De bondscoaches van het Nederlands elftal tot en met 2016
Nederland heeft al meer dan honderd jaar een nationaal elftal. Door de jaren zijn er vele bondscoaches geweest. Namen als Rinus Michels, Dick Advocaat, Leo Beenhakker, Louis Van Gaal en Bob Glendenning. Wie was wanneer bondscoach en welke prestaties hebben ze neergezet? Een overzicht vanaf het allereerste begin tot en met 2016.
Bondscoach zijn voor het Nederlands is een grote eer. Je krijgt de kans om Nederland kampioen te maken van Europa of zelfs de wereld. En omdat voetbal nog altijd volkssport nummer 1 in ons land is, maak je kans een war nationale held te worden. Maar aan de andere kant is het ook vaak een ondankbare taak. Als het niet goed gaat, heeft het hele land commentaar op je keuzes. Het gebeurt dan ook vaak dat een bondscoach maar één of twee toernooien in functie is.
In Nederland zijn in totaal 39 verschillende coaches actief geweest. Tot 1970 kwamen de coaches meestal uit het buitenland, voornamelijk Engeland en Oostenrijk. Vanaf 1974 zijn er steeds bondscoaches van Nederlands bodem actief geweest. De enige uitzondering is Ernst Happel uit Oostenrijk, die bij het WK in 1978 coach was. Hij heeft in zijn rol als trainer het elftal in 12 interlands meegemaakt.
De eerste wedstrijd van het Nederlands Elftal
De allereerste bondscoach was wel een Nederlander. Dit was Cees van Hasselt van april 1905 tot mei 1908. Er is in die tijd niet aan een toernooi deelgenomen. In die periode zijn er 11 wedstrijden gespeeld en deze waren dus allemaal vriendschappelijk. De eerste wedstrijd was tegen België. Deze werd gewonnen met 4-1. Het enige doelpunt van België was een eigen doelpunt van Nederland. De speler die dat allereerste doelpunt tegen Oranje maakte heette Ben Stom...
Rinus Michels - De Generaal
Rinus Michels is ongetwijfeld de meest bekende bondscoach die Nederland heeft gehad. Zijn belangrijkste resultaat is natuurlijk het winnen van de EK-finale in 1988 tegen de Sovjet-Unie. Dit is de enige keer dat het Nederlands elftal kampioen is geworden. Maar ook in het WK van 1974 en het EK van 1992 stond Nederland in de finale onder de leiding van Rinus Michels.
Michels is in vier periodes bondscoach geweest. En heeft Oranje in maar liefst 53 interlands gecoacht. Met dat aantal eindigt hij net achter Dick Advocaat die 55 interlands als coach op naam heeft. Dankzij het resultaat in 1974 werd Michels door Koningin Juliana tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd. Twaalf jaar later benoemde Koningin Beatrix hem ook nog eens als Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
Ook internationaal is hij erkend als een groot coach. In 1999 riep de FIFA hem uit tot de beste coach van de twintigste eeuw. In 2007 werd hij door de Britse krant The Times uitgeroepen tot beste coach na de Tweede Wereldoorlog.
Lijst van actieve bondscoaches
De zes bondscoaches met de meeste interlands zijn de volgende:
Positie | Naam | Aantal Duels |
1 | Bob Glendenning | 87 |
2 | Dick Advocaat | 55 |
3 | Rinus Michels | 53 |
4 | Bert van Marwijk Marco van Basten | 52 |
6 | Elek Schwartz | 49 |
De meest actieve bondscoach van Oranje
Bob Gledenning, een Engelsman, heeft de meeste interlands als coach van Oranje op zijn naam. Hij was actief voor maar liefst 15 jaar. Van 1925 tot 1940. Onder zijn leiding speelde Oranje maar liefst 87 maal. De resultaten waar wisselend. De uitslagen laten dat ook goed zien: 36 zeges, 36 nederlagen en 15 gelijkspel. Zijn trainerschap voor het Nederlands elftal eindigde abrupt toen Duitsland Nederland inviel in 1940.
Wordt het record van Glendenning ooit nog verbroken?
Als je de getallen zo ziet, zou je zeggen dat niemand ooit nog meer interlands als coach voor Oranje op zijn naam zal zetten. En die kans is ook niet zo heel groot. Maar bedenk wel dat Glendenning een periode van 15 jaar nodig had om 87 duels te leiden. Tegenwoordig is het Nederlands elftal veel actiever. Van Basten heeft bijvoorbeeld in vier jaar tijd al 53 interlands op zijn naam gezet. Het is dus niet volstrekt ondenkbaar dat het record van Glendenning verbroken zal worden.
Toe Guus Hiddink in september 2014 weer bondscoach werd, leek het erop dat hij een kans maakte Glendenning voorbij te streven. Hij had op dat moment namelijk al 38 interlands als coach op naam staan uit de periode van 1995 - 1998. De kans leek daarmee groot dat hij nummer twee in de lijst zou worden. En met nog eens vijftig duels in vier jaar tijd, zoals Van Basten en Van Marwijk ook gedaan hebben, zou Hiddink zelfs Glendenning's record verbreken. Helaas was de tweede serie als bondscoach voor Hiddink geen groot succes. Na 10 duels viel voor hem het doek en kwam daarmee op positie 7 inde top coaches met de meeste wedstrijden.
Een overzicht van alle bondscoaches
Hieronder een overzicht van alle bondscoaches die Oranje heeft gehad. Sommige coaches zijn vaker dan eens bondscoach geweest. In dat geval staan in de laatste vier kolommen de totalen van de gehele carrière als Nederlandse bondscoach. De landcodes zijn als volgt:
- NL: Nederland
- GB: Groot Brittannië
- A: Oostenrijk
- D: Duitsland
- F: Frankrijk
- CZ: Tsjechië
De begin- en einddatum zijn de data waarop de eerste en de laatste wedstrijd gespeeld werd. Bij coaches die maar één wedstrijd hebben meegemaakt, zijn beide data dus hetzelfde.
Begin | Eind | Naam | Land | Duels | Zeges | Verlies | Gelijk | Duels Totaal | Zeges Totaal | Verlies Totaal | Gelijk Totaal |
30-4-1905 | 10-5-1908 | Cees van Hasselt | NL | 11 | 6 | 5 | 0 | | | | |
22-10-1908 | 15-11-1913 | Edgar Chadwick | GB | 24 | 14 | 8 | 2 | | | | |
16-10-1910 | 16-10-1910 | Jimmy Hogan | GB | 1 | 1 | 0 | 0 | | | | |
17-11-1912 | 17-11-1912 | Frederick Warburton | GB | 1 | 1 | 0 | 0 | 21 | 8 | 7 | 6 |
20-4-1913 | 20-4-1913 | Tom Bradshaw | GB | 1 | 0 | 1 | 0 | | | | |
15-3-1914 | 17-5-1914 | Billy Hunter | GB | 4 | 2 | 1 | 1 | | | | |
9-6-1919 | 9-6-1919 | Jack Reynolds | GB | 1 | 1 | 0 | 0 | | | | |
24-8-1919 | 10-5-1923 | Frederick Warburton | GB | 20 | 7 | 7 | 6 | 21 | 8 | 7 | 6 |
12-6-1921 | 12-6-1921 | Jim Waites | GB | 1 | 0 | 0 | 1 | | | | |
25-10-1923 | 25-10-1923 | Bob Glendenning | GB | 1 | 1 | 0 | 0 | 87 | 36 | 36 | 15 |
23-3-1924 | 9-6-1924 | William Townley | GB | 8 | 2 | 3 | 3 | | | | |
2-11-1924 | 2-11-1924 | Jan Bollington | GB | 1 | 1 | 0 | 0 | | | | |
15-3-1925 | 21-4-1940 | Bob Glendenning | GB | 86 | 35 | 36 | 15 | 87 | 36 | 36 | 15 |
10-3-1946 | 27-11-1946 | Karel Kaufman | NL | 4 | 2 | 1 | 1 | 7 | 3 | 2 | 2 |
7-4-1947 | 30-6-1948 | Jesse Carver | GB | 10 | 6 | 2 | 2 | | | | |
21-11-1948 | 21-11-1948 | Tom Sneddon | GB | 1 | 0 | 0 | 1 | | | | |
13-3-1949 | 23-4-1949 | Karel Kaufman | NL | 2 | 1 | 0 | 1 | 7 | 3 | 2 | 2 |
12-6-1949 | 30-5-1954 | Jaap van der Leck | NL | 29 | 5 | 21 | 3 | | | | |
24-10-1954 | 24-10-1954 | Karel Kaufman | NL | 1 | 0 | 1 | 0 | 7 | 3 | 2 | 2 |
13-3-1955 | 13-3-1955 | Friedrich Donnenfeld | A | 1 | 0 | 0 | 1 | 3 | 1 | 0 | 2 |
3-4-1955 | 6-6-1956 | Max Merkel | A | 10 | 7 | 2 | 1 | | | | |
15-9-1956 | 15-9-1956 | Wudi Müller | A | 1 | 1 | 0 | 0 | | | | |
14-10-1956 | 4-11-1956 | Friedrich Donnenfeld | A | 2 | 1 | 0 | 1 | 3 | 1 | 0 | 2 |
30-1-1957 | 26-5-1957 | George Hardwick | GB | 5 | 1 | 3 | 1 | | | | |
11-9-1957 | 24-5-1964 | Elek Schwartz | F | 49 | 19 | 18 | 12 | | | | |
30-9-1964 | 14-11-1965 | Denis Neville | GB | 8 | 2 | 3 | 3 | | | | |
23-3-1966 | 28-1-1970 | Georg Keßler | D | 28 | 10 | 12 | 6 | | | | |
11-10-1970 | 18-11-1973 | František Fadrhonc | CZ | 20 | 13 | 3 | 4 | | | | |
27-3-1974 | 7-7-1974 | Rinus Michels | NL | 10 | 6 | 1 | 3 | 53 | 30 | 9 | 14 |
4-9-1974 | 19-6-1976 | George Knobel | NL | 15 | 9 | 5 | 1 | | | | |
8-9-1976 | 26-3-1977 | Jan Zwartkruis | NL | 4 | 3 | 0 | 1 | 28 | 12 | 8 | 8 |
31-8-1977 | 24-6-1978 | Ernst Happel | A | 12 | 8 | 2 | 2 | | | | |
5-10-1977 | 5-10-1977 | Jan Zwartkruis | NL | 5 | 0 | 0 | 1 | 28 | 12 | 8 | 8 |
26-10-1977 | 26-10-1977 | Jan Zwartkruis | NL | 6 | 1 | 0 | 0 | 28 | 12 | 8 | 8 |
20-9-1978 | 6-1-1981 | Jan Zwartkruis | NL | 22 | 8 | 8 | 6 | 28 | 12 | 8 | 8 |
22-2-1981 | 22-2-1981 | Rob Baan | NL | 1 | 1 | 0 | 0 | 2 | 2 | 0 | 0 |
23-3-1981 | 17-10-1984 | Kees Rijvers | NL | 21 | 10 | 8 | 3 | | | | |
29-4-1981 | 29-4-1981 | Rob Baan | NL | 1 | 1 | 0 | 0 | 2 | 2 | 0 | 0 |
14-11-1984 | 23-12-1984 | Rinus Michels | NL | 2 | 1 | 1 | 0 | 53 | 30 | 9 | 14 |
27-2-1985 | 12-3-1986 | Leo Beenhakker | NL | 7 | 5 | 1 | 1 | 13 | 6 | 3 | 4 |
29-4-1986 | 25-6-1988 | Rinus Michels | NL | 22 | 12 | 4 | 6 | 53 | 30 | 9 | 14 |
14-9-1988 | 20-12-1989 | Thijs Libregts | NL | 11 | 6 | 2 | 3 | | | | |
21-2-1990 | 28-3-1990 | Nol de Ruiter | NL | 2 | 0 | 1 | 1 | | | | |
30-5-1990 | 24-6-1990 | Leo Beenhakker | NL | 6 | 1 | 2 | 3 | 13 | 6 | 3 | 4 |
26-9-1990 | 22-6-1992 | Rinus Michels | NL | 19 | 11 | 3 | 5 | 53 | 30 | 9 | 14 |
9-9-1992 | 14-12-1994 | Dick Advocaat | NL | 26 | 15 | 5 | 6 | 55 | 31 | 11 | 13 |
18-1-1995 | 11-7-1998 | Guus Hiddink | NL | 38 | 22 | 8 | 8 | 48 | 26 | 9 | 13 |
26-2-1997 | 26-2-1997 | Jan Rab | NL | 1 | 0 | 1 | 0 | | | | |
10-10-1998 | 29-6-2000 | Frank Rijkaard | NL | 22 | 8 | 2 | 12 | | | | |
2-9-2000 | 30-11-2001 | Louis van Gaal | NL | 14 | 8 | 2 | 4 | 57 | 34 | 6 | 17 |
13-2-2002 | 30-6-2004 | Dick Advocaat | NL | 29 | 16 | 6 | 7 | 55 | 31 | 11 | 13 |
18-8-2004 | 21-6-2008 | Marco van Basten | NL | 52 | 35 | 6 | 11 | | | | |
20-8-2008 | 17-6-2012 | Bert van Marwijk | NL | 52 | 34 | 8 | 10 | | | | |
15-8-2012 | 31-7-2014 | Louis van Gaal | NL | 43 | 26 | 4 | 13 | 57 | 34 | 6 | 17 |
1-8-2014 | 1-7-2015 | Guus Hiddink | NL | 10 | 4 | 1 | 5 | 48 | 26 | 9 | 13 |
1-7-2015 | | Danny blind | NL | 4 | 1 | 3 | 0 | | | | |