Derby's en klassiekers; de mooiste voetbalwedstrijden

Het zijn de wedstrijden waar de harten van veel voetbalfans sneller van gaan kloppen, de strijd tussen 2 teams uit dezelfde stad of regio. Of de wedstrijden tussen twee rivalen, die vaak al jaren strijden om dezelfde belangen, waar de achterban het hele seizoen na toe leeft. Kortom; derby's en klassiekers; over de mooiste en meest besproken voetbalwedstrijden. Derby's komen op voor op 'grote' en 'kleine' schaal; van topwedstrijden tussen wereldclubs uit dezelfde stad, tot het treffen van twee amateurteams uit dezelfde plaats. De status van een derby is vaak voor een groot deel afhankelijk van de sportieve status van beide clubs. Zo zijn PSV en FC Eindhoven beide profclubs uit dezelfde stad, maar zijn officiële wedstrijden tussen beide teams de afgelopen decennia zeldzaam. De benaming klassieker wordt vaak gegeven aan wedstrijden tussen rivalen, met nagenoeg dezelfde sportieve status, die elkaar veelal jaarlijks meerdere malen treffen, zoals Ajax en Feyenoord.

Derby's in Nederland

Echte derby's zijn in het Nederlandse betaalde voetbal relatief zeldzaam. In de Eredivisie zijn in het recente verleden enkel nog de Rotterdamse derby's aan de orde geweest. Tussen Feyenoord, Excelsior en Sparta, hoewel wedstrijden tussen de laatste 2 genoemde clubs slechtst in de seizoenen 06-07 en 07-08 voorkwamen. Daarnaast is Eindhoven de enige stad met 2 betaald voetbal verenigingen, maar beide clubs treffen elkaar de laatste decennia zelden.

Regionale derby's zijn er wel legio, al is dit onderscheid vaak lastig te maken en komt de rivaliteit vaak ook voor een groot deel voort uit kleine sportieve verschillen. Enkele voorbeelden uit het betaalde voetbal zijn;

• Vitesse en NEC; de Gelderse derby
• PSV en NAC (en Willem II); de Brabantse derby
• NAC en Willem II
• FC Groningen en SC Heerenveen; de derby van het Noorden
• SC Heerenveen en Cambuur; de Friese derby
• FC Twente en Heracles; de Twentse derby
• FC Zwolle en Go Ahead Eagles; de IJsselderby

Spakenburg en IJsselmeervogels

Het voormalige vissersdorp Spakenburg, gelegen ten noorden van Utrecht aan de voormalige Zuiderzee, heeft met zijn 20.000 toeschouwers de 'luxe' liefs 2 topklassers te herbergen; SV Spakenburg (de blauwen) en IJsselmeervogels (de roden). De ontmoetingen tussen beide ploegen leven in de Spakenburgse samenleving, zoals dat bij geen enkele andere amateurwedstrijd in Nederland gebeurt. Over de bijzondere derby is enkele jaren geleden de reportage 'Rood of Blauw, een week uit het leven van een gespleten dorp’ gemaakt.

Derby's internationaal

Engeland

In de Engelse competitie voetballen veel Londense voetbalclubs. Zoveel, dat de onderlinge wedstrijden zelfs zo vaak voorkomen dat deze niet altijd meer als derby worden ervaren zoals ze in veel andere steden ervaren worden. Grote clubs uit Londen zijn onder meer Chelsea, Arsenal, Fulham, Tottenham Hotspur, Millwall, Queens Park Rangers, Wimbledon, Crystal Palace, Charlton Athletic en West Ham United.

Bekend is de derby tussen Manchester United en Manchester City, als ook het treffen tussen topclub Liverpool FC en het kleinere Everton, bekend als de Merseyside-derby. Ook Aston Villa en Birmingham City, Bristol Rovers en Bristol City en Sheffield Unitede en Sheffield Wednesday zijn voorbeelden van clubs uit dezelfde stad, die elkaar geregeld treffen.

Schotland; the Old Firm

Een van de meest aansprekende stadsderby's in Europa is het treffen tussen de twee giganten van het Schotse voetbal; Glasgow Rangers en Celtic. De wedstrijd wordt vele malen per jaar gespeeld (mede door de kleine Schotse competitie) en is er een waarbij veel meer kijken komt dan enkel voetbal. Zo staat Rangers bekend als protestante club, terwijl Celtic katholiek is. De rivaliteit tussen de aanhang van beide clubs is gigantisch en heeft al meerdere malen tot grote rellen geleid.

Spanje

In Spanje is 'El Clasicó' een bekende wedstrijd; de wedstrijden tussen Barcelona en Real Madrid, twee van s'werelds grootste clubs, het betreft echter geen derby. Barcelona heeft die wel met Espanyol, Real Madrid (bekend als 'elite-club') heeft een grote rivaliteit binnen de hoofdstad met Atletico Madrid, dat een echte 'arbeidersclub' genoemd wordt. Andere stadsderby's die veel in de Primera Division voorkomen zijn Real Betis Sevilla tegen FC Sevilla en Valencia tegen Levante.

Italië

Ook Italië kent veel echte derby's. Zo spelen Internazionale en AC Milaan zelfs in hetzelfde stadion, wat ook geldt voor Lazio Roma en AS Roma. Ook Juventus en Torino komen beiden uit dezelfde stad; Turijn. Sampdoria heeft met Genua een rivaal uit dezelfde stad, die erg aan elkaar gewaagd zijn.

Verder in Europa

In Europa zijn nog vele andere grote steden met meerdere grote voetbalclubs. Zo kent Istanbul 3 grote Turkse topclubs; Galatasary, Fenerbache en Besiktas. In het Servische Belgrado bestaan de clubs Partizan Belgrado en Rode Ster Belgrado, al jaren aan elkaar gewaagd. In Duitsland zijn op het hoogste niveau zelden echte stadsderby's; alleen St. Pauli en HSV uit Hamburg en 1860 München en Bayern München komen soms tegen elkaar uit in de Bundesliga.

Lijst van enkel andere grote stadsderby's internationaal

• Independiente en Racing (Avellaneda, Argentinië)
• River Plate en Boca Juniors (Buenos Aires, Argentinië)
• Cercle Brugge - Club Brugge (België)
• KV Mechelen - Racing Mechelen (België)
• Antwerp FC en Germinal Beerschot (Antwerpen, België)
• Flamengo, Fluminense, Vasco da Gama en Botafogo (allen Rio de Janeiro, Brazilië)
• Al-Ahly en Al-Zamalek (Cairo, Egypte)
• Olympiakos Piraeus en Panathinaikos (Athene, Griekenland)
• NK Zagreb en Dinamo Zagreb (Kroatië)
• Raja Casablanca en Wydad Casablanca (Marokko)
• Metallurg en Sjachtar Donetsk (Oekraïne)
• Dynamo en Arsenal Dontetsk (Oekraïne)
• Polonia en Legia Warschau (Polen)
• Sporting, Benfica en Belenenses (Lissabon, Portugal)
• Porto en Boavista (Porto, Portugal)
• o.a. Spartak, CSKA, Dinamo, FK, Torpedo en Lokomotiv Moskou (Rusland)
• Partizan en Rode Sterk Belgrado (Servië)
• Nacional en Peñarol (Montevideo, Uruguay)
• Grasshoppers en FC Zürich (Zwitserland)
• Deportivo Italia en Caracas FC (Caracas, Venezuela)