Met doping naar de gouden medaille. Verboden middelen

Doping, ook bij voorgaande Olympische Spelen en andere sport evenementen, speelde doping altijd wel een rol. Vroeg of laat duikt er wel weer een sportman of sportvrouw op, die toch stiekem middelen heeft gebruikt waardoor er betere prestaties geleverd kunnen worden. Er wordt van alles gedaan om sportmensen te controleren. Het Internationaal Olympisch Comité, (afgekort het IOC) heeft zelfs een Wereld Anti Doping Agentschap opgericht die toezicht houdt. Welke middelen worden als doping beschouwd en zijn verboden bij de Olympische Spelen?

Doping bij Olympische spelen en overige sport evenementen

Het Wereld Anti Doping Agentschap wordt afgekort als: WADA. IOC en WADA werken uiteraard nauw samen om doping te voorkomen en op te sporen. Omdat er zoveel middelen zijn die invloed op een mensenlichaam kunnen hebben, wordt de lijst van verboden middelen samengesteld op basis van drie categorieën:

• Verboden stoffen.
• Verboden methoden.
• Middelen die onder bepaalde omstandigheden verboden zijn.

Categorie I, verboden stoffen

Deze categorie wordt onderverdeeld in groepen:

• A. Stimulantia (dit zijn middelen die het lichaam stimuleren tot meer, een sporter kan dan dus meer presteren en/of wordt minder snel moe.)
• B. Narcotische analgetica.
• C. Anabole middelen (hierdoor neemt de spiermassa toe).
• D. Diuretica (vochtafdrijvende middelen met als gevolg dat het hart meer lucht krijgt en het lichaam (tijdelijk) lichter is door vochtverlies.
• E. Peptide hormonen, mimetica en analoga.
• F. Stoffen met anti oestrogene werking (deze remmen vrouwelijke hormonen af).
• G. Maskerende middelen.
• H. Beta 2 antagonisten (stoffen die gebruikt worden astma). Sportmensen met astma kunnen hier wel een aanvraag voor indienen.

Groep A doping of verboden middelen

Onder A vallen alle middelen die stimulerende werken, dus ook cafeïne. Maar een sporter mag wel koffie drinken, echter, uit een urinetest kan blijken dat de toegestane grens van cafeïne al na een paar koppen koffie bereikt kan zijn. En neusdruppels en hoestdranken bevatten vaak het oppeppende middel efedrine. Daarom moet het vooraf aan de dopingcontroleurs gerapporteerd worden als een sporter dergelijke middelen gebruikt.

Groep B doping of verboden middelen

Groep B omvat middelen die pijnstillend werken. Dat kunnen eenvoudige middelen zijn, maar ook zeer zware, zoals morfine, heroïne en methadon. Codeïne was lang verboden, nu is het weer toegestaan. Codeïne wordt onder andere voorgeschreven door artsen om kriebelhoest te onderdrukken.

Groep C doping of verboden middelen

Groep C omvat de middelen die afgeleid zijn van het mannelijk hormoon testosteron waardoor spiermassa toeneemt. Deze worden in het dagelijks leven ook wel gebruikt door gewone sporters die op de sportschool een extreem brede borstkast willen trainen en enorme biceps willen ontwikkelen. Deze middelen worden door professionele sporters gebruikt voor duw, duur- en vechtsporten.

Groep D doping of verboden middelen

Groep D omvat medicatie waarvan men meer gaat plassen. Het zijn vochtafdrijvende middelen waardoor men snel een paar kilo gewicht kan verliezen. Het gewicht wat men kwijtraakt is dan geen vetmassa, maar vocht. Daarom moet men diuretica niet verwarren met een afslankmiddel. Deze middelen worden wel eens gebruikt door sporters die in een lagere gewichtsklasse meer kans op succes hopen te hebben. Het is dan dus eigenlijk een vorm van vals spelen. Ook andere sporters willen wel eens diuretica slikken omdat hun spieren dan beter te zien zijn. Soms worden diuretica gebruikt in de hoop dat andere verboden stoffen moeilijker op te sporen zullen zijn omdat de concentratie (bundeling) van de urine lager is.

Groep E doping of verboden middelen

Groep E, de peptiden, bootsen echte lichaamshormonen als het ware na, zoals het mannelijk hormoon testosteron en groeihormonen (GH). Ook insuline (uitgezonderd voor suikerpatiënten) en middelen waardoor de rode bloedcellen toenemen, zijn verboden.

Groep F doping of verboden middelen

Groep F, de anti oestrogenen worden geslikt door mannen die willen verdoezelen dat ze anabolen hebben gebruikt. Door het gebruik van veel anabolen reageert het lichaam namelijk (ook) met vrouwelijke kenmerken, namelijk door de aanmaak van extra vrouwelijke hormonen ter compensatie van te veel mannelijke hormonen. Mannen die anabolen hebben gebruikt nemen dan anti oestrogenen in de hoop dat de uiterlijke kenmerken van anabolen gebruik (bijvoorbeeld borstvorming) minder opvallen.

Groep G doping of verboden middelen

Groep G omvat alle maskerende middelen die geslikt worden om dopingcontrole te bemoeilijken, omdat verboden middelen moeilijker terug te vinden zijn of gemaskeerd, overschaduwd of verdund worden, door andere middelen.

Groep H Beta 2 antagonisten

Middelen tegen astma zorgen voor meer zuurstof waardoor de prestaties zouden kunnen toenemen.

Overige middelen die verboden zijn

Middelen die nog in testfase verkeren mogen niet gebruikt worden. Het gaat dan om nog niet erkende stoffen die van invloed kunnen zijn op prestaties.

Gezondheidsrisico's

Veel van bovengenoemde middelen brengen (soms grote) gezondheidsrisico’s mee, die zelfs tot de dood kunnen leiden. De stimulerende middelen kunnen sporters uitputten zonder dat ze het zelf door hebben. Door het gebruik van diuretica kunnen sporters bijvoorbeeld gemakkelijk uitdrogen en oververhit raken, en de spierversterkende middelen zoals anabolen brengen het lichaam zo in de war dat een scala aan ernstige bijwerkingen kan optreden, zoals onvruchtbaarheid, prostaatkanker, impotentie, psychische problemen, hoge bloeddruk, suikerziekte, leverstoornissen, enzovoorts. Het gebruik van GH (groeihormonen) kunnen hart en vaatziekten veroorzaken, longembolie, herseninfarcten, trombose… Weer andere middelen jagen het hart zo op dat ze tot hartritmestoornissen en soms zelfs een hartstilstand kunnen leiden.

Categorie II, verboden methoden

• Verboden methoden omvatten bloeddoping (het eigen bloed wordt afgetapt en later weer aan het lichaam toegediend) met als gevolg dat er meer rode bloedcellen aanwezig zijn waardoor de sporter meer zuurstof naar de spieren kan transporteren en beter kan presteren.
• Het in de maling nemen van controleurs, bijvoorbeeld door andermans urine of urine die in een eerder stadium (voordat er middelen werden geslikt) werd opgevangen, ter controle af te geven.
• Genetische doping (celdoping) is ook verboden. Er zijn nog geen gevallen van celdoping bekend, maar dat is natuurlijk nog maar een kwestie van tijd.

Categorie III, miiddelen die onder bepaalde omstandigheden verboden zijn

Hieronder vallen alcohol, marihuana, hasj en cannabis, en bètablokkers. Al deze middelen worden weleens gebruikt door sporters om zich te ontspannen of om de hartslag te vertragen (bètablokkers). In de meeste gevallen hebben ze echter een averechtse werking.