De paardensport in Nederland

Enorm veel mensen in Nederland doen aan paardensport. De meeste mensen rijden enkel recreatief. Ongeveer 100.000 mensen doen ook aan wedstrijden met hun paard. Dit kunnen onder andere springwedstrijden, dressuurwedstrijden en voltigewedstrijden doen. Het doel van alle paardensporten is om een bepaald niveau in samenwerking met je paard te bereiken.

Recreatie

In Nederland doen ongeveer 500.000 mensen aan paardensport. Onder recreatieve paardensport vallen alle soorten paardrijden en mennen die als functie enkel plezier en ontspanning hebben. Recreatief paardrijden doet men enkel in de vrije tijd en men rijdt geen officiële wedstrijden. Ongeveer 80% van de ruiters rijdt enkel recreatief.

Sport

De takken van de paardensport kunnen worden onderverdeeld in drie verschillende categorieën: Onder het zadel, aangespannen en overige sporten.

Sporten onder het zadel

Dressuur
De dressuur is in Nederland de paardensport die het meeste beoefend wordt. De dressuur heeft als doel de natuurlijke motoriek van het paard te ontwikkelen waardoor deze leert zich op een zo goed mogelijke manier te bewegen. Tijdens een dressuurwedstrijd moeten de drie verschillende gangen, stap, draf en galop, worden getoond in de verschillende stijlen. Deze gangen kunnen uitgestrekt of verzameld gereden worden. Tijdens de proef wordt getoond wat de combinatie van ruiter en paard kan door middel van vaste patronen in de bak, hoe hoger je niveau hoe moeilijker de oefeningen van de proef worden. De complete proef wordt beoordeeld door een jury die ergens aan de kant van de rijbak zit, bij veel wedstrijden is dit in een auto of in een speciaal jury-hokje.

Springen
De springsport heeft zich pas relatief laat ontwikkeld, de eerste officiële wedstrijd werd in 1864 gereden in Ierland, Dublin. Springen is voor een paard een stuk moeilijker met een ruiter op zijn rug dan wanneer hij alleen springt, hij zal namelijk zijn evenwicht beter moeten bewaren. Het is erg belangrijk tijdens het springen dat de ruiter het paard zo min mogelijk hindert tijdens de sprong. De ruiter moet ervoor zorgen dat hij het paard niet in de mond trekt en dat hij meegaat tijdens de sprong.
Tijdens het springen van een parcours wordt er gewerkt met strafpunten. Combinaties kunnen strafpunten krijgen voor onder andere een tijdsoverschrijding, een balk van een hindernis afgooien en wanneer ze per ongeluk het verkeerde parcours springen. Wanneer er meerdere ruiters het standaard parcours zonder strafpunten hebben gesprongen volgt er een barrage, hierbij wint de ruiter die het snelste is en de minste strafpunten heeft. Bij springen werkt het net als bij dressuur zo dat de hindernissen steeds moeilijker worden om te nemen wanneer je niveau hoger wordt.

Endurance
Endurance is een hele andere sport dan springen of dressuur. Bij endurance moeten het paard en zijn ruiter een afstand afleggen van 25 tot 160 kilometer met een gemiddelde snelheid van minstens 9 kilometer per uur. Er wordt door dierenartsen tijdens de wedstrijd constant gecontroleerd of het paard niet overbelast raakt, onder andere zijn hartslag zal gemeten worden. Wanneer tijdens de veterinaire check de hartslag te hoog is mag de combinatie meestal niet meer verder rijden. De conditie van het paard aan het einde van de rit is een van de factoren die de uiteindelijke uitslag bepaald.

Rensport
Het doel van de rensport is erg makkelijk te begrijpen, ruiters moeten een parcours op de baan in een zo snel mogelijke tijd afleggen. De rensport is in Nederland maar een erg kleine tak van de paardensport. In landen zoals Engeland wordt deze sport nog veel meer beoefend. Voor de paardenrennen worden vrijwel altijd Engelse- en Arabische volbloedpaarden gebruikt. De ruiters die deze sport beoefenen worden jockeys genoemd. Zij zitten in een hurkzit op het paard zodat deze ze het makkelijkste kan dragen.

Aangespannen sport

Samengestelde wedstrijden
De samengestelde menwedstrijden bestaan uit drie verschillende onderdelen: dressuur, een vaardigheidsproef en de marathon. De dressuurproef bestaat uit een aantal voorgeschreven figuren die zo netjes mogelijk moeten worden uitgevoerd. De vaardigheidsproef is een parcours van ongeveer 600 meter lang waarin een hoop behendigheidsproeven staan, een veel gebruikt onderdeel zijn pionnen waar de combinatie tussendoor moet rijden. De marathon is een terreinrit van meestal meer dan 15 kilometer lang die binnen een bepaalde tijd afgelegd moet worden, de tijd is afhankelijk van het niveau van de combinatie. Tijdens de marathon zal er bijvoorbeeld door waterplassen en door nauwe doorgangen gereden moeten worden.

Drafsport
Bij een draverij gaat het er om welk paard het snelste al dravend een parcours van 1400 tot 3400 meter kan afleggen. Voor deze sport worden speciaal gefokte dravers gebruikt. In Nederland liggen een paar renbanen die voor deze sport worden gebruikt, de bekendste in Duindigt in Wassenaar.

Overige sporten

Een geheel ander type van sporten met je paard is voltige. Voltige is simpel gezegd turnen te paard. Het paard wordt continue in galop gelongeerd terwijl de ruiters hun oefeningen doen. Deze oefeningen kunnen alleen zijn, maar ook met een hele groep tegelijk.