Mentale training en begeleiding in de sport: het verschil

Sporters kunnen mentale training en mentale begeleiding krijgen om tot betere prestaties of meer zelfinzicht te komen. Mensen hebben er wel een mening over, maar weinig mensen weten dat mentale training en mentale begeleiding niet hetzelfde is. Wat is precies het verschil tussen mentale training en mentale begeleiding? Mentale training en mentale begeleiding in de sport volg je bij een sportpsycholoog. Sportpsychologie houdt zich bezig met gedachten, gevoelens en gedrag in de sport. Er wordt binnen de sportpsychologie wetenschappelijk onderzoek gedaan naar allerlei onderwerpen die hiermee te maken hebben.

Praktijksportpsycholoog

Een praktijksportpsycholooghoudt zich bezig met het begeleiden van sporters, coaches en andere belangstellenden. Hij of zij gaat dus praktisch aan de slag met deze mensen. In de intake zal de psycholoog een algemeen beeld van de sporter proberen te krijgen. Daarnaast kan er een profiel worden opgesteld waarin de persoonskenmerken van de sporter worden beschreven. Dit profiel wordt gemaakt aan de hand van verschillende psychologische vragenlijsten en dient als handvat voor het opstellen van een mentaal trainings- en/of begeleidingstraject.

Wat is mentale training?

Door mentale training leer je vaardigheden die je kunt gebruiken om tot een betere sportprestatie te komen. Er zijn een aantal vaardigheden die vaak standaard zijn opgenomen in een mentaal trainingstraject:

• Doelen stellen
• Ademhaling
• Ontspanning
• Verbeelding
• Concentratie
• Gedachtecontrole

Er wordt altijd naar de persoonlijke situatie van de sporter gekeken en zo bepaald op welke onderwerpen de nadruk zal worden gelegd. Een mentaal trainingstraject bestrijkt gemiddeld zo’n 10 bijeenkomsten van een uur.

In de sessies worden praktische oefeningen gedaan, waardoor er niet alleen naar het verhaal van de sporter wordt geluisterd, maar er juist veel interactie is tussen sporter en sportpsycholoog.

Voorbeelden van situaties waarin mentale training gunstig kan zijn

Mentale training werkt voor veel situaties, waaronder:

• In een training beter presteren dan in de wedstrijd
• Moeite hebben met afleidingen
• Last hebben van wedstrijdspanning
• Nu tweede zijn op een belangrijke wedstrijd en er alles aan gedaan willen hebben om de volgende keer te winnen.

Wat is mentale begeleiding?

Mentale begeleiding is eigenlijk een proces wat naast en na de mentale training loopt. Dit kan een reflectief proces zijn,om de sporter bewust te laten zijn van hoe hij zich ontwikkelt. Maar het kan bijvoorbeeld ook te maken hebben met de volgende onderwerpen:

• Het maken van de keus om te stoppen met topsport
• Begeleiding bij blessures
• De combinatie tussen de persoonlijke situatie en de sportcarrière

Daarnaast vallen de terugkomgesprekken ook onder mentale begeleiding. Het kan als sporter geen kwaad om na een mentaal trainingstraject eens in de zoveel tijd met de sportpsycholoog af te spreken of alles nog volgens plan en wens verloopt. De sportpsycholoog kan je scherp houden en zo in een vroeg stadium wijzen op eventuele knelpunten.

Kortom, mentale training en mentale begeleiding gaan vaak samen. Waar mentale training draait om het aanleren van mentale vaardigheden en jouw gebruik hiervan, houdt mentale begeleiding je scherp, helpt bij het maken van belangrijke keuzes en ondersteunt je in jouw situatie als (top)sporter.