Hooligans, voetbalsupporters en vandalisme

Voor het woord hooligan geeft Winkler Prins als betekenis voetbalvandaal. Dat suggereert dat een hooligan vandalisme uitoefent dat met voetballen te maken heeft. Als tv kijker naar beelden van zogenaamd voetbalvandalisme kun je er aan twijfelen of het vandalisme wel iets met het voetballen te maken heeft. Echte voetbalsupporters gaan zich immers niet te buiten aan vandalisme. Clubs nemen zoveel mogelijk maatregelen om voetbalvandalisme tegen te gaan en supporters te laten genieten van de wedstrijd.

Aanleiding voor wandaden door hooligans

Weliswaar is iets wat op het voetbalveld gebeurt vaak aanleiding voor de vlam in de pan en vindt het vandalisme plaats op of rond het voetbalveld. Maar als tv kijker heb je eerder het idee dat er evengoed een andere aanleiding had kunnen zijn om de hooligans en voetbalsupporters met verkeerde bedoelingen tot hun daden te brengen. Eveneens heb je als kijker het idee dat er een groot aantal vandalen in beeld is terwijl je eigenlijk weet dat er ook vaak vredelievende supporters tussen zitten.

Afkomst term hooligan

Het is niet helemaal duidelijk waar de term hooligan vandaan komt. Er zouden drie mogelijkheden zijn maar of en welke uitleg klopt blijft in het ongewisse. Zo zou de naam hooligan te maken kunnen hebben met het Ierse woord voor een wild feest namelijk houli of hooley. Een andere oorsprong zou de afleiding van de naam van een Ierse crimineel Patrick Hooligan of Houlihan zijn die aan het eind van de negentiende eeuw in Londen woonde. Een derde mogelijkheid is dat de naam hooligan te maken heeft met een straatbende uit Islington die Hooleyá gang werd genoemd.

Aanleiding voor voetbalvandalisme

Maar eigenlijk moet er onderscheid gemaakt worden tussen hooliganisme en voetbalvandalisme. Bij voetbalvandalisme ontstaan rellen naar aanleiding van wat er op het veld gebeurt. Dat kan bijvoorbeeld zijn naar aanleiding van een beslissing van een scheidsrechter waar een aantal supporters het niet mee eens is. Dergelijke rellen zijn een directe reactie in een bepaalde situatie met een heleboel spontane opwinding. De emoties die daarmee gepaard gaan leiden in de regel niet tot extreem gewelddadig gedrag.

Aanleiding voor hooliganisme

Anders is dat bij hooliganisme waarbij het meestal lijkt te gaan om geweld bedrijven vanwege het geweld en niet naar aanleiding van iets wat zich op het veld afspeelt. Hooligans maken tevoren afspraken over hun activiteiten zoals bijvoorbeeld om rellen te schoppen rond het veld. Het is dus geen toevallige actie zoals bij voetbalvandalisme maar meer georganiseerd geweld.

Schades en boetes

De materiële schade die vooral hooligans aanbrengen is zeer groot en het herstel moet financieel maar weer door de sponsors en supporters worden opgebracht. Daar komen dan nog eens de kosten bij die het plaatselijke politieapparaat maakt. Die moeten uiteindelijk weer door de belastingbetaler worden opgehoest. Ook worden voetbalclubs voor rellen afgestraft met boetes die hoog op kunnen lopen. Supporters die buiten het boekje zijn gegaan krijgen eveneens dikwijls een boete.

Pogingen tot beheersbaarheid

Hooliganisme lijkt bij sommige clubs er bijna als vanzelfsprekend bij te zijn gaan horen en is moeilijk terug te dringen. Vanwege de complexheid en hardnekkigheid bestaan er geen eenvoudige oplossingen voor het volledig laten verdwijnen. Vaak gaat de aanpak niet verder dan pogingen het hooliganisme beheersbaar te houden. Toch hebben de pogingen tot beheersbaarheid de laatste decennia ook tot positieve resultaten geleid omdat het bij zeer veel clubs een stuk rustiger is geworden op en rond het veld.

Controle van alle voetbalsupporters

Tot de maatregelen om het probleem beheersbaar te houden behoren onder meer het openen van de stadions al anderhalf uur voor de aanvang van de wedstrijd om voldoende controle te kunnen uitoefenen en toch alle supporters op tijd binnen te hebben. Die tijd is voor sommige wedstrijden nodig om ongewenste spullen buiten het stadion te houden. Steekwapens, kettingen en gereedschap zijn immers geen voorwerpen die mensen nodig hebben om van een spannende wedstrijd te kunnen genieten.

Europese aanpak

Alle plannen die tot nu toe zijn gemaakt om het voetbalvandalisme en hooliganisme volledig de kop in te drukken hebben nog niet tot het gewenste resultaat geleid. Ook zou het probleem Europees aangepakt moeten worden doordat alle stadions aan elkaar de namen van hooligans doorgeven en de vandalen op die manier overal geweigerd kunnen worden. Maar de vraag is of er wel oplossingen te vinden zijn die alle vandalisme op en rond de stadions kunnen verbannen.