Een nieuw elfstedenkruisje: het elfstedenkruisje is nieuw

Toen in 2012 de kans om een Elfstedentocht te verrijden groter leek dan anders, werd niet echt heel erg bekend dat er een nieuw Elfstedenkruisje was ontworpen. Het oude exemplaar had plaatsgemaakt voor een nieuw kruisje. Maar het nieuwe elfstedenkruisje wordt niet eerder geslagen dan dat er daadwerkelijk een Elfstedentocht wordt verreden.

Het Elfstedenkruisje

Het Elfstedenkruisje krijgt iedereen die de Tocht der Tochten volledig heeft uitgereden, maar er zijn meer voorwaarden aan verbonden aan het kruisje.

1. Zo moet iemand ook lid zijn van de vereniging, een startbewijs hebben gekregen voor de tocht van de vereniging zelf en moet de toerschaatser voor middernacht binnen zijn.
2. Wedstrijdschaatsers moeten daarnaast binnen 120 procent binnen zijn van de tijd die de winnaar van de wedstrijd heeft neergezet.
3. Ook moet er altijd een volle stempelkaart worden ingeleverd om aan te tonen dat alle controleposten daadwerkelijk zijn gepasseerd. Deze stempelposten zijn vanzelfsprekend geheim.
4. Om mee te kunnen doen aan de Elfstedentocht is nog meer nodig: Iemand kan pas lid worden als hij op 1 oktober voor het winterseizoen waarin iemand lid wil worden op z’n minst 18 jaar zijn.
5. Daarnaast moet iemand een verklaring hebben die aangeeft dat hij of zij in staat is om een tocht van 200 kilometer op een enkele dag af te kunnen leggen. Die verklaring wordt gegeven door twee leden van de vereniging. Dit betekent dat de andere twee leden van de vereniging die verklaren dat iemand dat kan heel goed moeten kunnen bepalen of iemand zo’n enorme inspanning kan leveren.

Het felbegeerde kruisje

Voor veel mensen is het kruisje dan ook een waardevol stukje metaal, want ze hebben er een enorme prestatie voor geleverd. Mensen die de tocht tientallen jaren eerder gereden hebben en de 200 kilometer hebben volbracht, koesteren het kruisje dan ook vaak innig.

Barbara Jonkers

Het nieuwe Elfstedenkruisje is ontworpen door grafisch ontwerper Barbara Jonkers. Ze werd geboren in Stavoren, maar woont in 2012 in Leeuwarden. Ze ontwierp het kruisje na het eeuwfeest van de Vereniging De Friesche Elf Steden in 2009. Hoewel het ontwerp er dus al een aantal jaren ligt, is het nieuwe kruisje dus in 2012 nog steeds niet geslagen.

Verandering logo Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden

Het kruisje werd veranderd in 2009 omdat het logo in dat jaar ook was gewijzigd. Dat had onder meer te maken met het feit dat de Vereniging in dat jaar het predicaat Koninklijk kreeg. Wat bleef was de basis: het Maltezer Kruis. De woorden “De Friesche Elf Steden” is echter door midden geknipt. Het kroontje van het Koninklijke is daar vervolgens aan toe gevoegd. Overigens is er nog helemaal geen beeld van het kruisje, alleen wel een afbeelding.

Piet Kleine kreeg geen Elfstedenkruisje

In 1997 kreeg Wedstrijdschaatser Piet Kleine geen kruisje, omdat hij een stempel mist. De oud-wereldkampioen allround schaatsen reed in de voorste geledingen, maar hij was zo onder de indruk van al die mensen op het ijs dat hij bij Hindeloopen de stempelpost miste. Hoewel iedereen hem wel voorbij had zien komen en er ook tv beelden waren, werd hij toch gediskwalificeerd. De Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden is overigens bij veel zaken zo streng. Mensen die geen startbewijs hebben, mogen bijvoorbeeld echt niet meedoen, tenzij ze de prins van Oranje zijn en speciale toestemming hebben. Hoeveel iemand ook betaalt om toch mee te doen, er mag dan niet gestart worden. Schaatsen op iemand anders’ kaart is ook verboden. Als iemand is ingeloot, maar niet mee kan doen, mag hij zijn kaart niet aan een ander doorgeven. Daar wordt streng op gecontroleerd. Fraude wordt dan ook direct bestraft met sancties. Ook blijft de regel dat er gestempeld moet worden en dat alleen een volle stempelkaart recht geeft op het kruisje. Dat iemand lid moet zijn van de vereniging is wel de eerste voorwaarde.