Het ontstaan van doping

Het ontstaan van doping Doping is voor het grote publiek vooral bekend door de schandalen in de wielersport. In tegenstelling tot wat sommigen zouden kunnen denken is het echter geen fenomeen van de laatste vijftig jaar, maar heeft het een lange voorgeschiedenis.

Bij de oudste volkeren

Voor onze jaartelling van start ging kenden de Oude Grieken reeds doping. Ze stelden een speciaal dieet samen dat was opgebouwd rond magische kruiden en paddenstoelen. Ze gebruikten het om hun lichamelijke conditie optimaal te houden. Hardlopers dronken een kruidendrank waardoor hun uithoudingsvermogen sterk verbeterde. Maar Oud-Griekse sporters vonden ook stimuli bij hydromel, gegiste honing en kazen die de opwekkende stof tyramine bevatten. De Griekse arts Herodikos uit de 5de eeuw voor Christus schreef vermoeide sporters melk uit de borsten van jonge moeders voor om hun energieniveau omhoog te jagen.

Krijgers uit de Oudheid zochten naar middelen om lichamelijk zo sterk mogelijk te staan. Zo aten de zogenaamde Noorse ‘Berserkers’ paddenstoelen met bufotenine, een middel dat mensen in een soort van gewelddadige roes brengt. Het is een licht giftige stof die ook door padden wordt afgescheiden. De Berserkers waren dan ook gekend als agressieve oorlogsvoerders.

De Romeinen verlangden van hun paarden een groot uithoudingsvermogen. Daarvoor voederden zij de dieren met een mengsel van honing, water en kruiden. Andere mengsels werden gebruikt voor het stimuleren van de paarden tijdens de strijdwagenraces.

Uit de cactus haalden de Azteken uit het oude Mexico strychnine. Daarmee brouwden ze een drankje dat een stimulerend effect ressorteerde. Het stelde hen in staat om drie dagen onafgebroken te lopen.

De Inka’s ontdekten in de 15de eeuw de stimulerende krachten van cocabladeren. De cafeïne onderdrukte de vermoeidheid en stimuleerde hun arbeidsvermogen.

In het oude China was men bekend met het gebruik van ephedrine uit de plantengroep ephedra. Deze stof verhoogt het energieniveau en bezorgt de mens een aangenaam gevoel, waardoor hij ook op seksueel vlak een stimulerende werking heeft.

Waar komt het woord vandaan?

Er zijn twee pistes die naar het woord ‘doping’ leiden.
De eerste is afkomstig uit Zuid-Afrika. Omstreeks de 10de eeuw na Christus gebruikten diverse stammen er mengsels van planten, kruiden en poeders die ze ‘dop‘ noemden. Ze beoogden ermee langer wakker te kunnen blijven en alerter en sneller te zijn.
In de 17de eeuw kwamen Nederlandse kolonisten met deze middelen in aanraking via de Kaffers, die ze gebruikten bij godsdienstige rituelen om in trance te geraken. Zij zouden de term ‘dop‘ beginnen te gebruiken voor alle soorten van stimulerende middelen. De Engelsen die de Nederlandse Boeren bekampten, verbasterden het woord tot ‘doping’.

De tweede verwijst naar Manhattan waar Nederlandse pioniers in de zeventiende eeuw Nieuw Amsterdam stichtten. Zij stimuleerden hun werkkracht en overwonnen hun vermoeidheid door een soort van soep die ze uit hun eigen buskruit trokken en waarin ook pek, hars en olie werd gemengd. Het was een soep die de Indianen hen hadden leren maken. Ze noemden het ‘doop’. Toen ze later door de Engelsen verslagen werden pasten deze ook in dit geval het woord aan hun eigen taal aan en werd het ‘dope’. Maar omdat dit middel een negatieve invloed had op het menselijk lichaam werd het bij wet verboden.

Het WNT

Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal werd de dikke saus die men in de 17de eeuw in onze contreien serveerde aangeduid als ‘doop’. Het was een logische naam voor een substantie waarin je iets kon onderdompelen vooraleer het te eten. Ook hier speelden de Engelsen een essentiële rol in de ontwikkeling van het woord. Naar verluidt namen ze na het nuttigen van de saus het woord ‘doop‘ mee naar hun vaderland. Het woord begon gebruikt te worden voor dikke substanties in het algemeen en smeermiddelen in het bijzonder. De ‘dope‘ zou dan steeds meer en meer als term ingeburgerd geraken in het criminele milieu.

De eerste dopingzondaars

Dat sporters doorheen de geschiedenis naar prestatiebevorderende middelen zochten, is algemeen bekend. Voor het eerst werd het echter aangetoond in 1865 toen bij een wedstrijd het gebruik van cafeïne bevattende middelen bij kanaalzwemmers uit Nederland werd vastgesteld.

In 1896 won Arthur Linton de wielerwedstrijd Bordeaux-Parijs. Acht weken na zijn overwinning overleed hij plotseling. Hij werkte samen met de arts James Warburton die ervoor bekend stond zijn renners strychnine en nitroglycerine toe te dienen. Hoewel het nooit officieel werd aangetoond, wordt de Welshe wielrenner wel beschouwd als de eerste dopingdode.
© 2013 - 2024 Vosje, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Recensie: Doping – Jean NelissenrecensieRecensie: Doping – Jean NelissenIn 2000 publiceerde Jean Nelissen het boek 'Doping - het duivelse spel met leven en gezondheid'. Hierin vertelt hij over…
Uiteenzetting: DopinggebruikUiteenzetting: DopinggebruikDeze uiteenzetting heeft als onderwerp dopinggebruik. In dit voorbeeld worden argumenten, tegenargumenten en weerlegging…
Doping in de sportmijn kijk opDoping in de sportMensen zijn altijd bezig om betere en hogere sportprestaties te leveren. Is het niet om het financiële gewin, dan is er…
Doping, hoe het werktDoping, hoe het werktBehandeld worden de verschillende dopingproducten, dopingmethoden en groepen van stoffen en preparaten die op de dopingl…

Matchfixing, vertrouw jij de uitslag nog?Matchfixing, vertrouw jij de uitslag nog?Een groot probleem binnen de sportwereld wordt gevormd door het matchfixing. Sporters worden met omkoping overgehaald om…
Wat is sportmarketing?Wat is sportmarketing?Sportmarketing is een apart deel van de marketing dat betrekking heeft op de sport. Er zijn drie belangrijke vormen van…
Vosje (460 artikelen)
Gepubliceerd: 02-02-2013
Rubriek: Sport
Subrubriek: Diversen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.