Wil Hartog en de TT van Assen

De Witte Reus van Nederland. Een bijnaam die deze sportman in 1969 werd toebedeeld. Tijdens de TT van Assen was het deze Reus die de overwinning behaalde in de 500cc klasse. Wil Hartog was de eerste Nederlander die de overwinning in deze klasse op zijn naam mocht schrijven. Nog altijd is Wil Hartog een begrip binnen en buiten de motorracerij wereldwijd.

Algemeen

Ieder jaar tijdens de laatste zaterdag van juni wordt in Assen de TT (Tourist Trophy) verreden. Dit is een begrip in het Nederland van de motorliefhebbers. Een motorspektakel waarin de 125cc klasse, de 250cc klasse en de 500cc klasse worden verreden. De eerste race werd in 1925 gereden, de eerste Nederlandse overwinning in één van de klassen was pas in 1968. De TT is overigens een aparte, want dit is wereldwijd gezien de enige GP die op een zaterdag wordt verreden. Andere worden namelijk op de zondag gehouden.

Wie is Wil Hartog

Wil Hartog is op 28 mei 1948 geboren in Abbekerk. Wil oefende vaak met zijn motor op het weggetje dat van Abbekerk naar de Weere loopt, waarbij de pastoor van de kerk soms de kerk uitkwam, woedend, want Wil stond tijdens de mis gewoon te oefenen voor de deur van de kerk.

Hij begon zijn motorrace carrière op het circuit van Zandvoort in 1967. Hij reed toen een “gewone” Suzuki T 250. Het zal 2 jaar duren voordat hij, met zijn manager Ton Riemersma, zijn eerste kampioenschap haalt in de 250 cc klasse. Hij rijdt niet alleen in de 250cc klasse, maar ook de 125cc, 350cc en 500cc zijn klassen waarin hij meerijdt.

In 1970 wordt Wil zelfs kampioen in zowel de 125cc als de 250cc klasse. Tot aan 1976 rijdt hij op een Yamaha motor, maar dan maakt hij de overstap naar Suzuki waarmee hij alleen nog in de zware klassen gaat rijden. Het zal tevens het laatste jaar zijn waarin hij kampioen wordt, de 12e. Hij begint ook met rijden op een 750cc motor, waarmee hij naar Amerika gaat om de 200 miles race van Daytona gaat rijden.

Alle races die Hartog heeft gewonnen, is voortgekomen uit zijn specialiteit; De bliksemstart. Of hij nu op de eerste start rij stond of niet, het maakte hem niet uit hij kon zeer snel weg zijn met zijn motor. Deze manier van starten heeft hij zichzelf aangeleerd, toentertijd luisterde het starten heel nauw. Alle handelingen moesten perfect op elkaar zijn afgestemd, anders kwam een motorrijder niet op gang. Het gas geven, precies de goede koppeling laten opkomen (dit was onder andere een onderdeel dat hij op de zondag op het eerder genoemde weggetje oefende).

Zijn bijnaam, De Witte Reus

Het is wederom op het circuit van Zandvoort als Wil Hartog verschijnt in een wit pak, witte laarzen, witte helm (het was in die tijd gebruikelijk zwart te dragen). Doordat hij ook zo lang is, hij kan zittend op een motor gewoon meelopen, valt tijdens deze race voor het eerst de uitdrukking, “De Witte Reus”. Hij is deze bijnaam nooit meer kwijtgeraakt.

De grote overwinning op de TT Assen

Al in 1969 wilde Wil Hartog zijn debuut maken op de TT van Assen, maar helaas door een val tijdens de training ging dit niet door. De TT van Assen zal jarenlang de enige GP zijn die hij rijdt, toch weet hij met al zijn overwinningen genoeg WK punten te behalen.

Pas op 25 juni 1977 wist hij, rijdend op zijn Suzuki, in de 500cc klasse de GP te winnen. Hij won in de koningsklasse, een klasse van motorraces waarin de snelste tijden worden gehaald. Ook bij de start was hij weer razendsnel weg. Deze overwinning levert hem in ieder geval een fabriekscontract op. Hij was de 2e Nederlander met een overwinning, Paul Lodewijkx gaat hem in 1968 voor in de 50cc klasse, maar Wil was wel de 1e in de koningsklasse.

Verslag van de winnende race op 25 juni 1977

“Ik had een darminfectie en was zo ziek dat ik op donderdag niet eens heb gereden. Op vrijdag kreeg is van Barry Sheene, mijn grootste concurrent nota bene, een drankje. Dat stopte het overgeven en de diarree en beetje, zodat ik mij kon kwalificeren” aldus een citaat van Hartog uit een recent dagbladinterview.

“Op zaterdagochtend was het weer helemaal mis. Ik heb serieus overwogen om niet te starten, want ik was zwaar aan de diarree. Mijn start was super, de motor pakte meteen op en ik schoot overal tussendoor naar voren”.

Op 25 juni 1977 was het voor het eerst in 11 jaar dat het regende (tijdens de TT). Wil wist dat het circuit bij regen niet glad was en durfde daardoor alle registers open te trekken. Bij de start kwam Christian Estrosi hem voorbij en Wil dacht “als hij zo hard kan, kan ik dat zeker”. Door de adrenaline was hij alle misselijkheid kwijt.

Vier ronden voor het einde ging Estrosi in de Kniebocht (welke omgedoopt is tot de Geert Timmerbocht) onderuit. Hartog werd bang, kreeg last van de zenuwen, want het werd hem ineens duidelijk dat hij wel een de grote winnaar van de dag zou kunnen worden. “Het had geen ronde langer moeten duren, want Sheene liep op me in” vervolgde Hartog. De ereronde was hem te kort, het had wel twintig ronden mogen duren van de winnaar.

De gemiddelde snelheid die Wil Hartog tijdens zijn winnende race behaalde was: 140,884 km per uur.

Wil Hartog na 1977

Nog enkele jaren, tot en met 1980, heeft hij de TT van Assen verreden. Het laatste jaar waarin hij reed werd er weer een Nederlander 1e, maar niet Wil want die werd helaas 19e.

In 1981 is Wil abrupt gestopt na het verrijden van de GP op Hockenheim, al na twee races begreep hij dat het wereldkampioenschap niet voor hem was weggelegd. Hij begreep dat hij al jaren geleefd was en er viel een enorme last van zijn schouders. Zijn fabrieksmotor ging naar Franco Uncini.

Direct na het stoppen met racen ging hij weer fulltime werken in zijn eigen bedrijf, een grasdrogerij, welke inmiddels één van de grootste en modernste is.

Scorelijst Wil Hartog