Rolverdeling in sportteams

Binnen sportteams heeft elke speler zijn eigen rol. Bij deze rol horen ook verwachtingen over hoe deze persoon zich gedraagt. Er bestaan verschillende typen rollen die niet alleen met de positie in het veld te maken hebben, maar bijvoorbeeld ook met de sociale positie binnen een team. Formele rollen, informele rollen, sociale rollen en taakgerelateerde rollen, elke rol heeft zijn eigen aandachtspunt. Een rol is eigenlijk een bepaald gedragspatroon wat van iemand in een bepaalde situatie wordt verwacht. De rol ontstaat doordat iemand een bepaalde positie, status of verantwoordelijkheid in het team heeft.

In een teamsport werk je samen met je teamgenoten om een doel te behalen. Binnen een team zijn er verschillende rollen die vervuld kunnen worden.

Alle rollen kunnen in vier categorieën ingedeeld worden:

• Formele rollen
• Informele rollen
• Taakgerelateerde rollen
• Sociale rollen

Formele rollen binnen een sportteam

Formele rollen ontstaan vaak uit de hiërarchie van een team en zijn ook gerelateerd aan de positie binnen het team. Een formele rol die te ontstaat uit de hiërarchie van een team is bijvoorbeeld de rol van aanvoerder.
Een formele rol heeft ook te maken met de positie van een speler tijdens een wedstrijd. Een verdediger bekleed bijvoorbeeld een andere rol dan een aanvaller.
De rollen zijn zo belangrijk voor het team dat de personen voor deze rol specifiek getraind of uitgekozen worden.

Informele rollen binnen een sportteam

Informele rollen ontstaan uit de interacties tussen de personen. In een groep heb je bijvoorbeeld altijd een leider, een grappenmaker en een politieman. Deze rollen neemt iemand voor zijn rekening, omdat hij zich op een bepaalde manier gedraagt. Informele rollen hebben dus niet per sé iets te maken met de positie binnen het speelveld. Je kunt je wellicht wel voorstellen dat een aanvoerder ook de informele rol als leider vanzelf op zich zal nemen.

Taakgerelateerde rollen binnen een sportteam

Iemand die een taakgerelateerde rol in een sportteam bekleed, moedigt zijn teamleden aan en dirigeert de andere leden naar het te behalen doel. Hij is eigenlijk degene die als instrument tot succes wordt gezien. Iemand met een taakgerelateerde rol zorgt vaak voor stress en spanning in het team, omdat hij een voorliefde heeft voor presteren en graag het doel wil behalen.

Sociale rollen binnen een sportteam

Iemand met een sociale rol neemt wat van deze spanning weg, door zich te richten op het belang van de groep, de samenhang van de groep en het geven van steun aan de groepsleden. Hij houdt zich dus veel bezig met de groep zelf. Het lijkt een minder belangrijke rol, maar juist doordat hij de spanning omtrent de taakgerelateerde persoon vermindert, is hij onmisbaar in een team.

Voor de groepsdynamiek zou het de beste combinatie zijn als de aanvoerder van de groep in zijn formele rol zich zowel taakgerelateerd als sociaal zou gedragen. Hij houdt dan de prestatie in de gaten, maar verliest het groepsgevoel ook niet uit het oog. Zonder groepscohesie is het neerzetten van een goede prestatie als team bijna onmogelijk.