Goalball: Balsport voor blinden en slechtzienden
Goalball, ook vaak geschreven als "goalbal" is een bekende teamsport die blinden en slechtzienden beoefenen, maar het spel valt eveneens te spelen door ziende personen aangezien iedereen zich blinddoekt tijdens dit spel. Het doel van het spel is om de rinkelbal in het tegenovergestelde doel te rollen, terwijl tegenstanders proberen om de bal te blokkeren met hun lichaam. De Internationale Blindensportfederatie (IBSA) is het officiële bestuursorgaan van de sport voor blinden en slechtzienden.
Geschiedenis balsport
Goalball werd in 1946 oorspronkelijk ontwikkeld voor visueel gehandicapte veteranen die terugkeerden uit de Tweede Wereldoorlog. De sport werd in 1976 wereldwijd geïntroduceerd op de Paralympische Spelen in Toronto, waar het nu een vast onderdeel van uitmaakt. Goalball werd tijdens de Paralympische zomerspelen in Arnhem (Nederland) geïntroduceerd in 1980.
Gemengd team bij goalball
Goalball valt uiteraard te spelen door visueel beperkte personen, maar de sport is tevens uitermate geschikt voor ziende personen. Een gemengd team is op twee manieren samen te stellen met name een team van visueel gehandicapte sporters, en een team van visueel gehandicapten die samenspelen met zienden. Standaard draagt iedereen een geblindeerde skibril zodat het spel voor iedereen gelijkwaardig verloopt.
Materiaal
Goalball gaat steeds door op een binnenlocatie. In de sportzaal is het volleybalveld het uitgangspunt van het goalballspeelveld. Op dit speelveld van 18 meter lang en 9 meter breed brengt een begeleider tactiele markeringen aan. Matten geven bijvoorbeeld de verdedigingszone aan. Aan de beide korte zijden staan doelen. De breedte van het doel is gelijk aan de breedte van het veld. Deze doelen zijn laag (1.30 meter) omdat de bal tijdens het spel rolt. De bal weegt 1,25 kg, heeft acht gaten en bevat verschillende belletjes zodat de bal goed hoorbaar is. De diameter van de bal bedraagt rond de 24 cm.
Spelers
Alle spelers dragen een geblindeerde skibril waardoor niemand iets ziet en iedereen gelijkwaardig is tijdens het spel. Een goed gehoor en een goede concentratie zijn met andere woorden vereist om op een hoog niveau te spelen. Mede hierom duurt de wedstrijd slechts twee keer twaalf minuten zuivere speeltijd. Elk team heeft telkens drie spelers op het veld staan en één tot drie spelers zitten bij elk team nog op de reservebank.
Speelbegeleiders
Op of naast het veld staan verder twee scheidsrechters, vier grensrechters, twee tien seconden timers, een scorerteller (telt het aantal time-outs en vervangingen en houdt de score bij), een speltimer en een back-up timer. Hierdoor zijn er meer begeleiders dan spelers.
Reglement
Door het rollen maken de belletjes in de bal geluid en is de tegenstander in staat zich oriënteren op de richting van de bal. Het gooien van de bal is daarom niet toegelaten. Een speler krijgt een penalty als hij een hoge bal speelt. Om nu het doel te verdedigen, zitten drie (geknielde) spelers op een mat. Door vanuit die houding naar de bal te duiken, zijn drie spelers in staat een doel van negen meter breed te verdedigen. Om te voorkomen dat de spelers tegen elkaar duiken, hebben zij zich in een driehoek opgesteld: een middenvoorspeler en twee buitenachterspelers. Meer informatie over strafworpen en overtredingen zijn te vinden op de Wikipedia-website: https://nl.wikipedia.org/wiki/Goalball.
Publiek
Terwijl het spel bezig is, is stilte vereist zodat de spelers direct in staat zijn om te reageren op de bal. Het gehoor is namelijk van essentieel belang om het spel op topniveau te spelen. Het publiek mag daarom de spelers niet toejuichen of uitjouwen. Net zoals bij
showdown - een soort tafeltennis voor personen met een
visuele handicap en zienden en
blindenvoetbal - is dit dus een sport waarbij de spelers hun gehoor volop nodig hebben.
België en Nederland
In Nederland zijn er verschillende verenigingen. In het totaal beoefenen daar enkele honderden spelers de sport in competitieverband. Op de website van
Goalball.nl en staat veel meer informatie over de organisaties, competitie, nieuws enzovoort.
Goalball.nl is eveneens te vinden op Facebook. Ook in België is het spel bekend en zijn heel wat organisaties actief sinds 2000.
Goalball Belgium is te volgen via Facebook.