De verschillende truien in de wielrensport

Ieder die de wielrensport volgt (of tijdens een Tour de France niet omheen kan), hoort sportverslaggevers veelal praten over verschillende truien. Zo is er een gele trui, een roze trui en zijn er zelfs bolletjestruien. Deze wielrennerstruien zijn zogeheten leiderstruien en staan voor een behaalde prestatie in de wedstrijd. Elke wedstrijd heeft een eigen selectie aan truien, maar wat betekenen de truien precies?

De wieler"trui"

De wielertrui is niet echt een trui te noemen. Maar deze naam vindt zijn oorsprong in de tijd dat wielrenners nog in wollen truien fietsten. De wollen truien beschermden hen tegen de kou. Maar de tijden zijn veranderd en dat geldt ook voor de wielertrui. Deze wordt tegenwoordig gemaakt van moderne materialen zoals polyester en andere ademende materialen. Tegenwoordig hebben wielrenners ook de wens dat het wielershirt een hoog absorptiegehalte heeft. Hierdoor wordt zweet snel opgenomen en afgestaan naar de buitenkant, waardoor het shirt van binnen droog blijft.

De bekendste wielertruien

De bekendste (en tevens oudste) truien zijn de gele trui en de roze trui. De gele trui werd ingevoerd in 1919 en is afkomstig van de Ronde van Frankrijk. De roze trui werd ingevoerd in 1931 en is afkomstig van de Ronde van Italië. Deze truien hebben hun kleur te danken aan de hoofdsponsoren van die tijd. Deze lieten hun sportkrant namelijk drukken op geel en roze papier. Er zijn verschillende typen truien voor verschillende type wedstrijden. Denk bijvoorbeeld aan truien voor meerdaagse wedstrijden of voor kampioenschappen.

Meerdaagse wedstrijden

Er zijn vele meerdaagse wedstrijden in de wielersport en ook hier hoort een reeks aan verschillende truien bij. Hieronder een overzicht van de belangrijkste meerdaagse wedstrijden en de daarbij behorende truien.

Ronde van Italië / d'Giro
De ronde van Italië is een van de drie grote rondes (samen met Frankrijk en Spanje). De koers werd voor het eerst in 1909 verreden en wordt sindsdien elk jaar georganiseerd. De ronde van Italië duurt 23 dagen en kent meestal 21 etappes. De Ronde van Italië kent de volgende truien.

• Maglia Rosa (de roze trui); voor het algemeen klassement.
• Maglia Rosso Passione (de rode trui); voor het puntenklassement.
• Maglia Azzurra (de blauwe trui); voor het bergklassement
• Maglia Bianca (de witte trui); voor het jongerenklassement.

Ronde van Frankrijk / Tour de France
Deze ronde werd voor het eerst in 1903 verreden en is sindsdien uitgegroeid tot de grootste wielerwedstrijd van het jaar. De Tour de France kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.
• De trui met een rood rugnummer; voor de meest aanvallende wielrenner.
• De trui met een geel rugnummer; voor het ploegenklassement.

In het verleden waren er nog meer truien, zoals de rode trui (tussensprints) en de lapjestrui (voor combinatieklassement). Deze werden echter vanaf 1989 afgeschaft.
Ronde van Spanje / Vuelta Ciclista a España
Deze ronde werd voor het eerst in 1935 verreden en wordt sindsdien jaarlijks gehouden. De Ronde van Spanje wordt altijd later in zomer gehouden (in tegenstelling tot de Ronde van Frankrijk). Hierdoor heeft de Ronde van Spanje meer aanzien gekregen, omdat teleurstellende resultaten in de Ronde van Frankrijk hier enigszins konden worden goedgemaakt. De Ronde van Spanje kent de volgende truien.

• De rode trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement. Voorheen was dit een blauwe trui en een visjestrui.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement. Voorheen was dit een rode trui en een oranje trui.
• De witte trui; voor het combinatieklassement.

Tour Down Under
De Tour Down Under is een Australische wielerwedstrijd die rond de stad Adelaide wordt verreden. Veel Europese ploegen zien deze tour als een opwarmertje voor het wielerseizoen, welke ongeveer een maand later van start gaat. Deze tour kreeg pas echt internationale aandacht, wanneer Lance Armstrong in 2009 deelnam en hier zijn comeback inleidde. Tour Down Under kent de volgende truien.

• De okergele trui; voor het algemeen klassement.
• De blauwe trui; voor het puntenklassement.
• De witte trui; voor het bergklassement.
• De zwarte trui; voor het jongerenklassement.
• De rode trui; voor het ploegenklassement.
• De groene trui; voor strijdlust.

Parijs-Nice
Deze rit werd voor het eerst in 1933 verreden en vindt voornamelijk plaats in het voorjaar. Ook deze rit wordt voor vele wielrenners gebruikt om zich voor te bereiden op het wielrenseizoen. Parijs-Nice kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Tirreno-Adriatico
Deze wielerkoers wordt verreden in het midden van Italië en is werd in 1966 voor het eerst georganiseerd. De wielrenners fietsen dan van de Tyrreense Zee (Tirenno) naar de Adriatische Zee (Adriatico). Het bijzondere aan deze koers is dat het diverse massasprintaankomsten kent. Tirreno-Adriatico kent de volgende truien.

• De azuurblauwe trui; voor het algemeen klassement.
• De rode trui; voor het puntenklassement.
• De groene trui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Catalonië / Volta Ciclista a Catalunya
Deze Spaanse wielerkoers werd voor het eerst in 1911 verreden en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd. Deze koers staat voornamelijk bekend om het fatale ongeluk van de Spaanse sprinter Manuel Sanromá in 1999. De Ronde van Catalonië kent de volgende truien.

• De wit-groene; voor het algemeen klassement.
• De witte trui; voor het puntenklassement. Voorheen was dit de groene trui
• De rode trui; voor het bergklassement.

Ronde van Baskenland / Vuelta Ciclista al Pais Vasco
Deze koers wordt verreden in het Spaanse Baskenland en werd voor het eerst in 1924 verreden. Aansluitend werd deze ronde jaarlijks georganiseerd. Deze koers wordt meestal gewonnen door klimmers, gezien het bergachtige karakter van deze koers. De Ronde van Baskenland kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De witte trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De blauwe trui; voor het tussenspringklassement. Voorheen was deze trui paars.

Ronde van Romandië / Tour de Romandië
Deze Zwitserse wielerkoers kent haar start in 1947 en wordt jaarlijks georganiseerd. Ook deze koers wordt door veel wielrenners gebruikt als voorbereiding op grote wedstrijden. Deze ronde van Romandië duurt zes dagen en kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De roze trui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Critérium du Dauphiné
Deze Franse wielerkoers werd in 1947 georganiseerd en wordt meestal in een van de eerste weken in juni verreden. Deze koers wordt door veel renners gebruikt als voorbereiding op de Tour de France. Criterium Dauphine kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Zwitserland / Tour de Suisse
Deze etappekoers werd in 1933 voor het eerst verreden en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd. Ook deze koers is belangrijke voor veel wielrenners, omdat deze wordt gebruikt als voorbereiding op de Tour de France. Deze koers heeft namelijk veel beklimmingen. De Ronde van Zwitserland kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De lichtblauwe trui; voor het puntenklassement. Voorheen was dit de bolletjestrui.
• De groene trui; voor het bergklassement. Voorheen was dit de roze trui.
• De donkerblauwe trui; voor het jongerenklassement. Voorheen was dit de witte trui.

Ronde van Polen / Tour de Pologne
Sinds 1928 wordt de Ronde van Polen verreden, maar is niet altijd een wedstrijd voor professionele wielrenners geweest. Pas na de val van het communisme in de jaren negentig konden professionele wielrenners meedoen. De Ronde van Polen kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De witte trui; voor het puntenklassement.
• De paarse trui; voor het bergklassement.
• De rode trui; voor het tussenspringklassement.

Eneco Tour
De Eneco Tour is een wielerronde tussen België en Nederland en wordt sinds 2005 jaarlijks verreden. De Tour is de opvolger van de Ronde van Nederland en trekt relatief veel toeschouwers uit België en Nederland. De Eneco Tour kent de volgende truien.

• De witte trui; voor het algemeen klassement.
• De rode trui; voor het puntenklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Peking / Tour of Beijing
Deze vijfdaagse wielerwedstrijd werd van 2011 tot 2014 georganiseerd. De editie betond uit 5 etappes, welke in de eerste of tweede week van oktober werden verreden. De Ronde van Peking kende de volgende truien.

• De rode trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Driedaagse van De Panne-Koksijde / Driedaagse van De Panne
Deze wielerwedstrijd bestaat sinds 1977 en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd. De koers wordt in Vlaanderen verreden, rondom de plaatsen De Panne en Koksijde. Deze koers heeft vele heuvels en wordt door veel renners gebruikt als voorbereiding op het wielrenseizoen. De Driedaagse van Pannen kent de volgende truien.

• De witte trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De rode trui; voor het bergklassement.
• De blauwe trui; voor het tussenspringklassement.

Internationaal Wegcriterium / Critérium international de la route
Deze Franse wielerwedstrijd werd in 1932 voor het eerst georganiseerd, waarbij enkel Fransen aan mochten meedoen. In 1978 werd de regel versoepeld en mochten ook niet-Fransen aan deze rit meedoen, mits ze lid waren van een Franse ploeg. Pas vanaf 1981 mochten niet-Fransen (zonder Franse ploeg) aan de wedstrijd meedoen. In 1997 deed zich een incident voor die vele wielrenners en fans zich nog helder voor de geest kunnen halen. Een paard wist over een hek te springen en rende een tijdje met het peloton mee. Soms wist het paard de renners in te halen. Tot ongeveer 22 kilometer voor de finishlijn verliet het paard het parkoers. De Internationale Wegcriterium kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjes trui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Californië / Tour of California
Sinds 2006 vindt deze jaarlijkse wielerronde plaats in het Amerikaanse Californië. Deze ronde duurt acht dagen en start altijd in Noord-Californië. In de Verenigde Staten is dit de belangrijkste wielerronde met de hoogste buitencategorie. De Ronde van Californië kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De groene trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjes trui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.
• De blauwe trui; voor het strijdlustklassement.

Ronde van België
In 1908 werd de eerste Ronde van België verreden en wordt deze vanaf 2002 jaarlijks georganiseerd. De wedstrijd heeft een aantal ritten in lijn en heeft een (veelal) beslissende tijdrit. De Ronde van België kent de volgende truien.

• De rode trui; voor het algemeen klassement.
• De gele trui; voor het puntenklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.
• De zwarte trui; voor het strijdlustklassement.

Ronde van Beieren / Bayern-Rundfahrt
Sinds 1980 is de Ronde van Beieren een feit en werd deze georganiseerd voor amateurs. In 1989 werd deze toer ook door professionele wielrenners verreden. De Ronde van Beieren is een hoog gerespecteerde wielerwedstrijd en kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De blauwe trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjes trui; voor het bergklassement.
• De witte trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Portugal / Volta a Portugal em Bicicleta
In 1927 werd de eerste editie van de Ronde van Portugal verreden. Deze wielerwedstrijd duurt 10 dagen en is geclassificeerd als een wedstrijd van de 2.1-categorie. De Ronde van Portugal kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De witte trui; voor het puntenklassement.
• De blauwe trui; voor het bergklassement.
• De oranje trui; voor het jongerenklassement.

Ronde van Utah / Tour of Utah
De Ronde van Utah is een wielerwedstrijd door de Amerikaanse staat Utah. De eerste editie van deze wielerwedstrijd werd georganiseerd in 2004. Deze wedstrijd is niet zo belangrijk als de Rond van Californië, maar blijft toch een van de belangrijke wedstrijden in de Verenigde Staten. De ronde van Utah kent de volgende truien.

• De gele trui; voor het algemeen klassement.
• De bruine trui; voor het puntenklassement.
• De bolletjestrui; voor het bergklassement.
• De lichtblauwe trui; voor het jongerenklassement.
• De oranje trui; voor het strijdlustklassement.