de laatste minuut kon Piet van Reenen nog een eretreffer maken (6-2).

Historische nederlaag

Het was voor Ajax een historische nederlaag: nog nooit had men in de kampioenscompetitie met vier doelpunten verschil verloren en zes doelpunten moeten incasseren. Alleen Be Quick (G) en Feijenoord waren er in het verleden in geslaagd vijfmaal te scoren tegen de Amsterdammers. De laatste keer dat een Ajax met meer dan vier doelpunten verschil een wedstrijd had verloren was op 13 november 1932 geweest toen de latere kampioen Stormvogels met 5-0 won in de afdelingscompetitie. De laatste maal dat Ajax zes doelpunten had moeten incasseren was nog langer geleden. Op 5 oktober 1920 won HBS in Amsterdam met 2-6 van de Ajacieden.

Nu alle clubs vier wedstrijden hadden gespeeld was het duidelijk dat iedereen nog kans had op de landstitel.

Tussenstand

Geen groots voetbal

Een week later had Ajax geleerd van de uitglijder in Nijmegen. Met een defensieve opstelling, soms maar met drie aanvallers i.p.v. vijf, werd Eindhoven met 0-2 verslagen. Grote man bij Ajax was Erwin van Wijngaarden die beide doelpunten voor zijn rekening nam. De Eindhovenaren hadden bijna de gehele wedstrijd een veldoverwicht gehad maar waren niet doeltreffend genoeg geweest.

Ajax blij met punt

Op 4 juni stond de kraker en derby tegen DWS op het programma. Een bomvol Ajax-stadion met 25.000 toeschouwers zag een zeer aantrekkelijke wedstrijd welke misschien wel door DWS gewonnen had moeten worden. In de tweede helft ontwikkelden de Spaarndammers een enorm offensief en het was wachten op het tweede doelpunt van DWS. In de eerste helft was men namelijk via Bram Wiertz al op een 0-1 voorsprong gekomen. Maar Ajax-doelman Gerrit Keizer liet zien dat hij over uitstekende capaciteiten beschikte en hield Ajax in de wedstrijd. Een kwartier voor tijd was het Jan Stam die, tegen de verhouding in, de gelijkmaker binnenschoot en zodoende mocht Ajax blij zijn met één punt. Doordat NEC verrassend van Eindhoven had verloren met 1-2 kon Ajax de eerste plaats overnemen van de Nijmegenaren.

De landstitel komt naderbij

In de laatste uitwedstrijd in Assen konden de Amsterdammers bij winst en een gelijkspel bij de wedstrijd DWS-NEC kampioen worden. Ajax begon goed tegen Achilles (A) want al na acht minuten stond er een 0-2 tussenstand op het scorebord door doelpunten van Erwin van Wijngaarden en Rinus Bijl. Maar de ploeg uit Drenthe gaf zich nog niet gewonnen en via twee doelpunten van Kamphuis was de stand na een uur spelen 2-2. De wedstrijd werd harder en rommeliger, mede door enkele discutabele beslissingen van de arbiter. Een kwartier voor tijd kreeg Henk Blomvliet de gelegenheid om Ajax weer op voorsprong te schieten toen scheidsrechter Boeree naar de elfmeterstip wees. De Ajax-speler faalde niet en het verzet van de Assenaren was gebroken. In de slotfase liep Ajax nog uit na een ruime overwinning van 2-5.

Een kampioenschap zat er nog niet in daar DWS met 7-2 had gewonnen van NEC. Beide Amsterdamse clubs stonden nu gelijk bovenaan maar DWS was uitgespeeld en Ajax had nog een wedstrijd in het vooruitzicht.

De zevende landstitel is binnen

Een week later, op 25 juni, hadden de roodwitten genoeg aan een gelijkspel tegen Eindhoven maar een aanstaande kampioen wil natuurlijk graag winnen. Door doelpunten van Erwin van Wijngaarden en Rinus Bijl was de ruststand al 2-0 in het voordeel van Ajax. In de eerste vijf minuten van de tweede helft werd de wedstrijd definitief beslist toen Rinus Bijl zijn tweede doelpunt maakte. Enkele minuten daarvoor had het duel misschien nog een andere wending kunnen krijgen. Eindhoven kreeg een strafschop te nemen maar Ajax-doelman Gerrit Keizer hield zijn doel schoon. De wedstrijd had na de 3-0 weinig meer om het lijf en het was lang wachten om de kampioenen op de schouders te nemen.

Ajax was voor de zevende maal in haar bestaan landskampioen geworden. Jammer was wel dat deze titel niet met technisch hoogstaand voetbal was behaald zoals dat wel het geval was geweest in de afgelopen jaren. Kwalitatief gezien viel de kampioenscompetitie enigszins tegen.

De beste club van de jaren dertig

Maar Ajax had in de jaren dertig gouden tijden meegemaakt. Liefst acht afdelings- en vijf landskampioenschappen waren aan de palmares toegevoegd en daar kon geen enkele andere Nederlandse club aan tippen. Wim Anderiesen, Piet van Reenen en Jan Schubert maakten al deze successen mee, maar baas boven baas bleef natuurlijk Ajax-trainer Jack Reynolds. De Engelsman was grondlegger bij alle zeven landskampioenschappen die Ajax had behaald!

Uitslagen

Eindstand

Topscorers

Selectie