Gentherapie of gendoping

De wetenschap heeft ons veel vooruitgang gebracht. Via geneeskundig onderzoek zijn we bijvoorbeeld veel meer over het menselijk lichaam te weten gekomen en kunnen we vele ongemakken vermijden of verzachten. De gentherapie is zo’n nieuwe positieve toepassing. Maar bij een oneigenlijke toepassing wordt het gendoping en bloeddoping in de sport.

Doping in de sport

• Gentherapie
• Een virus als vehikel
• Gendoping
• Slot

Gentherapie

Met gentherapie is zeer veel mogelijk. Met gentherapie zet je in het lichaam bepaalde processen aan of uit, net zoals bij een computer. De hoop is er op gericht dat met gentherapie vele oplossingen kunnen worden geboden voor het behandelen van ongeneeslijke erfelijke ziekten. Door aan te grijpen op het niveau van deze aandoeningen, het erfelijk materiaal, wordt misschien een blijvende therapie mogelijk voor aandoeningen met een genetische oorzaak. Met Gentherapie wordt genetisch materiaal aan onze lichaamscellen toegevoegd. Geprobeerd wordt om met deze genoverdracht gezonde genen toe te voegen, om de ziekte uit te schakelen of via de ingreep extra genen toe te voegen die kunnen bijdragen aan de genezing van complexe aandoeningen. Deze genoverdracht is vaak zeer specifiek, dat wil zeggen gericht op een bepaalde groep van cellen. En niet generiek, zoals vaak geldt voor de medicijnen die we slikken.

Een virus als vehikel

Vraag is hoe je met een genoverdracht het beste de gekozen cellen kunt binnen dringen. Ook daar lijkt de natuur ons de weg te wijzen. Virussen zijn bijvoorbeeld bij uitstek binnendringers. Die weten van de hoed en de rand. Ze weten precies bij welke cellen ze moeten zijn, om ons ziek te maken. Van die kennis wordt bij de gentherapie ijverig gebruik gemaakt. Allereerst worden de virussen geprepareerd om te voorkomen dat ze een patiënt ziek maken. Met de menselijke genetische informatie als nieuwe bagage worden de virussen vervolgens in het lichaam gebracht. Lukt dit, dan is er sprake van een blijvende genetische bijstelling van de patiënt, waar deze vervolgens zijn voordeel mee kan doen. Overigens wordt er ook onderzoek gedaan naar andere vehikels voor het genetisch materiaal. Bijvoorbeeld door het in te pakken in vetbolletjes. Laatst werden in Japan ook eerste resultaten getoond van kleine robots die radio gestuurd door het lichaam kunnen reizen. Misschien geeft dat nog vele mogelijkheden in de toekomst.

Gendoping

Ultieme vormen van prestatiegerichtheid vinden we terug in de topsport. Dat betekent ook dat soms naar verboden middelen wordt gegrepen of bekende medische technieken kunnen worden misbruikt. De bloedtransfusie is zo’n erkende medische toepassing. Bloedtransfusies redden wereldwijd vele levens, maar als ze worden misbruikt, spreken we over bloeddoping. Dat risico lopen we ook met de gentherapie. Vanuit de wetenschap wordt hiervoor al enige tijd gewaarschuwd. Pijngrenzen kunnen worden verlegd, extra Epo kan worden aangemaakt, extra spiermassa en zo verder. Punt is wel dat gentherapie zich moeilijk laat traceren, tenzij je van een sporter voortdurend zijn DNA stalen gaat bijhouden. En gendoping is niet ongevaarlijk. Niet voor niets is ons lichaam uiterlijk en innerlijk op een bepaalde manier geproportioneerd.

Slot

Wie die doses excessief te buiten gaat zal ziek worden, met alle gevolgen van dien. En zo kan een topsporter worden van gezond en prestatiegericht, tot ziek en hulpbehoevend. De toekomst zal het uitwijzen.