Verspringen: mensen kunnen ook vliegen!

Verspringen is een bekend atletiekonderdeel. Wie kent ze niet: de sprongen van bijna negen meter van Bob Beamon en Mike Powell. Meet dat maar eens uit in de huiskamer en je zult je ogen niet geloven! Hieronder volgt een introductie van het verspringen met onder andere de verschillende technieken: hangsprong, schredesprong en de ‘hitch kick’. Ga er tijdens de Olympische Spelen dus maar eens goed voor zitten - en let op de Panamees Irving Saladino - en zie dat mensen ook kunnen vliegen.

Wat is verspringen?

Verspringen is een atletiekonderdeel waarbij de atleet zover mogelijk moet springen. De springer neemt een aanloop en zet vervolgens af op een afzetbalk. Die balk is wit met een rode rand. De atleet moet zo dicht mogelijk bij die rode rand afzetten, omdat vanaf daar gemeten wordt. Als de atleet er dus dertig centimeter voor afzet, zal de meting die dertig centimeter niet meenemen. Als de atleet echter op de rode balk afzet, is de sprong ongeldig en wordt er helemaal geen afstand gemeten. Op de rode balk ligt plasticine. Dit is een soort rode klei waarin een afdruk gezien kan worden als de schoen de rode balk geraakt heeft. Elke springer meet de aanloop vooraf uit en heeft een vast aantal passen dat op de trainig geoefend wordt.
Natuurlijk moet de springer daarna zo lang en ver mogelijk door de lucht “vliegen”. Aan het eind van die vluchtfase wordt de landing voorbereid. De springer gooit de benen dan naar voren en land meestal op de billen in het zand. Meestal schuift de springer met zijn billen naar voren nadat de voeten het zand geraakt hebben. Het is niet handig om eerst op de voeten te landen en vervolgens afstand te verliezen door je gewoon op je billen te laten vallen. De afdruk die het dichtst bij de afzetbalk ligt – en dus het minste is – wordt gemeten.
Verspringen en hink-stap-springen worden nogal eens verward, terwijl dit toch echt volledig verschillende onderdelen/specialisaties zijn. Vaak zijn goed hinkstapspringers ook redelijke tot goede verspringers. Andersom komt die combinatie echter minder voor omdat hink-stap-springen een erg technisch onderdeel is en specifieke training vereist. (Zie voor meer informatie hierover Hink-stap-springen: een moeilijke maar mooie discipline

Verschillende sprongtechnieken

Er zijn verschillende technieken ontwikkeld om ver te springen.
Hieronder worden de belangrijkste daarvan besproken. Er zijn echter ook springers die verschillende stijlen combineren en dus een eigen techniek hebben ontwikkeld.

Schredetechniek

Bij deze manier van springen, houdt de springer de afzetpositie zo lang mogelijk vast in de lucht. Pas voor de landing wordt het andere been (het niet-afzetbeen) bijgetrokken zodat beiden benen tegelijkertijd naar voren gebracht kunnen worden.

Hangtechniek

Hierbij wordt het niet-afzetbeen vrij snel naar beneden gebracht (dus verticaal) waarbij het op gelijke hoogte komt als het afzetbeen. Vervolgens wordt de rug hol getrokken waarna de landing voorbereid wordt. Dit heet ook wel simpelweg ‘hol trekken’. Deze techniek wordt steeds minder gebruikt, mede omdat het rugblessures kan veroorzaken.

Looptechniek of ‘Hitchkick’

Bij deze techniek wordt in de lucht “gelopen”. Na de afzet wordt de aanloop als het ware voortgezet in de lucht. De armen molenwieken in de lucht. Deze techniek is vooral geschikt voor springers met een hoog niveau. Mannelijke springers gebruiken deze techniek vaker dan vrouwen.

Hoe moet je het trainen?

Het is onmogelijk om hier alle trainingsaspecten te behandelen. Ook hier geldt: er zijn vele verschillende atleten, verschillende trainers en verschillende trainingsvormen. Er zijn wel wat algemeenheden te noemen.

Techniek

Een goede techniek is belangrijk om ver kunnen springen en om blessures zoveel mogelijk te voorkomen. Zoals hierboven beschreven zijn er verschillende technieken en moet elke atleet bepalen welke techniek het beste bij hem/haar past.

Kracht

Kracht speelt ook een grote rol. Zo is het alleen mogelijk om de benen naar voren te brengen voor de landing als de buikspieren sterk genoeg zijn. Ook kan kracht ten goede komen aan de aanloopsnelheid. De krachttraining is het zwaarst tijdens het winterseizoen en wordt afgebouwd voor het zomerseizoen waarin de belangrijkste wedstrijden plaatsvinden. Veel atleten doen ook speciale oefeningen voor hun voeten zodat die extra sterk worden. Verder wordt veel gebruik gemaakt van oefeningen te verbetering van de rompstabiliteit, bekend onder de naam 'core stability'.

Snelheid

Snelheid is ook erg belangrijk. De aanloop moet snel genoeg zijn om ver te kunnen springen. Toch loopt een verspringer niet aan met maximale snelheid omdat de sprong dan minder gecontroleerd wordt. De snelheid van een aanloop is echter nog wel dusdanig snel dat er sprinttraining voor gedaan moet worden. Het is een misverstand dat goede sprinters vanzelf ver springen als ze afzetten. Ze zullen met hun snelheid wel een aardige afstand behalen, maar om echt ver te komen zal de techniek toch ook geleerd moeten worden. De Cubaanse verspringer Ivan Pedrosos had een van de de langzaamste aanlopen van het deelnemersveld, maar was toch een erg succesvolle springer.

Hoe ver wordt er gesprongen?

Het wereldrecord (beste afstand ooit gesprongen) van de mannen is 8.95m. van de Amerikaan Mike Powell. Hij sprong dit in 1991. Bij de vrouwen bedraagt het wereldrecord 7.52m. van Galina Chistyakova uit de Sovjetunie.
Achter de uitslagen staat vaak tussen haakjes de windstrekte vermeld. Een min staat voor tegenwind en een plus voor rugwind. Als er meer dan 2 m/s rugwind gemeten is, geldt de sprong niet als officieel record. Het geldt echter wel voor de wedstrijduitslag.

Top 5 verspringers in 2008, mannen:

• 8.73 Irving Saladino PAN
• 8.46 Ibrahim Camejo CUB
• 8.44 Louis Tsatoumas GRE
• 8.37 Mohamed Salman Al Khuwalidi KSA
• 8.36 Trevell Quinley USA

Top 5 verspringsters in 2008, vrouwen:

• 7.12 Naide Gomes POR
• 7.04 Lyudmila Kolchanova RUS
• 6.99 Maurren Higa Maggi BRA
• 6.95 Brittney Reese USA
• 6.93 Karin Mey Melis TUR

Olympische Spelen Beijing

Uitslagen, mannen op 18 augustus 2008:

1. Irving Saladino PAN 8.34 (-0.3) .
2. Godfrey Khotso Mokoena RSA 8.24 (0.0) .
3. Ibrahim Camejo CUB 8.20 (0.2) .
4. Ngonidzashe Makusha ZIM 8.19 (0.6) .
5. Wilfredo Martínez CUB 8.19 (-0.4) .
6. Ndiss Kaba Badji SEN 8.16 (0.2) (SB)
7. Luis Felipe Méliz ESP 8.07 (-0.1) .
8. Roman Novotný CZE 8.00 (-0.3) .
9. Gable Garenamotse BOT 7.85 (0.1) .
10. Greg Rutherford GBR 7.84 (-0.4) .
11. Hussein Taher Al-Sabee KSA 7.80 (0.0) .
12. Loúis Tsátoumas GRE NM

Uitslagen vrouwen:

1. Maurren Maggi BRA 7.04
2. Tatyana Lebedeva RUS 7.03
3. Blessing Okagbare NGA 6.91
4. Chelsea Hammond JAM 6.79
5. Brittney Reese USA 6.76
6. Oksana Udmurtova RUS 6.70
7. Jade Johnson GBR 6.64
8. Grace Upshaw USA 6.58
9. Carolina Klüft ZWE 6.49
10. Tabia Charles CAN 6.47
11. Keila Costa BRA 6.43
12. Funmi Jimoh USA 6.29