Ajax 1961-1962: Eerste internationale prijs voor Ajax

In de zomer van 1961 begon een nieuw Europees toernooi, de International Football Cup. Voor Nederland deden landskampioen Feijenoord, Sparta, VVV en Ajax mee. Na een zeer spannende groepsfase werd Ajax eerste en plaatste zich voor de kwartfinale. First Vienna werd na verlenging met 4-3 verslagen waarna Slovan Bratislava volgde in halve finale. Ook deze wedstrijd werd gewonnen door de Amsterdammers met 5-1. Ajax was in de finale en wie was de tegenstander? Uitgerekend rivaal Feijenoord! In het Olympisch Stadion won Ajax uiteindelijk met 4-2 van de Rotterdammers en won haar eerste internationale prijs.

Nieuw experiment

Naast de al bestaande Europese toernooien zoals de Europa Cup 1 en 2 en de Jaarbeursstedenbeker was er in de zomermaanden van 1961 een nieuw experiment ontstaan, de International Football Cup. Dit toernooi, met als voornaamste doel meer geld te generen voor de clubs, zou later de Intertoto Cup gaan heten. Voor Nederland deden aan deze eerste editie kampioen Feijenoord, Ajax, VVV en Sparta mee. Ajax kwam terecht in groep B2 met FK Pirmasens (West-Duitsland), Malmö FF (Zweden) en FC Zürich (Zwitserland). In totaal streden in dit seizoen 32 clubs uit acht landen om de prijs.

Tweede helft nekt Ajax

De Amsterdammers begonnen het toernooi op 17 juni met een uitwedstrijd tegen FK Pirmasens. Waarschijnlijk was Ajax nog in de feeststemming want drie dagen eerder hadden de roodwitten de KNVB-beker gewonnen ten koste van NAC met 3-0. Voor rust domineerde een knap technisch spelend Ajax de Westduitsers en had de leiding genomen met 1-2 door doelpunten van respectievelijk Piet Keizer en Henk Groot. Ajax kon het goede niveau van de eerste helft niet handhaven en toen FK Pirmasens steeds beter begon te spelen werd Ajax volkomen overvleugeld met 4-2.

Weer geen winst

Een week later moest Ajax het opnemen in Zweden tegen Malmö FF en ook deze wedstrijd werd niet gewonnen. De Amsterdammers waren in de eerste helft de betere ploeg terwijl de Zweden na de theepauze domineerden. Daarom kon iedereen met een gelijkspel (1-1) tevreden zijn. De gelijkmaker voor Malmö FF viel in de zeventigste minuut door een strafschop. Liefst driemaal werd deze overgenomen genomen voordat Svahn de bal eindelijk achter de Amsterdamse doelman Bertus Hoogerman schoot.

Monsterzege houdt Ajax in de race

Om nog een kans te houden op de eerste plaats en plaatsing voor de kwartfinale moest Ajax thuis winnen van FC Zürich. En dat gebeurde, ondanks de hitte van dertig graden, op een voortreffelijk manier. Mede door vier doelpunten van Henk Groot en drie van Piet Keizer won Ajax met maar liefst 9-1 tegen het nog puntloze FC Zürich.

Tussenstand

Ajax blijft winnen

De returnwedstrijd in Zwitserland tegen FC Zürich werd een 1-4 zege voor Ajax na een 1-1 ruststand. Peet Petersen en Henk Groot scoorden beiden tweemaal. De thuiswedstrijd tegen Malmö FF werd gespeeld zonder de internationals Henk Groot en Sjaak Swart. Beiden hadden het Ajax-bestuur verzocht op de transferlijst te worden geplaatst en werden daardoor gepasseerd voor dit duel. Piet Ouderland werd in de 72e minuut de gevierde held door het winnende doelpunt te maken uit een vrije schop van Ben Muller.

Ajax zeer trefzeker

De laatste groepswedstrijd op 22 juli was meteen de beslissende topper tegen FK Pirmasens, dat samen met Ajax bovenaan stond. De Amsterdammers speelden weer met de veelbesproken Henk Groot en Sjaak Swart in de voorhoede. Beiden brachten met uitstekende combinaties de verdedigers van FK Pirmasens tot wanhoop. De Westduitsers speelden niet eens zo slecht maar waren niet trefzeker genoeg. Ajax daarentegen wel, dat in Sjaak Swart, Henk en Cees Groot zijn topschutters had. Uiteindelijk wonnen de Amsterdammers met liefst 9-1 en plaatsten zich samen Feijenoord en Sparta als Nederlandse vertegenwoordigers voor de kwartfinale.

Eindstand groep B2

Na de verlenging door

In de kwartfinale, dat uit één duel bestond, lootte Ajax het Oostenrijkse First Vienna. De Amsterdammers waren er klaar voor, drie dagen eerder was het arme Volendam nog met 9-1 verslagen door o.a. drie treffers van respectievelijk Donald Feldmann en Cees Groot. Voor achttienduizend toeschouwers in het Olympisch Stadion in Amsterdam werd het op 27 september een opwindend spektakelstuk tegen First Vienna. Ajax leek vlak voor rust op rozen te zitten door treffers van Henk Groot en Piet Keizer maar een Oostenrijks doelpunt in de 44e minuut gooide roet in het eten. Piet Keizer zorgde meteen na rust dat de marge weer op twee doelpunten kwam, maar het was niet genoeg voor de overwinning. Dankzij nonchalant spel van de verdediging kon Buzek, die ook al het eerste doelpunt voor First Vienna had gemaakt, tot tweemaal toe het Ajax-doel treffen (3-3). Een verlenging was noodzakelijk geworden. In de 113e minuut scoorde uiteindelijk Henk Groot, tot grote Amsterdamse vreugde, het winnende doelpunt met een geweldig schot in de linkerbovenhoek.

Ajax wacht zware opgave

Naast Ajax had ook Feijenoord zich geplaatst voor de halve finale, die ook weer uit één wedstrijd zou bestaan. Deze duels werden een confrontatie tussen de landen Nederland en Tsjecho-Slowakije. Ajax werd gekoppeld aan Slovan Bratislava en Feijenoord aan Banik Ostrava. Opvallend was dat de halve finales pas een half jaar na de kwartfinale-wedstrijden werden gespeeld. Op 7 maart 1962 werd Slovan Bratislava, dat Sparta in de kwartfinale met liefst 6-1 had verslagen, ontvangen in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Vooraf werd al aangenomen dat het een zeer zware wedstrijd zou worden voor de Amsterdammers. De ploeg van de gasten bestond uit diverse internationals, waarvan sommigen ook meegingen naar het Wereldkampioenschap voor landenteams in Chili. Daar kwam bij dat Ajax totaal uit vorm was. In de laatste drie competitieduels was verloren van MVV (0-2) en Volendam (4-0) en gelijkgespeeld tegen Blauw Wit (2-2).

Ajax walst na rust over Slovan Bratislava heen

Zo’n vijftienduizend toeschouwers hadden moeite genomen om plaats te nemen op de ijskoude tribunes. Zij kregen er geen spijt van, de thuisblijvers echter wel. In de eerste helft kon Slovan Bratislava op de sneeuwvrij gemaakte grasmat nog overeind blijven (1-1), maar het was de vraag hoe lang nog. De ene na andere Ajax-aanval volgde en eindelijk brak Co Prins de ban en scoorde zijn tweede doelpunt van de avond. Nauwelijks een minuut later maakte Donald Feldmann er 3-1 van. Dezelfde spelers scoorden in de slotfase nog eenmaal en zodoende wonnen de roodwitten, die dit duel overigens in het oranje speelden, met 5-1.

Gedroomde finale Ajax tegen Feijenoord

En waar heel Nederland al van droomde gebeurde. Feijenoord versloeg Banik Ostrava in de laatste minuut door een doelpunt van Frans Bouwmeester met 1-0 en dus zou er een geheel Nederlandse finale komen tussen de twee rivalen. Bij het instellen van deze cup was destijds meteen besloten dat de finale in Rotterdam zou werden gespeeld tenzij twee buitenlandse voetbalploegen uit hetzelfde land in de eindstrijd zouden komen. Toch werd door beide clubs na langdurige onderhandelingen besloten om via een loting de finaleplaats aan te wijzen. De Amsterdamse burgemeester Van Hall trok het briefje ‘Amsterdam, 26 april’ uit de koker.
Maar ondanks het feit dat Ajax een ‘thuiswedstrijd’ zou spelen in het Olympisch Stadion was Feijenoord de favoriet voor de eindstrijd. De Amsterdammers stonden na het Paasweekeinde met nog drie duels te spelen op een teleurstellende vierde plaats in de eredivisie met liefst elf punten achterstand op koploper Feijenoord. Het Paasweekend was voor Ajax dramatisch verlopen na twee nederlagen tegen VVV (1-0) en ADO (1-2) terwijl de Rotterdammers wonnen van Fortuna ’54 (1-4) en met 1-1 gelijk speelden tegen nummer twee PSV en daarmee zes punten voorsprong behielden.

De eerste internationale prijs voor Ajax

Desondanks won Ajax haar eerste internationale prijs in het Olympisch Stadion voor zo’n veertigduizend toeschouwers waarvan er zo’n vijftienduizend uit Rotterdam kwamen. Nauwelijks was het Amsterdamse deel van het publiek klaar met juichen na het openingsdoelpunt van Cees Groot in de elfde minuut of Frans Bouwmeester had Feijenoord al weer op gelijke hoogte gebracht. Weer enkele minuten later bracht Henk Groot de stand weer op 2-1 maar Feijenoord werd steeds sterker. De lat bracht nog redding voor Ajax maar voordat arbiter Joop Martens de rust wilde aankondigen kwam de gelijkmaker toch door Cor van der Gijp. In de 62e minuut kwam de bal bij Henk Groot terecht en deze schoot van afstand de 3-2 binnen. De Rotterdammers gingen op zoek naar de gelijkmaker maar konden geen bres in de Ajax-verdediging slaan. Cees Groot maakte in de laatste minuut aan alle onzekerheid een einde (4-2) en Ajax werd de eerste winnaar van de International Football Cup.

Topscorers

Selectie