Paarden trainen volgens het Freestyle-systeem

Waarmee begint de training van een paard? Hoe denkt een paard en hoe leg je een brede basis voor het paard en ruiter om zich verder te kunnen ontwikkelen? Hoe kun je de training afwisselend en leuk houden? Het Freestyle-systeem biedt antwoorden!

Grondlegger Emiel Voest

Emiel Voest, geboren in 1957 te Utrecht, is de grondlegger van het Freestyle-systeem in Nederland. Dit is een trainingssysteem voor zowel paard als mens en is gebaseerd op de jarenlange ervaring van Emiel Voest in het trainen van paarden. Omdat Voest zichzelf niet kon verenigen met de traditionele methode waarop paarden in Nederland worden getraind, sloeg hij zijn eigen weg in en kwam hij met een verbeterde en vriendelijkere aanpak voor paarden.

Freestyle Academy

Inmiddels heeft het Freestyle-systeem van Voest nationale bekendheid verworven. Voest geeft demonstraties op grote evenementen en er bestaat ook een opleiding tot Freestyle-instructeur aan de Freestyle Academy in Ruinerwold. Inmiddels zijn er dan ook al diverse gediplomeerde instructeurs die door het hele land lesgeven.

Trainingspiramide

Het Freestyle systeem heeft de vorm van een piramide. Onderaan de piramide, in het breedste deel, vinden we de onderdelen loswerken, grondwerk en de dubbele lange lijnen. Deze drie onderdelen vormen de basis voor het uiteindelijke doel: vakkundig en verantwoord paardrijden. Dit doel staat dan ook bovenaan de piramide.

Loswerken

Het eerste onderdeel in het Freestyle systeem is het loswerken. Hierbij loopt het paard los om de trainer heen in een afgezette ring van ongeveer 14 bij 14 meter. Er wordt bij het loswerken gekeken naar de natuurlijk reactie op de hulpen van de trainer via zijn lichaamstaal. Bijvoorbeeld hoe reageert het paard op de positie van de trainer? Ook de houding en de beweging van de trainer worden gebruikt om reacties op te wekken bij het paard.

Lichaamstaal

Belangrijk is dat de trainer alleen zijn lichaamstaal gebruikt om met het paard te communiceren en geen verbale signalen geeft. Dit om ‘ruis’ tussen de trainer en het paard te beperken. Paarden zijn namelijk prooidieren en communiceren heel anders dan wij mensen die voor het paard tot de roofdieren behoren. Het doel van loswerken is het bepalen van tempo en richting. In de paardentaal is het immers zo dat degene die het tempo en de richting bepaalt, hoger in rang is. Door het loswerken wordt dan ook de hiërarchie tussen mens en paard bevestigd. Dit is een basisvoorwaarde voor de verdere training.

Grondwerk

Bij het grondwerk worden er oefeningen met het paard aan de hand gedaan, bijvoorbeeld halt houden en achterwaarts gaan. Het paard leert om te wijken voor druk, iets wat ze niet van nature doen. De trainer leert tevens de druk zo effectief mogelijk te gebruiken door deze te doseren. Bij het grondwerk is er sprake van ‘indirecte hulpen’ omdat de hulpen worden gegeven via een Freestyle halster en een leadrope. Er worden dus hulpmiddelen gebruikt om iets duidelijk te maken aan het paard. De hulpen komen dan ook indirect, dus via de leadrope en het halster, bij het paard binnen.

Dubbele lange lijnen en rijden

Als de basisvaardigheden van het loswerken en het grondwerk bevestigd zijn, is het tijd voor de dubbele lange lijnen. Dit onderdeel vormt de brug naar het rijden. Bij het werken aan de dubbele lijnen begin je eigenlijk pas met het verbeteren van het paard, wat ten goede komt bij het rijden. In het kort komt het erop neer dat door de training met dubbele lange lijnen het paard zijn rijtypische houding verbetert en meer in balans gaat lopen. In het artikel over de dubbele lange lijnen en het rijden kun je meer hierover lezen.

Meerwaarde van Freestyle

• Door de diverse trainingsvormen biedt het Freestyle-systeem veel afwisseling voor mens en paard, wat het leuk houdt!
• Het systeem is logisch en helder opgebouwd. Het gebruikt verschillende trainingsvormen als bouwstenen voor een goede basis en een vloeiende samenwerking tussen mens en paard.
• Het Freestyle-systeem is hierdoor goed toepasbaar in de alledaagse praktijk, bijvoorbeeld als ondersteuning in het rijden, het opleiden van jonge paarden en het oplossen van probleemgedrag.
• Het is een trainingsvorm waarbij de trainer bewust wordt gemaakt en stimuleert tot nadenken waarom het paard op een bepaalde manier reageert en hoe dit zelf opgelost kan worden.
• Het Freestyle-systeem leert de trainer om diverse hulpmiddelen verantwoord te gebruiken.
• Middels het stappenplan binnen het Freestyle-syteem leert het paard de betekenis van de hulpmiddelen die we gebruiken om het paard te trainen. Deze zijn onnatuurlijk voor het paard. Het Freestyle-systeem is er dan ook op gericht om het paard te helpen snappen wat de bedoeling is.