Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlanders in de leiderstrui

De Ronde van Spanje is een wielerwedstrijd die jaarlijks in Spanje wordt gereden. In 2020 was de Vuelta, zoals de ronde ook wordt genoemd, toe aan zijn 75ste editie. In al deze edities hebben twaalf verschillende Nederlandse wielrenners in totaal 61 dagen in de leiderstrui gereden, waaronder Tom Dumoulin, Bauke Mollema, Joop Zoetemelk en René Pijnen. Wie zijn die Nederlandse renners die in de Vuelta naam hebben gemaakt door één of meerdere dagen in de regelmatig van kleur veranderende leiderstrui te rijden?

Ronde van Spanje / Vuelta

De Ronde van Spanje is een wielerkoers die jaarlijks in de nazomer, omstreeks eind augustus begin september, wordt gereden. De Vuelta, de andere naam voor de ronde, wordt in 1935 voor het eerst gereden. In de beginjaren is er niet elk jaar een Vuelta; pas vanaf 1955 vindt wel jaarlijks een editie plaats.

Maillot rojo

De leiderstrui is de trui van de leider van het algemeen klassement van een wielerkoers. In tegenstelling tot de Ronde van Frankrijk (geel) en de Ronde van Italië (roze) heeft de Vuelta geen leiderstrui in een traditionele kleur. De kleur van de leiderstrui voor het algemeen klassement is in de loop van de decennia veranderd van wit, naar geel, oranje, goud en (vanaf 2010) rood. De Spaanse benaming voor de trui is maillot rojo.

Sinds de invoering van de maillot rojo hebben twee Nederlandse renners de trui gedragen: Bauke Mollema (één dag in 2001) en Tom Dumoulin (zes dagen in 2015). Het is (tot en met 2020) nog niet voorgekomen dat in één Vuelta twee Nederlandse wielrenners in de leiderstrui hebben gereden.

Nederlandse wielrenners in leiderstrui

De Ronde van Spanje, die in de nazomer van 2020 voor de 75ste keer is gereden, heeft in al deze edities twaalf verschillende Nederlandse wielrenners gekend die samen 61 dagen de leiderstrui hebben gedragen. Een overzicht in omgekeerde chronologische volgorde van de prestaties van deze Nederlanders, gevolgd door enkele feiten over deze renners.

Tom Dumoulin

Tom Dumoulin is in 2015 de Nederlandse renner die de meeste dagen in de leiderstrui rijdt sinds Joop Zoetemelk in 1979, namelijk zes (niet opeenvolgende) dagen. Die ronde van 2015 eindigt voor Dumoulin beter dan zijn eerste Vuelta drie jaar eerder waarin hij moet opgeven.

Dumoulin leidt in de vijfde etappe, vervolgens in de negende en de tiende etappe waarna de latere winnaar de Italiaan Fabio Aru de maillot rojo overneemt. Daarna weet de Nederlander in de zeventiende tot en met negentiende etappe nogmaals aan de leiding te gaan, maar in de laatste twee beslissende etappes is wederom Aru de sterkste.

Bauke Mollema

Na een wisselend wielerseizoen in 2011 is Bauke Mollema in de Ronde van Spanje goed op dreef. De renner onder contract bij de Rabobank-wielerploeg rijdt na de negende etappe één dag in de leiderstrui; de Brit Chris Froome neemt de trui de volgende dag van hem over.

De ronde van 2011 kent een recordaantal van negen verschillende internationale renners die minstens één dag in de maillot rojo rijden.

Max van Heeswijk

Max van Heeswijk is in 2004 de eerste Nederlander in twaalf jaar die in het klassement van de Vuelta aan de leiding gaat. De rode trui is in die jaren een gouden trui. Na die voor Van Heeswijk goed verlopen tweede etappe tussen Léon en Burgos neemt de Luxemburger Benoît Joachim na één dag de leiderspositie over. Van Heeswijk moet uiteindelijk in de negende etappe, een zware bergetappe, opgeven.

Jelle Nijdam

Nadat Jelle Nijdam in 1991 de Ronde van Spanje op moet geven, begint de editie van 1992 positiever voor de in Zundert geboren wielrenner. De ritoverwinning in de eerste etappe in Jerez de la Frontera bezorgt Nijdam de leiderstrui die hij vervolgens twee dagen draagt. In het eindklassement eindigt de zoon van de in de jaren zestig succesvolle wielrenner Henk Nijdam op plek 103.

Bert Oosterbosch

Net als Nijdam rijdt Bert Oosterbosch de eerste twee dagen in een Ronde van Spanje op kop. De Eindhovenaar is in 1985 in Valladolid de sterkste maar moet in de ronde al gauw zijn meerdere erkennen in Miguel Indurain. De Vuelta wordt in die jaren op een ander tijdstip gereden, namelijk eind april begin mei.

Oosterbosch overlijdt ruim vier jaar later na een acute hartstilstand, enkele dagen nadat hij een koers in het Brabantse Bladel wint.

Joop Zoetemelk

Joop Zoetemelk rijdt in de 34ste editie van de Vuelta vijftien dagen in de leiderstrui, slechts onderbroken van de zesde tot en met de twaalfde etappe door de Franse renner Christian Levavasseur. Zoetemelk heeft in het eindklassement een voorsprong van 2 min. 43 op de nummer twee, de Spanjaard Francisco Galdós.

Hennie Kuiper

De in 1949 in het Overijsselse Noord Deurningen geboren Hennie Kuiper is de enige Nederlandse wielrenner die zowel Olympisch kampioen als wereldkampioen op de weg is geweest. In 1976 neemt Kuiper voor de tweede maal deel aan de Ronde van Spanje; daarin wint hij de vierde etappe en rijdt hij in de laatste drie etappes in de leiderstrui. Aansluitend op de negentiende en laatste etappe volgt op dezelfde dag een tijdrit; hierin verspeelt hij de nodige seconden waardoor hij uiteindelijk met een achterstand van precies twee minuten op winnaar José Manuel Fuente als zesde finisht in het eindklassement.

Gerben Karstens

Gerben Karstens schrijft in meerdere edities van de Vuelta in totaal veertien etappes op zijn naam, waarvan vier zeges in 1973. In dat jaar rijdt de in Leiden geboren sprinter in de derde en vierde etappe in de leiderstrui. De enige Nederlander die dat jaar aan de ronde meedoet trekt zich voor de start van de op vier na laatste etappe uit protest tegen bepaalde klassementsregels terug uit de koers.

René Pijnen

Niet Zoetemelk maar René Pijnen rijdt in de Ronde van Spanje een record aantal dagen in de leiderstrui. Zoetemelk gaat vijftien dagen aan de leiding in één Vuelta (ook een record), Pijnen daarentegen verdeelt zijn zeventien dagen in de leiderstrui over drie rondes (1970 t/m 1972). De Olympisch kampioen in de ploegentijdrit wint de proloog van de Spaanse wielerronde in 1971 en 1972. Pijnen's beste prestatie in het eindklassement is een twintigste plek in 1970.

Jan Janssen

De laatste twee etappes van de Vuelta van 1967 zijn een dubbel succes voor Nederland. De zeventiende etappe wordt gewonnen door Gerben Karstens terwijl Jan Janssen het algemeen klassement (opnieuw) aanvoert. De finish van de eindetappe een dag later in Bilbao geeft eenzelfde resultaat.

De Ronde van Spanje van 1968 begint voor Janssen aanvankelijk goed met vier dagen op rij als leider van het klassement.

Cees Haast

De in Rijsbergen geboren Cees Haast is in 1966 één van de Nederlandse renners die in de Vuelta goed zijn voor negen etappezeges. Door zijn zege in de dertiende etappe in San Sebastián is Haast de daaropvolgende twee dagen leider in het algemeen klassement dat in alle overige etappes wordt aangevoerd door Italiaanse en Spaanse renners. Met een achtste plaats en een achterstand van bijna vier minuten op de uiteindelijke winnaar Francisco Gabica sluit Haast zijn eerste van vier Vuelta’s af.

Daan de Groot

De allereerste Nederlandse drager van de leiderstrui in de Vuelta is Daan de Groot. De in Amsterdam geboren De Groot voert in 1958 het algemeen klassement aan in de zesde, zevende en achtste etappe, maar hij maakt zijn enige Ronde van Spanje niet af. De wielrenner is in de wielergeschiedenis echter bekender geworden door het winnen in 1955 van de dertiende Touretappe.

Lees verder

• Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlandse etappezeges 1946-2020
• Ronde van Spanje, Vuelta: Nederlanders in top eindklassement