Brazilië en Nederland in het voetbal

Een treffen tussen Nederland en Brazilië staat meestal garant voor een spannende wedstrijd, vooral als het op een WK gebeurt. Opvallend is dat, ondanks dat Brazilië in totaal vaker van Nederland won dan omgekeerd, de balans op WK's in het voordeel is van Oranje en dat beide keren dat Nederland op een eindtoernooi vóór het bereiken de finale van Brazilië won het altijd uiteindelijk in die finale zou komen en dat dat omgedraaid ook het geval is.

Eindrondes van het WK

Op eindrondes van een wereldkampioenschap troffen Nederland en Brazilië elkaar vijf keer. Drie keer verliet Oranje als winnaar het veld, één keer als verliezer en één keer werd er gelijkgespeeld. Die wedstrijd werd uiteindelijk met strafschoppen beslist in het voordeel van Brazilië. Nederland scoorde elf keer en Brazilië vijf. Opmerkelijk is dat beide keren dat Nederland vóór de finale van Brazilië won ook de finale van het toernooi werd gehaald, wat omgedraaid ook het geval is.

2de Groepsronde WK 1974: Nederland−Brazilië 2−0

Dortmund, 3 juli 1974
Net als Nederland had wereldkampioen Brazilië de twee voorgaande groepswedstrijden in de tweede ronde van het toernooi gewonnen. Deze wedstrijd kon dus beschouwd worden als een veredelde halve finale: de winnaar zou zich plaatsen voor de finale. Het zou het een wedstrijd op het scherpst van de snede worden, vooral van de kant van de Brazilianen. In de eerste helft waren er kansen voor beide ploegen; desondanks bleef het bij de rust 0-0.

De Brazilianen hadden een minder doelgemiddelde dan Nederland en konden zich geen gelijkspel veroorloven. Toch was het vijf minuten in de tweede helft Oranje dat de score opende: Johan Neeskens maakte na een voorzet van sterspeler Johan Cruijff koelbloedig af. Een kwartier later viel ook de tweede: nu was het Cruijff zelf die een vloeiende aanval fraai afrondde. De wereldkampioen zag zijn aspiraties steeds meer in duigen vallen en de wedstrijd ontaardde al gauw in een schoppartij. Na een lelijke overtreding van Pereira gaf de Duitse scheidsrechter Tschenscher rood en moest Brazilië verder met tien man. Neeskens en ook Rob Rensenbrink vielen geblesseerd uit. Toch was het uiteindelijk dan Nederland, dat in een WK-finale opwachting zou maken, voor het eerst in haar bestaan.

Doelpunten: 1-0 Neeskens ('50); 2-0 Cruijff ('65)

Kwartfinale WK 1994: Brazilië−Nederland 3−2

Dallas, 9 juli 1994
Dankzij een 2-0 zege in de kwartfinale op Ierland zou Nederland voor de tweede keer op een WK recordkampioen Brazilië ontmoeten, nu in een kwartfinale. In de 'Cotton Bowl' in Dallas, waar op dat moment extreme temperaturen heersten, stond het na een uur 2-0, maar deze keer voor de Zuid-Amerikanen. Toch wist Oranje, dankzij goals van Dennis Bergkamp en Aron Winter, een kwartier voor het einde terug te komen. Vijf minuten later was het laatste woord echter aan Branco, die doelman Ed de Goey uit een vrije trap wist te verslaan en het Oranje van bondscoach Dick Advocaat definitief naar huis stuurde.

Doelpunten: 1-0 Romario ('52); 2-0 Bebeto ('62); 2-1 Bergkamp ('64); 2-2 Winter ('75); 3-2 Branco ('80)

Halve finale WK 1998: Brazilië−Nederland 1−1 (1−1 n.v.)

Marseille, 7 juli 1998
In Frankrijk kwamen Brazilië en Nederland elkaar opnieuw tegen, nu in de halve finale. Halverwege stond het 1-0 voor Brazilië, dankzij een goal van sterspeler Ronaldo. Even later scheelde het weinig of de Braziliaan maakte ook de beslissende 2-0. Edgar Davids kon het nog net redden. Daardoor zou de goal in de 87ste minuut van Patrick Kluivert nog zijn waarde hebben: met een kopbal uit een mooie pass van Frank de Boer kwam er 1-1 op het scorebord te staan. Diep in de blessuretijd werd Oranje door scheidsrechter Ali Bujsaim uit de Verenigde Arabische Emiraten een penalty onthouden nadat Pierre van Hooijdonck duidelijk in het strafschopgebied aan zijn shirt vastgehouden. Het gevolg: een verlenging en penalty's. Phillip Cocu en Ronald de Boer misten en zo werd de Braziliaanse doelman Cláudio Taffarel de held van de dag. Voor Oranje restte niets anders dan de finale om de derde en vierde plaats.

Doelpunten: 1-0 Ronaldo ('46); 1-1 Kluivert ('87)

Kwartfinale WK 2010: Nederland−Brazilië 2−1

Port Elizabeth, 2 juli 2010
In Zuid-Afrika ontmoetten Nederland en Brazilië elkaar voor de vierde keer op een WK. In een eerste helft kwamen de 'goddelijke kanaries' al na 10 minuten op voorsprong. Robinho stond compleet vrij en schoot de bal langs doelman Maarten Stekelenburg. Brazilië overheerste en de Nederlandse verdediging, zonder de geblesseerde routinier Joris Mathijssen, gaf de tegenstander diverse mogelijkheden om de score uit te breiden. De tweede helft gaf echter het beeld van een geheel andere wedstrijd: Nederland schoot aanvallend uit de startblokken en al na 10 minuten had dat resultaat. Arjen Robben speelde van rechts de bal terug op Wesley Sneijder, die hoog op het doel schoot. Via het hoofd van de Felipe Melo zwenkte de bal in het Braziliaanse doel. Die meevaller gaf Oranje vleugels. Opnieuw zou het Sneijder zijn, die scoorde. Vijftien minuten later promoveerde hij een hoekschop tot goal: 2-1. Bovendien kwam Brazilië in de 73ste minuut ook nog met tien man te staan nadat Melo Robben natrapte. En zo bereikte voor de vierde keer in haar geschiedenis het Nederlands elftal de halve finale van een WK.

Doelpunten: 0-1 Robinho ('10); 1-1 Sneijder ('53); 2-1 Sneijder ('68)

Troostfinale WK 2014: Brazilië-Nederland 0-3

Brasilia, 12 juli 2014
Brazilië wilde rehabiliatie voor de vernedering in de halve finale tegen Duitsland (1-7), maar werd in de derde minuut al op een onaangename verrassing getrakteerd. Robin van Persie stuurde Arjen Robben door het midden van het veld weg en Thiago Silva kon niet anders dan aan de noodrem trekken. Penalty en gele kaart. Van Persie had daar geen probleem mee en joeg de bal geconcentreerd in de rechterbovenhoek (0-1). Nog geen kwartier later viel ook nog de 0-2. Een voorzet van de op de rand van buitenspel staande Jonathan De Guzman kwam van rechts via David Luiz voor de voeten van de vrijstaande Daley Blind. Die controleerde de bal en schoot die met zijn mindere rechtervoet in het Braziliaanse doel. Daarna kregen de 'goddelijke kanaries' nog enkele halve kansen, maar de verdediging van Oranje stond, zoals in alle eerdere WK-wedstrijden, perfect en wist met gemak een tegendoelpunt te voorkomen.

Na rust nam Brazilië het initiatief, maar kon nauwelijks kansen creëren. Pas na een kwartier kreeg Ramires wat ruimte voor een schot, maar de bal verdween laag langs het doel van Jasper Cillessen. Zo'n twintig minuten voor het einde leek Blind in eigen strafschopgebied Oscar te vloeren, maar de scheidsrechter gaf de Braziliaan een gele kaart voor duiken. Blind raakte bij die actie geblesseerd. Vervolgens was het Giorginio Wijnaldum, die de wedstrijd definitief in het slot gooide. Daryl Janmaat kreeg de bal op rechts uit een steekpass van Robben en gaf die voor op Wijnaldum, die de bal in een draaiende beweging in de rechteronderhoek wist te schieten. Zo werd Nederland derde op dit WK, zonder een wedstrijd verloren te hebben, met een doelsaldo van 15-4 en zonder dat één speler van de selectie niet in het veld kwam. Derde keeper Michel Vorm was de laatste, die één minuut voor tijd zijn opwachting mocht maken.

Doelpunten: 0-1 Van Persie ('3, pen.); 0-2 Blind ('17); 0-3 Wijnaldum ('90+1)

Olympische Spelen

Hoewel Brazilië in 1952 nog geen WK-titel had gewonnen was Nederland op de Olympische Spelen van Helsinki geen partij voor dat land. Er werd dan ook kansloos met 1-5 verloren.

Voorronde OS 1952: Nederland−Brazilië 1-5

Turku - Finland, 16 juli 1952
Doelpunten:1-0 Van Roessel ('15); 1-1 Tozzi ('29); 1-2 Pinto de Faria ('32, pen); 1-3 Pinto de Faria ('40); 1-4 Moreira Jansen ('82); 1-5 Neto ('88)

Vriendschappelijk

Nederland en Brazilië speelden zeven keer vriendschappelijk tegen elkaar, vier keer in Nederland en drie keer in Brazilië. Nederland won één keer, Brazilië twee keer en er werd vier keer gelijkgespeeld. Nederland scoorde daarin acht keer en Brazilië maakte negen goals.

Nederland−Brazilië 1−0

Amsterdam, 2 mei 1963
Doelpunten: 1-0 Petersen ('89)

Nederland−Brazilië 0−1

Rotterdam, 20 december 1989
Doelpunten: 0-1 Careca ('55)

Nederland−Brazilië 2−2

Amsterdam, 31 augustus 1996
Doelpunten: 0-1 Giovanni ('13); 1-1 Ronald de Boer ('51); 1-2 Gonçalves ('54); 2-2 Van Gastel ('90)

Brazilië−Nederland 2−2

Salvador, 5 juni 1999
Doelpunten: 1-0 Amoroso ('27); 2-0 Giovanni ('45); 2-1 Kluivert ('64); 2-2 Van Vossen ('67)

Brazilië−Nederland 3−1

Goiânia, 8 juni 1999
Doelpunten: 1-0 Amoroso ('22); 2-0 Frank de Boer ('39, e.d.); 3-0 Leonardo ('42); 3-1 Van Hooijdonk ('80)

Nederland−Brazilië 2−2

Amsterdam, 9 oktober 1999
Doelpunten: 1-0 Bergkamp ('37); 2-0 Zenden ('43); 2-1 Roberto Carlos ('55); 2-2 Cafú ('72)

Brazilië−Nederland 0−0

Goiânia, 4 juni 2011

In totaal was er vier keer winst voor Brazilië, vier maal won Nederland en vijf keer werd er gelijkgespeeld. Het doelsaldo is 20-19 in het voordeel van Brazilië.

Noot: Brazilië is het enige land dat aan elk WK deelnam. Dat werd vijf keer gewonnen, in 1958, 1962, 1970, 1994 en 2002. Ook wonnen de Kanaries acht keer de Copa de Ámerica en één keer goud op de Olympische Spelen (2016). Edson Arantes do Nascimento, beter bekend als 'Pele', was één van de beste voetballers ooit. Hij speelde voor de 'Goddelijke kanaries' van 1957 tot 1971 (zie foto boven tweede van rechts onder) en won in die periode maar liefst drie WK's. Hij speelde echter helaas nooit tegen het Nederlands elftal.