Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlanders in top eindklassement

De Ronde van Spanje wordt ook wel Vuelta of La Vuelta Ciclista a España genoemd en is een wielerwedstrijd die jaarlijks in Spanje wordt gereden. De meerdaagse wedstrijd is in 2020 toe aan zijn (uitgestelde) 75ste editie. In al deze edities hebben in totaal 21 verschillende Nederlandse wielrenners een plek in de top 10 van het eindklassement weten te behalen; acht renners waaronder Joop Zoetemelk, Robert Gesink, Steven Kruijswijk en Wilco Kelderman slagen daar meer dan eenmaal in. Wie zijn die Nederlandse renners die in de Vuelta naam hebben gemaakt?

Ronde van Spanje / Vuelta

De Ronde van Spanje (of Vuelta) vormt samen met de Ronde van Frankrijk (de Tour) en de Ronde van Italië (de Giro) de drie zogeheten Grote Rondes in het wielrennen. Alle rondes duren ruim drie weken en hebben enkele (meestal twee) rustdagen.
Van de drie rondes heeft de Tour de France de langste geschiedenis; de eerste editie vindt plaats in 1903 (in 2020: editie 107). De Giro wordt voor het eerst gehouden in 1909 (in 2020: editie 103) maar de Vuelta doet ‘pas’ zijn intrede in 1935. De Vuelta wordt in de beginjaren niet elk jaar gereden; vanaf 1955 vindt de ronde wel jaarlijks plaats.

De Ronde van Spanje heeft per editie een gemiddelde lengte van 3.272 kilometer, bestaat uit wisselend 21 of 22 etappes en eindigt volgens traditie in Madrid; vanwege de Covid-19-pandemie in 2020 is de 75ste editie op een aantal punten gewijzigd en is onder meer het aantal etappes teruggebracht naar 18. In 1977 doet het laagste aantal renners mee, namelijk zeventig; het jaar 2002 daarentegen heeft met 207 renners het hoogste aantal deelnemers.

Nederlandse wielrenners bij de eerste tien van het eindklassement

In de 75 edities tot en met 2020 hebben 21 verschillende Nederlandse wielrenners een plek bij de eerste tien van het eindklassement behaald. Samen zorgen deze 21 renners voor 33 noteringen in de top 10. Een overzicht van een aantal opvallende renners en/of prestaties:

Marinus Valentijn en Jan Lambrichs

Marinus Valentijn is in de jaren dertig van de vorige eeuw professioneel wielrenner. Hoewel hij nooit aan de Tour meedoet neemt hij wel deel aan de allereerste Ronde van Spanje in 1935. In het eindklassement komt Valentijn dat jaar op een tiende plaats.

De eerste van vier podiumplaatsen voor Nederland komt elf jaar later. De Limburger Jan Lambrichs wint twee ritten in de Vuelta van 1946 en eindigt op een derde plaats in het eindklassement waar alle andere plekken in de top 10 ingenomen worden door Spanjaarden. Pas in 2004 worden alle tien bovenste posities door Spaanse renners ingenomen. Lambrichs is ook in de Tour niet onverdienstelijk maar omdat gedurende de Tweede Wereldoorlog de drie grote wielerrondes nagenoeg stilliggen is hij niet in staat tijdens zijn wielerloopbaan meer vergelijkbare overwinningen te boeken.

Jan Janssen

Jan Janssen (niet te verwarren met de in dezelfde periode actieve baanwielrenner Jan Jansen) schrijft zowel de Ronde van Frankrijk als de Ronde van Spanje op zijn naam. Aan de Vuelta doet Janssen tweemaal mee: in 1967 eindigt hij als winnaar en een jaar later als zesde.

Na zijn carrière in de wielersport begint Janssen een fietsenfabriek en komen er Jan Janssenfietsen op de markt. Zijn naam is tevens verbonden aan de Jan Janssen Classic, een groot terugkerend eendaags fietsevenement op de Utrechtse Heuvelrug.

Joop Zoetemelk

Joop Zoetemelk is die andere wielrenner die de Vuelta op zijn naam weet te schrijven. Zoetemelk richt zich bij de drie grote wielerrondes vooral op de Tour; aan de Vuelta doet hij slechts tweemaal mee. Naast de overwinning in 1979 haalt hij een zesde plaats in 1971.

In 2003 wordt tijdens het 75-jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie (KNWU) Zoetemelk tot beste Nederlandse renner aller tijden verkozen.

Hennie Kuiper en Robert Gesink

Hennie Kuiper (in 1975, 1976 en 1983) en Robert Gesink (in 2008, 2009 en 2012) zijn de enige wielrenners die driemaal de Vuelta in de top 10 van het eindklassement afsluiten. De in 1948 geboren Kuiper neemt niet meer dan driemaal deel aan de Ronde van Spanje, waarin hij ook twee etappeoverwinningen behaalt.

Als Robert Gesink in 2008 als zevende eindigt is het alweer vijftien jaar geleden dat de laatste Nederlander de Vuelta afsluit met een plaats bij de beste tien. Het daaropvolgende jaar verbetert hij die prestatie en drie jaar later eindigt Gesink opnieuw in de top 10, na 2013 komt hij niet verder meer dan een 34ste plaats.

Bauke Mollema, Laurens ten Dam en Tom Dumoulin

Tussen 1994 en 2007 behaalt geen enkele Nederlander de beste tien van het eindklassement. Het goede resultaat van Robert Gesink in 2008 zorgt voor een kentering in de prestaties van de Nederlandse renners; tussen 2009 en 2017 eindigen meerdere wielrenners in de top 10.

De vierde plek van de Groninger Bauke Mollema in 2011 is de beste prestatie van een Nederlandse renner sinds de overwinning van Joop Zoetemelk in 1979. Tussen 2014 en 2017 neemt Mollema niet deel aan de Vuelta. Laurens ten Dam, eveneens een Groninger, houdt aan zijn tweede deelname aan de Ronde van Spanje een achtste plek over en Limburger Tom Dumoulin voltooit zijn tot nu toe enige Vuelta in 2015 met een zesde plaats in het eindklassement.

Wilco Kelderman, Wout Poels en Steven Kruijswijk

De editie van 2017 kent voor het eerst in de geschiedenis drie Nederlandse renners die bij de beste tien eindigen. Nadat Wilco Kelderman in 2014 debuteert met een veertiende plaats behaalt de voor Team Sunweb rijdende renner een vierde plaats in 2017, de beste prestatie voor een Nederlander sinds eenzelfde eindklassering voor Bauke Mollema zes jaar eerder. Kelderman is de enige Nederlandse wielrenner die drie jaar op rij (2017, 2018 en 2019) bij de beste tien eindigt.

Wout Poels is in 2020 toe aan zijn zesde Ronde van Spanje die net als in 2017 eindigt met een zesde plaats in het eindklassement, terwijl Steven Kruijswijk na een eerdere 41e positie en een opgave in zowel 2017 als in 2018 eindigt bij de beste tien.

Nederlandse wielrenners in top 10 eindklassement

Een omgekeerd chronologisch overzicht (update 8-11-2020) van alle 21 Nederlandse renners die in totaal voor 33 top 10-noteringen hebben gezorgd, waaronder vier podiumplaatsen (in 1979, 1969, 1967 en 1946):

Vuelta 2020

De 75ste editie van La Vuelta Ciclista a España zou aanvankelijk op 14 augustus van start gaan in Utrecht. Vanwege de Covid-19-pandemie is de Vuelta verplaatst naar oktober: de startdatum is 20 oktober en de finishdatum 8 november. De start in Utrecht heeft plaatsgemaakt voor het Baskische Irun.

Lees verder

• Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlandse etappezeges 1946-2020
• Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlanders in de leiderstrui