Ajax 1976-1977: Landskampioenschap ondanks kritiek

Na drie magere jaren kwam Ajax in dit seizoen onder leiding te staan van de Joegoslavische trainer Tomislav Ivić. Niemand verwachte vooraf dat de behoudende speelstijl tot resultaten zou leiden maar ondanks de kritiek bleef Ajax strijden om de bovenste plaatsen. Toen de concurrentie ook punten bleef morsen kwam de niet verwachte titel voor Ajax steeds dichterbij en werd deze uiteindelijk behaald in de stadsderby tegen FC Amsterdam. Het zeventiende landskampioenschap was binnen.

Nieuwe tactiek

Onder de nieuwe trainer Tomislav Ivić uit Joegoslavië ging Ajax met een nieuw systeem spelen. De nadruk werd gelegd op de defensie om van daaruit via snelle counters wedstrijden te beslissen. In de tweede wedstrijd tegen AZ ’67 lukte deze tactiek succesvol en counterde Ajax zich na een prima 0-3 overwinning. Maar deze uitstekend gespeelde wedstrijd leek een uitzondering te gaan worden. Haarlem was de eerste ploeg die een paar dagen later verdiend met 2-0 won van de Amsterdammers. Het was tevens de eerste overwinning van de Haarlemmers in eredivisieverband tegen Ajax. Tegen PSV voor 31.000 toeschouwers in het Olympisch Stadion won Ajax via een kopbal van Ruud Geels met 1-0.

Publiek wordt ontevreden

In Den Haag tegen de plaatselijke FC scoorden Sören Lerby en Hans Erkens al in de dertiende en vijftiende minuut zodat Ajax zich kon gaan beperken tot het verdedigen van de voorsprong. FC Den Haag zou in de tweede helft nog eenmaal tegen scoren zodat de 1-2 winst in de tas mee naar Amsterdam kon. Sparta won een week later in De Meer zeer verdiend met 1-3. Tegen Eindhoven stonden de roodwitten met 3-0 voor en gingen daarna de voorsprong consolideren wat niet echt lukte. Eindhoven kwam terug tot 3-2 maar daar bleef het bij. Het Ajax-publiek liet zijn onvrede blijken over de speelwijze van de ploeg van trainer Tomislav Ivić. Ook tegen NAC (0-1), FC VVV (1-0) en FC Twente (1-2) waren minimale zeges te zien en voor de UEFA-Cup werd Ajax uitgeschakeld door Manchester United.

Ruud Geels in de hoofdrol

Op 24 oktober was Ajax dan eindelijk een keer dreef. In een tumultueuze wedstrijd werd FC Utrecht met 7-0 verslagen door o.a. liefst vijf doelpunten van Ruud Geels. Het was de tweede maal binnen een jaar dat de Ajax-topscorer vijfmaal raak trof in een competitieduel. Op 1 november 1975 maakte hij vijf treffers in de wedstrijd tegen Feyenoord welke met 6-0 werd gewonnen door Ajax. Voor aanvang van het duel tegen FC Utrecht waren er onlusten op het veld tussen supporters van beide kampen en ook tijdens de wedstrijd was er een afkoelingsperiode nodig om de supporters te bedaren. Voor twee Ajax-spelers was het een bijzonder duel. Wim Suurbier maakte voor het eerst in dit seizoen zijn rentree na contractperikelen met het bestuur en de twintigjarige Simon Tahamata maakte zijn debuut met enkele wervelende acties. Hij werd meteen uitgeroepen tot de lieveling van het publiek.

Eerste plaats ondanks kritiek

Op 21 november werd Ajax na de UEFA-Cup ook uitgeschakeld voor de KNVB-beker. FC Utrecht won in eigen huis verdiend met 2-1 en dus konden de Amsterdammers zich helemaal gaan concentreren op de competitie. In een teleurstellende derby in stormachtig weer tegen FC Amsterdam won de minst zwakke ploeg met 1-0. Slechts 12.500 toeschouwers zagen in De Meer dat Ajax veel kansen onbenut liet maar twee minuten voor tijd was het alsnog Ruud Geels die met zijn hoofd scoorde. Ook moeizaam kwam de overwinning tegen de nummer vier Roda JC tot stand. Binnen 24 minuten counterde Ajax via een paar vlijmscherpe aanvallen naar een 0-3 voorsprong en de wedstrijd leek gespeeld. Maar via twee doelpunten van Dick Nanninga in de tweede helft kwam Roda JC terug en werd het nog heet voor Amsterdammers in de slotfase. Met pijn en moeite bleef de Ajax-verdediging overeind en wonnen de roodwitten met 2-3. Een inspiratieloos spelend Ajax won in de laatste wedstrijd van het jaar met 2-1 van NEC. Barry Hulshoff werd gehuldigd vanwege zijn vijfhonderdste wedstrijd die hij speelde voor Ajax. De Amsterdammers gingen, ondanks hevige kritiek vanwege het vertoonde spel, als nummer één het nieuwe jaar in. Feyenoord had door de weersomstandigheden echter wel twee wedstrijden minder gespeeld.

Tussenstand aan kop

Nederlaag in Eindhoven

De eerste wedstrijd in 1977 leverde voor Ajax en De Graafschap geen doelpunten op (0-0). Sinds De Graafschap in 1973 in de eredivisie kwam won Ajax nog nooit in Doetinchem. Van de vier duels won De Graafschap er twee en tweemaal was er een gelijkspel. Tegen AZ ’67 was Ruud Geels weer eens matchwinnaar door in de 83e minuut de winnende treffer te scoren (1-0). Ook tegen Haarlem nam Ruud Geels de totale Ajax-productie voor zijn rekening in de met 2-0 gewonnen wedstrijd, die overigens niet echt overtuigend tot stand kwam. Op 29 januari verloor Ajax sinds september weer een competitiewedstrijd. PSV was in Eindhoven sterker dan de Amsterdammers en won verdiend met 3-1 door o.a. twee treffers van Willy van der Kuijlen. Dat Ajax-topscorer Ruud Geels zijn vizier ook weleens niet scherp had staan bleek een week later in de thuiswedstrijd tegen FC Den Haag. Ajax won met 2-1 en Ruud Geels maakte inderdaad weer zijn gebruikelijke doelpunt maar miste ook zevenmaal in kansrijke positie.

Kampioenskoorts stijgt

Na overwinningen op Sparta (0-3), Eindhoven (0-1) en NAC (4-0) begon de kampioenskoorts een beetje te komen in Amsterdam. Feyenoord, dat na de winterstop met een langdurige inzinking had te maken, stond inmiddels vier punten achter op Ajax. Tegen FC VVV in een uitverkochte Koel in Venlo voor 23.000 toeschouwers leek Ajax op een nederlaag af te stevenen. Bij rust leidde de Limburgers met 2-0 door twee doelpunten van Mikan Jovanovic. In het tweede bedrijf kwam Ajax terug via Ruud Geels en Johan Zuidema tot 2-2. Ronald Klinkenberg maakte in deze wedstrijd zijn debuut voor de Amsterdammers. Een week eerder tegen NAC had de net negentien jaar geworden Freek Lamain ook al zijn debuut gemaakt. Na de wedstrijd tegen FC Twente (1-1) was de stand als volgt.

Tussenstand aan kop

‘Slechtste wedstrijd van het jaar’

Op 3 april nam Ajax revanche voor de eerdere bekernederlaag tegen FC Utrecht. Een tam spelend FC Utrecht werd zonder problemen door twee doelpunten van Ruud Geels met 0-2 verslagen. Ook tegen Telstar was Ruud Geels weer van belang door drie treffers te maken in de met 4-0 gewonnen wedstrijd. Go Ahead Eagles bezorgden de Amsterdammers echter een onverwachte nederlaag met 1-0 in de volgens Ajax-coach Tomislav Ivić ‘slechtste wedstrijd van het seizoen’.

Nog één punt

Maar zelfs deze misstap was niet fataal voor Ajax dat zich kon gaan opmaken voor de topper tegen nummer twee Feyenoord. De Rotterdammers moesten winnen om het verschil terug te brengen naar twee punten maar geloofden daar eigenlijk al niet meer in. Na een matige eerste helft zag het uitverkochte Olympisch Stadion met meer dan zestigduizend toeschouwers Ruud Geels weer toeslaan met twee doelpunten. Na het tweede Ajax-doelpunt brak de ingevallen René Notten zijn enkel en moest per brancard van het veld. De pechvolle speler had net twee weken eerder zijn rentree gemaakt tegen Telstar na enkele maanden blessureleed. Ajax moest de laatste acht minuten met tien man verder aangezien beide wissels al waren verbruikt. In de slotseconde scoorde Jan van Deinsen nog tegen maar er werd niet meer afgetrapt. Door deze 2-1 zege had Ajax nog één punt nodig voor het kampioenschap.

Landskampioen in treurige ambiance

Een week later was het zover, wederom in het Olympisch Stadion. Het decor was nu echter geheel anders. Slechts zo’n 15.500 toeschouwers zagen Ajax tegen FC Amsterdam, dat tegen degradatie vocht, een riante 0-3 voorsprong nemen via doelpunten van Dick Schoenaker, Sören Lerby en Tscheu La Ling. In de slotfase kwam FC Amsterdam echter terug tot 2-3 en werd het met een ‘alles of niets’-offensief nog penibel voor de Ajacieden. Maar de zeventiende landstitel kwam op de soppige grasmat niet meer in gevaar. Aitze Bouma debuteerde in deze kampioenswedstrijd waar het na afloop meer ging om spelersperikelen dan de behaalde titel. De ervaren krachten Ruud Krol, Wim Suurbier, Piet Schrijvers en Ruud Geels wilde vertrekken of een verbeterd contract krijgen.

De koek is op

De pit was er bij Ajax na de kampioenswedstrijd uit en dat was te merken in de resultaten. Tegen Roda JC was het weer Dick Nanninga die twee keer scoorde in een slaapverwekkend duel, waarin doelman Rob Tervoort debuteerde voor de aan het dijbeen geopereerde Piet Schrijvers. Ajax verloor thuis met 1-2. De laatste competitiewedstrijd tegen NEC ging uit als een nachtkaars. De Nijmegenaren handhaafden zich na het 0-0 gelijkspel en bij Ajax was men ook blij en opgelucht dat het seizoen voorbij was. Wel een succesvol seizoen en dat had niemand vooraf verwacht. Ruud Geels werd met 34 doelpunten voor de derde achtereenvolgende maal topscorer van de eredivisie.

Uitslagen

Eindstand

Topscorers

Selectie