Wielrennen: De geschiedenis van de Vuelta (ronde van Spanje)

Eind augustus, begin september wordt ieder jaar in Spanje de wielerronde Vuelta a España gereden. Naast deze ronde worden er ieder jaar nog de Tour de France en de Giro d'Italia gereden. Drie grote wielerrondes van ongeveer drie weken. De Vuelta trekt in die drie weken dwars door het Spaanse land. Maar niet ieder jaar begint de Vuelta in Spanje. Ook in Nederland is de start van de Vuelta al geweest.

Inhoudsopgave

• Geschiedenis
• De truien
• Overige klassementen
• Winnaars in de Vuelta

Geschiedenis

1935 - 1955

De Vuelta werd voor het eerst gereden in 1935. De Giro en de Tour werden toen al zeker dertig jaar gereden. Toen de Vuelta van start ging wisten de organisatoren ook niet zeker of het wel een succes kon gaan worden. Na twee jaar te hebben gereden brak de Spaanse burgeroorlog uit. Hierdoor werd vijf jaar lang de Vuelta niet gereden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Spanje neutraal en tijdens die jaren werd de Vuelta wel gereden. Nou ja, niet alle jaren maar wel in 1941 en 1942. Door de oorlog waren hier dan ook vooral Spaanse wielrenners die aan de start verschenen. Helaas zorgde de oorlog in 1943 er toch voor dat de Vuelta niet langer gereden kon gaan worden. Pas na de capitulatie van Duitsland kon er weer gereden worden. En dat gebeurde dan ook in mei 1945.

Nog steeds deden er alleen maar Spaanse deelnemers mee. In 1946 deden er wel andere landen mee aan de Vuelta. Dat jaar deden er ook zes Nederlanders mee en vijf Zwitsers. In tegenstelling tot de twee andere rondes had de Vuelta ieder jaar een andere organisator. Om die reden ging de Vuelta dan ook in 1949, 1951 en 1954 niet door. Ook was er geen vaste datum voor de Vuelta en waren er grote verschillen in etappes per jaar. Het ene jaar waren er veertien etappes en het andere jaar vierentwintig. De Vuelta kreeg het zelfs voor elkaar om de ronde te laten overlappen met de Giro en de Tour. Wat natuurlijk niet echt handig is als je een grote wielerronde wil gaan worden.

1955-1995

In 1955 kreeg de Vuelta een vaste sponsor en organisator. Deze sponsor was een Baskische krant genaamd El Correo Espanol-El Pueblo Vasco. Doordat het hier ging om een Baskische sponsor werd de start van de Vuelta verplaatst van Madrid naar Bilbao. Af en toe werd er vanaf 1955 tot 1960 toch weer gestart in Madrid. Pas vanaf 1960 werd er besloten om ieder jaar ergens anders te starten. Vanaf 1960 was de Vuelta dan ook de eerste grote wielerronde in het jaar. Deze ronde begon dan al eind april en duurde drie weken lang. Heel af en toe kwam het alleen nog wel voor dat de Vuelta overlapte met de Giro en hierdoor bleef de wielerronde achter op de Tour en de Giro. De echte toppers van die tijd bleven achterwege omdat die toch kozen voor de Giro en niet voor de Vuelta als voorbereiding voor de Tour. Begin 1979 stopte de Baskische krant met de organisatie en sponsoring van de Vuelta. Gelukkig nam het bedrijf Unipublic het stokje van de krant over. Unipublic liet de Vuelta zoals hij was. Alleen wilden ze een vaste finishplaats voor de Vuelta hebben. Dit werd de hoofdstad Madrid. Sinds 1979 is er maar in twee jaar een andere finishplaats geweest van de Vuelta.

1995-2012

In 1995 werd er voor gekozen om de Vuelta te verhuizen van april naar september. In plaats van de eerste wielerronde zou het nu de laatste wielerronde gaan worden. Hierdoor is de Vuelta veel belangrijker geworden in een wielerjaar. Dit was vooral goed te merken aan de namen die tegenwoordig meedoen aan de Vuelta. Winnaars van de Tour of de Giro staan aan de start van de laatste grote ronde van het jaar. Daarnaast is de Vuelta een perfecte voorbereiding op de wereldkampioenschappen wielrennen. Ook de organisatoren zorgden ervoor dat de Vuelta aantrekkelijker werd om te rijden. Er werden meer bergen in de ronde opgenomen om de klimmers aan de start te krijgen van de Vuelta. Sommige bergetappes zijn dan ook al legendarisch. De Vuelta is niet langer een kleine ronde maar kan zich nu wel degelijk meten met de grote Giro en Tour.

De truien

Leiderstrui

De Leiderstrui heeft sinds het begin van de Vuelta verschillende kleuren gehad. Vaak veranderde de kleur en het uiterlijk van deze trui naar gelang de sponsor en organisator van de Vuelta.

• 1946 - 1950: wit
• 1955 - 1976: geel
• 1977: oranje
• 1978 - 1998: geel
• 1999 - 2009: goud
• 2010 - heden (2015): rood

Doordat de trui van de Tour en de trui van de Vuelta te veel op elkaar leken werd er in 2010 besloten om de vaste kleur rood te gaan nemen als leiderstrui. Rood is tenslotte ook de kleur van Spanje.

Puntenklassementstrui

Het puntenklassement is te behalen door tijdens de Vuelta punten te sprokkelen op tussensprints, bergcollen en aan de finish. De renner met de meeste punten krijgt deze trui. Ook deze trui heeft in de loop der tijd verschillende kleuren gehad.

• Oranje
• Blauw met gele vissen
• Groen

Sinds 2009 is krijgt de leider in het puntenklassement de groene trui.

Bergtrui

Voor de beste klimmer in de Vuelta is er de bergtrui te verkrijgen. Sinds het jaar 2010 heeft de Vuelta net zoals de Tour de bolletjestrui. Het enige verschil is dat de Tour rode bolletjes op zijn shirt heeft en de Vuelta blauwe bolletjes.

Combinatieklassement

In tegenstelling tot de Tour en de Giro heeft de Vuelta het combinatieklassement. Deze is te winnen door het beste gemiddelde te hebben van alle drie de truien. Dus de winnaar kan alleen maar deze trui winnen als hij snel is, veel punten haalt en goed kan klimmen. Ook deze trui heeft verschillende kleuren gehad in de loop der jaren

• Zilvergrijs
• Oranje-groen
• Wit

De winnaar van dit klassement is vaak ook de winnaar van de leiderstrui. In 2005 was het zelfs zo dat de top vijf in het combinatieklassement dezelfde was als de top vijf voor de leiderstrui.

Overige klassementen

Naast het bergklassement, combinatieklassement, puntenklassement en natuurlijk het algemeen klassement, kent de Vuelta nog twee klassementen;

• Ploegenklassement
• Strijdlust

Ploegenklassement

Sinds 2005 heeft de Vuelta het ploegenklassement. Na iedere etappe worden de tijden van de beste vijf renners van een ploeg bij elkaar opgeteld en de ploeg met de snelste tijd komt dan bovenaan het ploegenklassement te staan. De ploeg die bovenaan staat is tijdens de Vuelta te herkennen aan de gele rugnummers.

Strijdlust

Ieder dag krijgt de strijdlustigste renner de prijs voor de strijdlust. Sinds 2011 is deze prijs overgenomen uit de Tour. Aan het einde van de Vuelta wordt er gekeken welke renner er over de hele Vuelta de meest strijdlustige renner is geweest. Het kan dus heel goed zijn dat een renner de hele dag in de kopgroep heeft gezeten, maar niet de etappe weet te winnen, alsnog de titel voor de strijdlust binnenhaalt door één keer meer een aanval in te zetten dan zijn mede-aanvallers.

Winnaars in de Vuelta

Sinds het begin van de Vuelta hebben zeven Belgen en twee Nederlanders tot nu toe (april 2018) de Vuelta gewonnen. De overige jaren gingen naar de volgende landen;

• Spanje: drieëndertig keer
• Frankrijk: negen keer
• Italië: zeven keer
• Zwitserland: vijf keer
• Duitsland: drie keer
• Colombia: één keer
• Ierland: één keer
• Kazachstan: één keer
• Rusland: één keer
• VS: één keer
• Groot Brittannië: één keer

Nederlanders

• Jan Jansen 1967
• Joop Zoetemelk 1979

Belgen

• Gustaaf Deloor 1935 en 1936
• Edward van Dijck 1947
• Frans de Mulder 1960
• Ferdinand Bracke 1971
• Eddy Merckx 1973
• Fredde Maertens 1977