Ajax 1979-1980: Kampioen van de armoede

Trainer Cor Brom, die vorig jaar met Ajax de dubbel pakte, werd al vrij snel in dit seizoen door de matige resultaten ontslagen en opgevolgd door jeugdtrainer Leo Beenhakker. Ondanks het ontbreken van een echte spits en een zwakke verdediging bleef Ajax met vallen op opstaan kansrijk voor de titel met AZ '67 als grootste concurrent. Op de laatste speeldag zouden de Amsterdammers de negentiende landstitel alsnog opeisen na een zeer moeizaam verlopen seizoen. De tweede achtereenvolgende dubbel werd niet gehaald daar Feyenoord de KNVB-beker won ten koste van Ajax.

Een nieuwe spits

Bij Ajax was topscorer Ray Clarke vertrokken naar Club Brugge en zijn opvolger was de van Real Madrid overgenomen Henning Jensen. De Deen stelde in de beginfase van het seizoen niet teleur en scoorde vijfmaal in vijf duels. In de openingswedstrijd tegen debutant Willem II won Ajax voor 24.000 toeschouwers met 1-3 door o.a. twee doelpunten van Henning Jensen. Twee moeizame wedstrijden volgden thuis tegen NAC en Go Ahead Eagles die beiden met 2-1 werden verslagen. Tegen NAC won Ajax na een discutabele strafschop en tegen Go Ahead Eagles werd Tscheu La Ling matchwinnaar door een doelpunt in de 88e minuut. Ondanks een cornerverhouding van 16-0 in het voordeel van de Amsterdammers kwam men tegen Vitesse niet verder dan een teleurstellend 1-1 gelijkspel.

Trainer Cor Brom ontslagen

In het eerste weekend van september speelde Ajax een toernooi in Madrid om de Trofeo Santiago Bernabeu. Ajax won van AC Milan na strafschoppen en kwam in de finale uit tegen Bayern München dat in de slotfase met 2-0 won. Doelman Piet Schrijvers uitte kritiek op trainer Cor Brom die hij tactisch niet erg sterk vond. Het gerommel tussen de spelers, bestuur en trainer borrelde weer op na het al zo hectisch verlopen vorige seizoen. Tevens kwam de kwestie dat Cor Brom zich verrijkt zou hebben aan oefenduels weer naar boven. Het werd zo vroeg in het nieuwe seizoen een onmogelijke situatie en dus werd Cor Brom op 8 september ontslagen en opgevolgd door jeugdtrainer Leo Beenhakker. Deze zou samen met Bobby Haarms de honneurs voorlopig waarnemen. Zijn eerste verandering was een dag later tegen Haarlem (1-1) een basisplaats voor de achttienjarige Ton Blanker in de spits. De jongeling had al furore gemaakt in het toernooi in Madrid waar de Ajax-jeugd wel succesvol was geweest en in finale Real Madrid met 1-0 had verslagen. Doelpuntmaker en uitblinker Ton Blanker werd volgens diverse Spaanse media al voorzichtig de nieuwe Johan Cruijff genoemd. Cor Brom zou naar het Belgische Waterschei vertrekken en liet volgens Leo Beenhakker een ‘niet zieke maar doodzieke spelersgroep’ achter.

Weer geen winst in Rotterdam

Een week later won Ajax in een heerlijk spektakelstuk van AZ ’67 met 2-3 na een 0-3 voorsprong. De Alkmaarders kwamen na rust in de 66e en 69e minuut terug tot 2-3 en er volgden nog sidderende minuten voor de Ajacieden maar de overwinning ging mee naar Amsterdam. Op 29 september stond de topper tegen aartsrivaal Feyenoord op het programma. De Amsterdammers hadden sinds de 1-5 zege op 15 april 1972 niet meer in competitieverband gewonnen in Rotterdam. En ook nu keerden men zonder overwinning terug naar de hoofdstad. Door o.a. twee doelpunten van Jan Peters werd Ajax met 4-0 afgedroogd door Feyenoord dat de nieuwe koploper werd. Voor het eerst sinds 22 competitiewedstrijden leed Ajax weer een competitienederlaag. Een paar dagen later won Ajax in het Europa Cup 1-toernooi met 8-1 van HJK Helsinki en scoorde Ton Blanker vier doelpunten en liet zien dat de torenhoge verwachtingen rondom zijn persoon toch niet helemaal ongegrond waren. Tegen Roda JC (4-0 winst) scoorde hij vervolgens ook zijn eerste competitiedoelpunt.

PSV van het veld gespeeld

De wedstrijd tegen FC Twente in Enschede werd na 48 minuten bij een 0-0 stand door scheidsrechter Mulder gestaakt wegens de mist. Opvallend was dat naast de 10-0 zege op Omonia Nicosia in de tweede ronde van de Europa Cup-1 de jonge Ajax-spits Ton Blanker op het Europese toneel wel weer succesvol was. Hij scoorde driemaal maar de grote man werd Sören Lerby die het vijandelijke net liefst vijf keer liet bollen. De uitwedstrijd in Nicosia werd een afgang voor Ajax door een 4-0 nederlaag en de spelers kregen 500 gulden boete wegens een wanprestatie. Pikant was het dat Ajax enkele dagen later zijn beste wedstrijd van het huidige seizoen speelde. PSV, dat ook werd vernederd door Saint Etiënne in de UEFA-Cup met 6-0, kreeg van Ajax alle hoeken van het veld te zien. Het werd voor 25.000 toeschouwers in De Meer een ware Ajax-show met als grote uitblinker Simon Tahamata die tweemaal scoorde (4-1).

Ajax sluit jaar goed af

Maar Ajax was grillig en verloor de inhaalwedstrijd tegen FC Twente enkele dagen later met 1-0 door een doelpunt van Ab Gritter nadat Ruud Krol een strafschop had gemist. In de wedstrijd tegen MVV, die probleemloos met 0-2 werd gewonnen, werd Tscheu La Ling de nieuwe spits. Na de 3-0 winst op FC Den Haag, dat pas in de slotfase definitief tot stand kwam, kreeg Leo Beenhakker te horen dat hij het seizoen mocht afhaken als verantwoordelijke coach. Op een kletsnat Kasteel in Rotterdam won Ajax met 3-4 van Sparta door o.a. twee doelpunten van Karel Bonsink. Bij Sparta maakte oud-Ajacied Ruud Geels zijn rentree na een blessure en scoorde tweemaal. In de laatste wedstrijd van het jaar 1979 wonnen de Amsterdammers overtuigend met 6-0 van Excelsior door o.a. twee treffers van Sören Lerby. Een dag later vertrok de selectie naar het warme Ivoorkust voor een toernooi.

Tussenstand aan kop

AZ ’67 loopt niet in

Op 13 januari begon Ajax de herstart van de competitie met een zevenklapper tegen Willem II. Na een 2-1 ruststand walste een gehandicapt Ajax, dat met zes invaller speelde, over de Tilburgers heen en won mede door twee doelpunten van Dick Schoenaker en Tscheu La Ling met 7-1. De achttienjarige Johnny Holshuijsen maakte zijn competitiedebuut. Moeizaam verliep de wedstrijd tegen rode lantaarndrager NAC dat pas in de tachtigste minuut moest buigen voor een doelpunt van Martin van Geel. Op 24 februari moest koploper Ajax thuis aantreden tegen nummer twee AZ ’67 dat zeven punten achter stond maar wel een wedstrijd minder had gespeeld. De 34.000 toeschouwers in het Olympisch Stadion zagen een vermakelijke eerst helft met vier doelpunten (2-2). Het tweede bedrijf verliep een stuk minder spectaculair en treffers bleven uit waardoor Ajax de Alkmaarders in de stand op afstand hield.

Verlies levert geen paniek op

Een week later verdiende FC Utrecht in eigen Galgenwaard meer dan de uiteindelijke 1-2 nederlaag. Dick Schoenaker kopte Ajax in de 85e minuut naar een benauwde zege. De gedevalueerde topper tegen Feyenoord eindigde na een zwakke en harde wedstrijd in een 1-1 gelijkspel. Feyenoord bleef met nog negen wedstrijden te gaan op negen punten achterstand staan op koploper Ajax. De eerste nederlaag van 1980 liep een vermoeid ogend Ajax op in Kerkrade tegen Roda JC met 2-1. Ajax scoorde zelf geen doelpunt want de enige Amsterdamse treffer kwam vijf minuten voor tijd via een Roda-speler. Ondanks dit verlies en de rode kaart van Dick Schoenaker in de vijftigste minuut was er geen paniek te bespeuren bij Ajax. Enkele dagen eerder hadden de roodwitten de Limburgers nog uit de kwartfinale van de KNVB-beker gewipt door een 4-4 gelijkspel na de eerdere 5-1 winst in Amsterdam. Tegen FC Twente speelde Ajax uitstekend voetbal maar kon niet voldoende afstand nemen zodat er een magere 3-2 zege werd geboekt.

De voorsprong slinkt

Op 29 maart werd Ajax volledig verrast door het tegen degradatie vechtende PEC Zwolle. Door twee doelpunten van Ben Hendriks en Jan Hendriksen verloor een ongeïnteresseerd spelend Ajax volledig verdiend met 3-0. Opvallende afwezige bij Ajax was Tscheu La Ling die met ‘vakantie’ was gestuurd naar Spanje vanwege zijn bronchitis. Ajax voelde door dit verlies de hete adem van AZ ’67 in haar nek met nog zes duels te gaan.

Tussenstand aan kop

Drukke weken

Het waren drukke weken voor de Amsterdammers met het slot van de competitie en de halve finales van de KNVB-beker en de Europa Cup-1 in het vooruitzicht. Op woensdag 9 april werd met 2-0 verloren van het Engelse Nottingham Forest in de halve finale van de Europa Cup-1 en drie dagen later werd met 1-1 gelijkgespeeld tegen PSV in Eindhoven. In deze laatste wedstrijd waren Ruud Krol en doelman Piet Schrijvers de grote uitblinkers aan Amsterdamse zijde. Dick Schoenaker zette Ajax in de eerste helft op een 0-1 voorsprong, Willy van der Kuijlen maakte vijf minuten voor tijd de verdiende gelijkmaker. Beide teams kregen na afloop een ovatie van het tevreden publiek. Ondanks dit puntverlies liep Ajax toch uit op concurrent AZ ’67 dat een dag later met 3-1 van Feyenoord verloor.

MVV zorgt voor sensatie

Vier dagen na het gelijke spel tegen PSV moesten de Amsterdammers wederom naar Eindhoven, nu de voor de halve finale van de KNVB-beker. Ajax won ditmaal met 1-2 en had een goede uitgangspositie voor de returnwedstrijd. Toch liep het niet helemaal lekker bij de roodwitten die op 20 april een enorme schrok te verwerken kregen. MVV, met Cees Schapendonk in de hoofdrol, ontblote de zeer zwakke Ajax-verdediging en zorgde voor een sensatie in Amsterdam door met 3-6 te winnen. Coach Leo Beenhakker sprak van ‘een wanprestatie’. Nooit eerder kreeg Ajax zoveel tegendoelpunten in een thuiswedstrijd te verwerken in de eredivisie. De laatste maal dat een tegenstander in competitieverband zes doelpunten maakte in Amsterdam tegen Ajax was op 24 juni 1950. Toen won Limburgia in de kampioenscompetitie met 0-6 en werd tevens mede daardoor landskampioen. Doordat AZ ’67 slechts met 2-2 gelijkspeelde tegen Roda JC bleef de schade nog enigszins beperkt.

Strompelend naar de finish

Op 23 april won Ajax de returnwedstrijd tegen Nottingham Forest dan wel met 1-0 maar dat was te weinig voor een finaleplaats in de Europa Cup-1. Door een blunder van doelman Piet Schrijvers verloor Ajax drie dagen later in de 83e minuut van FC Den Haag met 1-0 maar ook nu had men over geluk niet te klagen want ook AZ ’67 verloor kansloos met 4-1 van FC Twente. Door een doelpunt in de laatste minuut van Dick Schoenaker speelde Ajax met 1-1 gelijk tegen PSV en plaatste zich voor de derde achtereenvolgende maal voor de finale van de KNVB-beker. In de laatste thuiswedstrijd won Ajax in een slaapverwekkende partij met 1-0 van Sparta door een doelpunt van Simon Tahamata dat al na één minuut was gescoord. De zeventienjarige A-junior Wim Kieft maakte zijn debuut bij de Amsterdammers. Doordat ook AZ ’67 won met 5-0 van PEC Zwolle moest de beslissing op de laatste speeldag vallen.

Kampioen van de armoede

In De Kuip voor zeventienduizend toeschouwers kwam Ajax tegen Excelsior na achttien minuten spelen op een 2-0 achterstand maar voordat de angst toesloeg hadden de Amsterdammers binnen tien minuten al weer gelijk gemaakt (2-2). Dat was voor een nerveus spelend Ajax genoeg voor de negentiende landstitel die er sowieso was gekomen daar AZ ’67 met 1-0 verloor van NEC. Duidelijk was dat de Amsterdammers in dit seizoen een echte spits misten want niet eerder in de eredivisiehistorie scoorde de Ajax-topscorer zo weinig doelpunten (13). Ook de verdediging was niet echt het sterke punt geweest van de Amsterdammers. Sinds 1965 (51) kreeg men niet zoveel tegentreffers te verwerken als in dit seizoen (41). Aanvoerder Ruud Krol speelde zijn laatste seizoen voor de roodwitten en zou Ajax na twaalf jaar verlaten voor het Canadese Vancouver Whitecaps. Een week na het kampioenschap verloor Ajax de finale van de KNVB-beker met 3-1 van Feyenoord waarmee de Rotterdammers voorkwamen dat de Amsterdammers voor het tweede achtereenvolgende jaar de dubbel zouden winnen.

Uitslagen

Eindstand

Topscorers

Selectie