Cricket, onbekend is onbemind

Cricket is bij ons niet zo populair en wordt vooral beoefend in Groot-Brittannië, maar ook in Nieuw-Zeeland, Australië, India en Zuid-Afrika. Het is een slag- en loopspel, zoals bijvoorbeeld het Amerikaanse baseball en zou ontstaan zijn rond 1750 in Hembledon, een klein dorp in het zuiden van Engeland.

Speelveld en materiaal

Het speelveld is een gazon met kort gemaaid en gewalst gras, ongeveer 170 op 135 meter groot (geen vaste afmetingen). Midden in het veld staan beide wickets. Zij bestaan uit drie 70,8 cm (28 inches) lange stumps, die op een afstand van 9 inches naast elkaar staan. Boven op deze wickets liggen losse dwarshouten (bails). De wickets staan parallel aan elkaar op een afstand van 20,11 meter (22 yards). De harde, rode, leren bal heeft een gewicht van 165-172 gram en een omvang van 23-24 cm. De batsman gebruikt een bat van hoogstens 96 cm lengte en 10,8 cm breedte, bestaande uit de greep en het slagvak. De batsman draagt beenbeschermers en handschoenen ter bescherming.

Het spel

Een team bestaat uit elf spelers. De toss beslist welk team wat gaat doen. Team A, dat de beide wickets verdedigt, heeft slechts twee batsmen op het terrein, terwijl team B alle spelers op het terrein heeft. De beide batsmen van team A stellen zich op voor de twee wickets. De bowler van team B werpt van het tegenovergesteld wicket naar het andere wicket, met de bedoeling dit te raken. De bal moet voor hij het wicket of de batsman raakt, een maal de grond geraakt te hebben.

Er zijn dan enkele mogelijke situaties:

• De bal raakt het wicket. Dit betekent dat de batsman uitgeschakeld is en door een andere speler van zijn team wordt vervangen.
• De bal wordt bij het afweren door de batsman geraakt en het veld ingeslagen. Als de mogelijkheid zich voordoet, lopen beide batsmen naar het tegenovergesteld wicket en winnen daarmee een 'run' (1 punt) of meer runs. Gaat de bal na de slag buiten het speelveld krijgt de batsman sowieso 4 punten zonder dat hij hoeft te lopen. Landt de bal na de slag onmiddellijk buiten het veld, dan krijgt hij 6 punten.
• De bal raakt het wicket niet en wordt ook niet geraakt of ver genoeg geslagen door de batsman, dan gebeurt er niets.

De bal wordt zes keer door dezelfde bowler en vanaf dezelfde kant geworpen. Dit wordt een 'over' genoemd. Vervolgens is de overzijde aan de beurt. De bowler mag alleen met gestrekte arm werpen. Team B verspreidt zich over het speelveld en tracht ofwel:

• de geslagen bal in de lucht op te vangen.
• of met de doorgegeven bal het wicket te raken voordat de 'run' beëindigd is.

De batsman wordt uitgeschakeld als:

• de bal het wicket raakt en het dwarshout naar beneden valt (bowled)
• een der veldspelers de bal in de lucht opvangt (caught).
• de batsman de bal met het been of het lichaam de bal uit zijn baan brengt, terwijl hij anders het wicket zou raken (leg before wicket).
• als de telkens achter het wicket staande opvanger (wicketkeeper) het wicket met de bal raakt, eer de toelopende batsman bij het doel is (run out).

Als de batsman bij de poging om de bal te slaan, zijn plaats verlaat, mag de opvanger het wicket met de bal, die hij grijpt, omverwerpen.

Het eerste gedeelte van het spel is ten einde, wanneer alle spelers van team A aan slag zijn geweest (inning). Dan wisselen de ploegen en wordt het geheel herhaald. In de belangrijke eendagswedstrijden krijgt elk team een slagbeurt van 50 overs. De belangrijkste internationale wedstrijden duren langer en daar heeft elk team 2 innings.

Scheidsrechters

Het spel wordt geleid door twee 'umpires'. Hoewel het duo een toezichthoudende taak heeft, kunnen ze (op appel) doorslaggevende beslissingen nemen. Met behulp van armgebaren (seinen) houden ze contact met de "scorers" langs de kant die het wedstrijdverloop bal voor bal moeten optekenen.