Olympische spelen in Amsterdam

82 jaar geleden organiseerde Amsterdam de Olympische Spelen. Parooljournalist Paul Arnoldussen schreef er ooit een boek over: 'Amsterdam 1928'. Wat gebeurde er allemaal en wat speelde er zich af?

Inleiding

1928, de olympische spelen vinden plaats, en ons land mocht de gastheer zijn van de internationale sportwereld. In die tijd waren de Olympische Spelen van 1928 veruit het grootste sportevenement dat ooit in Nederland was gehouden. Tevens maakte de wereld kennis met ons toenmalige Olympische Stadion in Amsterdam, een meesterwerk van architect Jan Wils.

Het is dit jaar 82 jaar geleden dat Amsterdam in de belangstelling van de hele sportwereld stond, de Olympische Spelen werden hier namelijk gehouden. In dit jaar werd ook voor het eerst gebruik gemaakt van het Olympisch Vuur, wat nu een onmisbaar symbool is bij de opening van de Olympische Spelen. In deze editie van de Olympische Spelen namen 46 landen deel met in totaal 2.867 deelnemers.

Tijdens deze Olympische Spelen mochten ook vrouwelijke sporters voor het eerst deelnemen aan het Olympisch atletiektoernooi. Echter van de bijna 3000 deelnemers waren maar 274 vrouwen, wat echter wel een recordaantal was voor die tijd.

Deelnemende landen

  • Argentinië
  • Australië
  • België
  • Brits-Indië (tegenwoordig India)
  • Bulgarije
  • Canada
  • Chili
  • Cuba
  • Denemarken
  • Duitsland
  • Egypte
  • Estland
  • Filipijnen
  • Finland
  • Frankrijk
  • Griekenland
  • Groot-Brittannië
  • Haïti
  • Hongarije
  • Ierland
  • Italië
  • Japan
  • Joegoslavië
  • Letland
  • Litouwen
  • Luxemburg
  • Malta
  • Mexico
  • Monaco
  • Nederland
  • Nieuw-Zeeland
  • Noorwegen
  • Oostenrijk
  • Panama
  • Polen
  • Portugal
  • Roemenië
  • Spanje
  • Tsjecho-Slowakije
  • Turkije
  • Uruguay
  • Verenigde Staten
  • Zuid-Afrika
  • Zuid-Rhodesië
  • Zweden
  • Zwitserland

Medaillespiegel

PlaatsLandGoudZilverBronsTotaal
1Verenigde Staten22181656
2Duitsland1071431
3Finland88925
4Zweden761225
5Italië75719
6Zwitserland74415
7Frankrijk610521
8Nederland69419
9Hongarije4509
10Canada44715

Gebeurtenissen

Suiker op de kip

Amsterdam kende in 1928 amper buitenlanders. Daarom werden exotische eetgewoonten van sporters uit den vreemde breed uitgemeten in de pers. Onder meer de Japanse ploeg die in een Zaandams hotel verbleef. De eigenaar van dit hotel was verbijsterd over het feit dat zij suiker op de kip en de ossenlapjes strooiden.

Een andere opmerkelijk feit was in het Lloyd's Hotel, waar de Britten logeerden, vloeiden volgens het Algemeen Handels-blad naast bier ook 'andere verleidelijke on-olympische dranken die de kiemen van nederlagen in zich dragen'. En de Amerikanen? Die sliepen met bijna 300 man op een enorme boot die ze zelf hadden ingericht. De journalisten keken hun ogen uit, want aan boord waren onder meer een schermvloer, een kleine wielerbaan en een tredmolen om de springpaarden de nodige beweging te geven. En alles was overvloedig, er waren tal van badkamers, luie stoelen en overladen menu's.

Portier sloeg Fransen weg

De Franse sproters kwamen, als enige natie, niet in eht stadion bij de openingsceremonie. Vanwege het koude weer, was de officiële verklaring. Maar later werd de reden bekend. Een dag voor de opening probeerden enkele Franse atleten illegaal het stadion te betreden. Een portier hield ze tegen, volgens Fransen door zijn vuisten te gebruiken. Om een rel te voorkomen, beloofde de organisatie dat de Fransen de bewuste portier niet nog eens zouden tegenkomen. Maar toen dat toch dreigde te gebeuren bij aanvang van de openingsceremonie, ging geen enkele Fransman naar binnen. Alleen overleg tussen Franse en Nederlandse ministers voorkwam dat de hele Franse ploeg voortijdig naar huis zou gaan.

Boksverbod

De Rotterdamse bokser Bep van Klaveren (vanwege zijn maaiende armen bijgenaamd The Dutch Windmill) won Olympisch goud in de klasse vedergewicht. Maar bijna was het boksen niet doorgegaan op de Spelen. Burgemeester Willem de Vlugt hield er niet van, en verdedigde het boksverbod dat Amsterdam sinds 1921 kende. Naar verluidt zei hij ooit dat als de Amsterdammers bloed wilden zien, ze naar het abattoir konden gaan. Alleen door de dreiging om het Olympische boksen naar Rotterdam of Den Haag te verplaatsen, ging de Vlugt overstag. Hij stemde in met een tijdelijke opheffing van het verbod, zodat tijdens de Spelen 2 weken in de hoofdstad gebokst mocht worden.

Parkeerbord uitgevonden

Amsterdam, zo verwachtten velen, zou overspoeld worden met auto's. Hoe zouden buitenlanders met hun vreemde talen weten waar ze hun voertuigen konden parkeren? Parkeerplaatsen ontbraken nog in Amsterdam. Die werden in 1928 dan ook voor het eerst aangelegd. Een onbekende geniale geest bedacht een simpel bijbehorend verkeersbord; Een witte 'P' op een blauwe achtergrond. Dat was zo duidelijk, dat de 'parkeer-P' een internationale standaard werd. Overigens viel de drukte in Amsterdam erg mee. Na de Spelen bleken slechts 450 buitenlandse auto's in de hoofdstad te zijn geweest.

Uitverkocht

Uruguay was in 1928 het beste voetballand te wereld. Toen het Nederlands elftal de Zuid-Amerikanen lootte, was het Olympisch stadion dan ook uitverkocht. Wat heet: duizenden mensen die geen kaartje hadden, stonden buiten te luisteren naar het gejoel van de 31.000 toeschouwers binnen. Zo hoopten ze het scoreverloop te kunnen volgen. Maar ze hadden beter naar het centrum van de stad kunnen gaan. Want daar werd de service van De Telegraaf spraakmakend. Hun redacteuren in het stadion belden tijdens de wedstrijd keer op keer naar de redactie om verslag te doen. Dat werd razendsnel opgeschreven en via luidsprekers in het centrum van de stad voor duizenden toehoorders voorgelezen. Die dropen na afloop wel teleurgesteld af: Nederland verloor met 0-2.
© 2010 - 2024 Randy1991, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De meest succesvolle militaryploeg van NederlandDoor de jaren heen heeft Nederland vele goede ruiters gekend in diverse takken van de paardensport. Denk maar aan Anky v…
Olympische Spelen 1896-2020Olympische Spelen 1896-2020Aanvankelijk waren de 29ste Olympische Spelen gepland in Tokio van 24 juli tot 9 augustus 2020. Op 24 maart 2020 maakte…
De Olympische SpelenDe Olympische SpelenDe Olympische Spelen, de Paralympische Spelen en de Olympische Jeugdspelen zijn zeer populair en er worden grote prestat…
Vlaggendragers Nederland tijdens de Olympische WinterspelenVlaggendragers Nederland tijdens de Olympische WinterspelenOp vrijdag 9 februari 2018 vindt in Pyeongchang de openingsceremonie van de 23e Olympische Winterspelen plaats. Het is e…

Het palmares van Philippe GilbertHet palmares van Philippe GilbertPhilippe Gilbert (°1982) behoort tot de absolute top van het wielrennen. Vooral in eendagskoersen blinkt de Waal uit. In…
De complete erelijst NBA-kampioenen en MVP's 1947-2020De complete erelijst NBA-kampioenen en MVP's 1947-2020Het zal weinig wenkbrauwen doen fronsen dat de basketbalwieg in de Verenigde Staten staat. Het spelletje is er bedacht d…
Randy1991 (128 artikelen)
Laatste update: 11-10-2010
Rubriek: Sport
Subrubriek: Geschiedenis
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.