Ajax 1965-1966: Herboren Ajax pakt de landstitel

Teleurstellend was de dertiende plaats in het seizoen 1964-1965 voor Ajax. Slechts drie punten scheidden de Amsterdammers van de directe degradatieplaatsen. Onder leiding van coach Rinus Michels ging het dit seizoen heel wat beter met de roodwitten. Vanaf het begin meldde Ajax zich in de top met enkele nieuwe spelers en diverse jeugdige talenten onder wie de 18-jarige Johan Cruijff. Het resulteerde uiteindelijk in het elfde landskampioenschap in de geschiedenis van de Amsterdammers.

Ajax start goed

Na het bijna dramatisch verlopen seizoen 1964-1965, waarin Ajax ternauwernood aan degradatie ontsnapte, spraken de kranten in de voorbereiding op het nieuwe seizoen dit maal over ‘de miljoenenvoorhoede’ van de Amsterdammers. Voor veel geld was vorig seizoen al Klaas Nuninga van GVAV overgekomen en nu waren Co Prins (FC Kaiserslautern) en Henk Groot (Feijenoord) teruggekeerd bij Ajax, wat ook weer de nodige pecunia had gekost. Na twee slechte wedstrijden tegen DOS (2-1 winst) en MVV (0-1 winst) werd tegen PSV voor het eerst zichtbaar dat de Amsterdammers wel eens hoge ogen zouden kunnen gaan gooien om de bovenste plaatsen. Het was dat PSV-doelman Horst Dieter Strich in topvorm verkeerde anders was de uitslag van 2-0 voor Ajax nog veel hoger uitgevallen. Een week later deed zich een incident voor bij de uitwedstrijd tegen Telstar waarbij een Ajax-supporter Telstar-doelman Heinz Stuy wilde aanvallen nadat deze met Henk Groot in botsing was gekomen. Deze laatste raakte geblesseerd maar had zijn werk al gedaan door twee doelpunten te scoren (1-2 winst). De Ajax-supporter werd trouwens met harde hand van het veld verwijderd.

Johan Cruijff beslist Amsterdamse derby

Na vijf wedstrijden leed Ajax voor het eerst puntverlies door met 1-1 gelijk te spelen in Almelo tegen Heracles en een week later kwam zelfs de eerste nederlaag. In een waar voetbalgevecht bevonden zich in de tweede helft 21 man op de Sparta-helft maar deze stormloop op het doel van Pim Doesburg leverde niet de verdiende gelijkmaker op. Het doelpunt van Henk Bosveld in de twintigste minuut bleek goud waard te zijn geweest voor de Rotterdammers. In de topper tegen DWS, dat slechts één punt minder had dan Ajax, zag een uitverkocht Olympisch Stadion (60.000 toeschouwers) een bij flarden briljant spelende roodwitte formatie. De 18-jarige Johan Cruijff, die de geblesseerde Klaas Nuninga verving, maakte voor het eerst in dit huidige seizoen zijn opwachting in de basis-elf en maakte zijn uitverkiezing meer dan waar. Met twee doelpunten besliste hij deze stadsderby (0-2). Een week later mocht Fortuna ’54 van geluk spreken dat het maar met 5-1 verloor van een ontketend Ajax, dat de dubbele cijfers makkelijk had kunnen bewerkstelligen als de vele kansen beter waren benut.

Als koploper het jaar uit

Moeilijker verging het de ploeg van trainer Rinus Michels in Den Haag tegen ADO. Na een 2-1 achterstand toonden de Amsterdammers echter veerkracht en zagen de vijfduizend meegereisde Ajax-supporters dat Sjaak Swart in de 82e minuut gelijk maakte en Piet Keizer in de 86e minuut zelfs de winnende treffer forceerde (2-3). Op sinterklaasavond voorkwam GVAV-doelman Tonny van Leeuwen een afgang voor de Groningers, nu bleef de eindstand steken op een 5-1 zege voor Ajax. Op 19 december werd het duel tegen FC Twente afgelast wegens hevige regenval maar speelde Ajax toch een oefenwedstrijd in en tegen Haarlem. De roodwitten wonnen met 0-5 door o.a. drie doelpunten van Johan Cruijff. Door deze afgelasting moest de wedstrijd tegen FC Twente nu op Tweede Kerstdag ingehaald worden. In een veel te harde wedstrijd, waarin Ton Pronk uit het veld werd gestuurd nadat deze een klap had uitgedeeld naar een tegenstander, wonnen de Amsterdammers met 3-1.

Tussenstand aan kop

Feijenoord komt niet dichterbij

Feijenoord kreeg op 9 januari de kans om de achterstand op Ajax te verkleinen in de ijskoude eigen Kuip. Dat de Rotterdammers een ander Ajax zouden ontmoeten dan een jaar geleden was iedereen wel duidelijk. Op 29 november 1964 versloeg een uitstekend spelend Feijenoord de Ajacieden met maar liefst 9-4! Maar Ajax was ondertussen gegroeid, talenten begonnen zich te ontwikkelen en trainer Rinus Michels bouwde aan een professionele formatie. Zonder de geblesseerde Henk Groot en geschorste Ton Pronk, maar met de debuterende 19-jarige Barry Hulshoff, was Ajax nauwelijks onder de indruk van Feijenoord. Zelfs niet toen de Rotterdammers in de 60e minuut de leiding namen. Johan Cruijff maakte twaalf minuten later de gelijkmaker en Feijenoord mocht achteraf blij zijn dat het bij deze ene tegentreffer was gebleven.

Ajax blijft in de race om de titel

Elinkwijk kon drie weken later tot de 51e minuut stand houden maar toen was het Co Prins die de roodwitten op een 1-0 voorsprong schoot. Daarna was er geen houden meer aan voor Elinkwijk want binnen zestien minuten volgden er nog vier Ajax-doelpunten. De Amsterdammers zouden uiteindelijk met 7-0 winnen door o.a. drie treffers van Co Prins. De wedstrijd DOS-Ajax (1-2) werd, vooral na rust, een keihard duel met zeer veel overtredingen maar officiële waarschuwingen bleven tot ieders verbazing uit. Opvallend genoeg kreeg Wim Suurbier wel een officiële waarschuwing van de warrig leidende arbiter Gerard van Oostrom wegens het wegtrappen van de bal na een fluitsignaal.

Een duur punt verloor Ajax op 27 februari in de thuiswedstrijd tegen het laaggeplaatste MVV dat nog geen uitduel had gewonnen. Na een zeer slechte wedstrijd kon de versterkte MVV-verdediging een puntje meenemen richting Maastricht (1-1). Geluk had Ajax in de uitwedstrijd tegen PSV dat diverse malen de paal en lat trof maar niet scoorde. Dat deed Ajax wel twee keer en kon zodoende met een geflatteerde 0-2 zege Eindhoven verlaten. In de competitie- en bekerwedstrijd tegen respectievelijk Telstar en Veendam was Johan Cruijff goed op schot. In het eerste duel (6-2) scoorde de frêle voorhoedespeler driemaal en in het bekerduel (7-0) liefst viermaal.

Tumult in De Meer

Commotie ontstond in de slotfase van het thuisduel op 27 maart tegen Heracles toen Ajax in de 83e minuut een dubieuze strafschop kreeg toegewezen van scheidsrechter Ad Boogaerts. Enige Heracles-fans betraden het veld en wilden verhaal gaan halen bij de arbiter, die zich zo belaagd voelde dat hij met zijn vuist uithaalde en een supporter trof die meteen kennis maakte met de grond van De Meer. Toen Sjaak Swart dan eindelijk de bal op de elfmeterstip legde werd het leder door Heracles-speler Koos Knoef weggetrapt met als gevolg dat hij meteen kon vertrekken van het veld. Een andere Heracles-speler Flip Stapper applaudisseerde demonstratief en kreeg een officiële waarschuwing. En Sjaak Swart? Die schoot, na alle tumult, onberispelijk raak en bezorgde Ajax een zeer benauwde overwinning.

Nederlaag deert Ajax niet

In het Paasweekend won Ajax op zaterdag met enig geluk de thuisderby van DWS, welke voor 43.000 toeschouwers in het Olympisch Stadion werd afgewerkt. Frans Geurtsen had gasten in de dertiende minuut nog wel op een 0-1 voorsprong geschoten maar Ajax won uiteindelijk toch met 2-1. Twee dagen later leed Ajax sinds lange tijd weer eens een nederlaag. In Geleen won een uitstekend verdedigend spelend Fortuna ’54 met 2-1. Sparta was de laatste ploeg geweest die Ajax een half jaar geleden een nederlaag had toegebracht. Toch kon Feijenoord na 24 gespeelde wedstrijden de achterstand van vier punten op Ajax niet verkleinen doordat het eveneens verloor van GVAV (2-1).

Drie dagen voor de topper tegen ADO, dat derde stond, kreeg Ajax een teleurstelling te verwerken in het bekertoernooi. Een falende Amsterdamse formatie werd in de kwartfinale uitgeschakeld door Go Ahead met 1-0 door een doelpunt van Gerrit Niehaus, nadat de ploeg uit Deventer eerder al Feijenoord uit de beker had gewipt. Maar binnen een paar dagen veranderde er veel. Een als vanouds spelend Ajax besliste de wedstrijd tegen ADO binnen negen minuten na een 2-1 ruststand. In de 48e minuut scoorde Co Prins 3-1 en zes minuten later maakte Johan Cruijff er 4-1 van. Ajax won tenslotte met 5-1 en was op weg naar het elfde landskampioenschap. De moeilijke uitwedstrijd tegen GVAV in een uitverkocht Oosterparkstadion (18.000 toeschouwers) werd met 0-2 gewonnen door doelpunten van Klaas Nuninga en Co Prins. Na de 3-1 zege op Willem II was de stand met nog drie duels te gaan als volgt:

Tussenstand aan kop

Ajax kampioen!

Ajax moest nog uit naar FC Twente, thuis tegen Feijenoord (!) en uit naar Elinkwijk. Liefst 25.000 toeschouwers in het Diekmanstadion zagen in de wedstrijd FC Twente-Ajax dat Piet Keizer in de 62e minuut de 0-1 op het scorebord schoot. Tientallen Ajax-fans betraden het speelveld want via radio’s had men vernomen dat Feijenoord met 0-1 achterstond tegen het laaggeplaatste Elinkwijk en Ajax dus op dat moment officieus kampioen was. Na een handgemeen met de politie konden de opgewonden Ajax-supporters weer van het veld worden verwijderd. Nadat Johan Cruijff in de 71e minuut de wedstrijd definitief op slot gooide kon het niet verwachte Ajax-feest beginnen want Feijenoord had inderdaad met 0-1 verloren van Elinkwijk. Ajax was voor de elfde maal landskampioen geworden. Honderden Ajax-supporters bestormden na afloop het veld en namen de spelers op de schouders terwijl de rookbommen overal ontploften. De selectie werd bij aankomst met de trein op het Centraal Station in Amsterdam wederom op de schouders genomen door een enthousiaste hossende menigte en ’s avonds volgde een feestelijke bijeenkomst in hotel Krasnapolsky.

Presentje voor Elinkwijk?

De ‘grote finale’ tegen Feijenoord om het landskampioenschap was dus van de baan maar Ajax liet op 18 mei nog wel even zien dat het de ware kampioen was geworden. De wedstrijd was qua kaartverkoop uitverkocht maar toch zat het Olympisch Stadion niet helemaal vol want enkele duizenden Rotterdammers hadden hun kaartje niet opgehaald en bleven thuis … Toch zagen nog 55.000 toeschouwers dat een moegestreden Feijenoord met een regelmatige 2-0 nederlaag door doelpunten van Klaas Nuninga en Johan Cruijff naar Rotterdam terug werd gestuurd. De Ajax-spelers moesten na afloop rennen voor hun leven om de supporters te ontwijken die op jacht waren naar souvenirs zoals shirtjes, broekjes en kousen.

In de laatste wedstrijd van het seizoen was er een opmerkelijk scoreverloop te zien tegen Elinkwijk. Na een 0-3 voorsprong bij de rust bood Ajax in de tweede helft weinig tegenstand meer zodat Elinkwijk terug kon komen tot 3-3, net voldoende om zich te handhaven in de eredivisie. Was het een Ajax-presentje geweest aan Elinkwijk voor de medewerking aan de landstitel van de Amsterdammers?

Een totaal ander Ajax

Na de bijna degradatie van het vorig seizoen was de ploeg van trainer Rinus Michels binnen één jaar de beste van Nederland geworden. Een kampioenschap dat zeer verdiend was te noemen want de Ajacieden waren de meest constante ploeg geweest: van de dertig speeldagen had men 29 keer bovenaan gestaan.

Uitslagen

Eindstand

Topscorers

Selectie