Ronde van Frankrijk 1989

De namen Greg Lemond en Laurent Fignon zullen bij veel mensen een belletje doen rinkelen. Elke wielerliefhebber schreeuwt dan meteen de trefwoorden '8 seconden' en 'Ronde van Frankrijk', maar slechts weinigen weten hoe het echt gelopen is in de Tour van 1989. Men herinnert zich dat er een tijdrit was op de Champs-élysées, maar wie weet nog hoe de tenoren het tot dan toe gedaan hadden en hoe liep het ook alweer af?

Topfavoriet meteen geëlimineerd

Op 1 juli 1989 verzamelden de beste renners ter wereld naar jaarlijkse gewoonte om elkaar tot het uiterste te bekampen. Topfavoriet voor deze 76e editie was Pedro Delgado, de titelverdediger, uitdagers waren de Nederlanders Theunisse en Rooks, de Fransen Fignon en Mottet, de Ier Sean Kelly en de Amerikaan Greg Lemond. Dag één van deze Tour, die van start gaat met een proloog in Luxemburg, zorgt meteen voor opschudding. De nummer één, Pedro Delgado, verschijnt maar niet op het startpodium. 2 minuten en 40 seconden later duikt hij toch op en schiet hij meteen weg. Hij zal uiteindelijk 2'54" verliezen op winnaar Erik Breukink en zonder een kleine aanpassing van het reglement betreffende de tijdsoverschrijding net voor de start zou de titelverdediger naar huis moeten. De andere favorieten doen veel beter en eindigen bovenaan, op slechts enkele seconden van elkaar.

Enkele dagen later zou de Spanjaard definitief alle hoop moeten opbergen als hij zijn ploegmaats niet kan volgen in de ploegentijdrit. Hij staat dan al op meer dan 7 minuten van de Portugese leider Da Silva. Diezelfde ploegentijdrit werd trouwens gewonnen door het Franse Super U, de ploeg van Fignon, voor de Nederlandse teams Panasonic, Superconflex en PDM. De ploeg van Lemond, ADR, eindigde als vijfde en verloor 51 seconden.

Tour 1989: tijdrijden en klimmen

Enkele dagen later is er weer een individuele tijdrit, deze keer vertrokken ze in Bretagne en lag de aankomst maar liefst 73 km verderop. Fignon en Delgado doen het naar behoren maar moeten toch hun meerdere erkennen in de Amerikaanse tijdritspecialist. Lemond wint op zijn triatlonfiets de tijdrit en pakt de gele trui met 5 seconden voorsprong op Fignon. Wanneer het peloton in de negende etappe de Pyreneeën intrekt maakt de wielerwereld voor het eerst kennis met ene Miguel Indurain. De Spaanse knecht van Delgado won de etappe met een indrukwekkende solo. Voor ex-winnaar Stephen Roche en Nederlands talent Erik Breukink werd deze rit fataal, ze verloren meer dan 10 minuten en zouden respectievelijk 4 dagen en 1 dag later niet meer van start gaan. Een dag later was het aan de kopman van Miguel Indurain, Pedro Delgado. De titelverdediger, die ritwinst wel aan de Schot Robert Millar moest laten, nam 3'26'' terug waardoor hij in het klassement enkel nog Mottet, Lemond en Fignon voor zich moest dulden. Die laatste nam het geel over van Lemond met 7 seconden voorsprong. In de vlakke etappes die hierop volgden waren de Nederlanders baas: zowel Mathieu Hermans als Jelle Nijdam wisten een etappezege te boeken.

In de vijftiende etappe stond er een klimtijdrit op het menu. Rooks won, voor Lejarreta, Indurain en Delgado, maar belangrijker was dat Lemond 47 seconden sneller was dan Fignon. Een dag later voegde Lemond nog eens 13 seconden toe aan zijn voorsprong. Lemond leek dus op weg om deze Ronde van Frankrijk naar zijn hand te zetten, maar dan kwam de etappe naar Alpe d'Huez. Gert-Jan Theunisse domineerde deze rit met een solo van liefst 130 kilometer succesvol af te ronden, maar ook achter zijn rug zaten ze niet stil. Op vier kilometer van de streep lieten Fignon en Delgado Greg Lemond genadeloos achter en hadden aan de finish een voorsprong van 1'19'' op de Amerikaan, meer dan genoeg voor Fignon om het geel terug over te nemen. De Fransman nam een dag later nog eens 24 seconden op Lemond, die in de laatste bergrit wel nog de ritzege pakte. Dit alles brengt ons tot een bonus van 50 seconden voor Fignon om de slottijdrit aan te vatten.

De ontknoping

Lemond heeft nog één kans om de Tour te winnen: een tijdrit van 24,5 km tussen Versailles en de Champs-Élysées. Lemond moet per kilometer 2 seconden goedmaken op de Fransman. Lemond laat zijn Belgische ploegleider José De Cauwer weten dat hij geen enkele tussentijd wil horen. De Amerikaan neemt een vliegende start: hij neemt de eerste 5 km 10 seconden terug. Op het eerste tussenpunt, dat na 11,5 km ligt, bedraagt het verschil al 21 seconden. 26'57" na de start in Versailles, bolt Greg Lemond over de finishlijn, goed voor een gemiddelde van 54,545 km/u. Fignon zal de laatste kilometer aan een gemiddelde van 60 km/u moeten rijden om de Tour te winnen. Maar de klokt tikt genadeloos en Fignon heeft nog 82 meter af te leggen als de teller op 0 seconden springt. Greg Lemond wint de Tour met 8 seconden voorsprong op Laurent Fignon. Na Jean Robic (1947) en Jan Janssen (1968) werd Lemond zo de derde Tourwinnaar die pas op laatste dag de eerste plek wist te bemachtigen. Pedro Delgado mocht samen met de twee tenoren het podium op als derde. Gert-Jan Theunisse en de verrassende Marino Lejaretta vervolledigen de top vijf.