Ongebroken trens (bit)
Je hebt er misschien wel eens ooit van gehoord, een ongebroken trens. En dacht dan heel waarschijnlijk, oh, maar dat is een stang, dat gaat niet in de mond van mijn paard, dat is veel te scherp. Veel mensen denken zo hoor, dat een ongebroken trens het zelfde is als een stang. Maar een stang is een streng, scherp en hard bit, daardoor denken er veel dat een ongebroken trens ook streng, scherp en hard is. Dit is absoluut niet zo! Maar waarom nou niet? Dat ga ik in dit artikel uitleggen.
Aanleiding
Waarom schrijf ik dit artikel? Ja, dat is een goede vraag. Ik wil mensen de werking van een ongebroken trens en het verschil tussen een ongebroken trens en een stang duidelijk maken. Sinds een paar weken rijd ik mijn paard met een ongebroken trens, omdat ik dacht dat ze het bit niet accepteerde. Ik reed eerst met een dubbel gebroken bitje. Ze had erge moeite met de aanleuning en nageeflijkheid, stelling en buiging. Toen ben ik dit bit gaan proberen omdat ik wist dat het een heel vriendelijk bit is. Maar ik was al een beetje bang voor het gezeur als: Rij jij met een stang? Of, weet je wel wat voor een werking dat bit heeft? En ja hoor, meteen werd er gevraagd waarom ik met een stang reed en elke keer wilde ik de mensen duidelijk maken dat het geen stang is, maar een ongebroken trens. Maar ze geloofde me niet. Toen kwam ik er achter dat veel mensen de werking van een ongebroken trens niet weten. Daarom leg ik via hier nu uit wat het verschil is tussen een ongebroken trens en een stang.
Kenmerken stang
Er zijn verschillende soorten stangen, zoals westernbitten en menbitten, maar ik ga vergelijken met een dressuurbit.
Een stang bestaat uit een ongebroken mondstuk, twee scharen of bomen die kunnen verschillen van lengte en vorm, hoe langer de schaar of boom, hoe harder de hefboomwerking, en een kinketting. Een stang is een bit dat bestaat uit een ongebroken mondstuk, twee bomen of scharen en een kinketting. Ook de kinketting kan van diverse materialen gemaakt zijn. Dit heeft allemaal invloed op de inwerking van de stang.
Een stang heeft dus altijd:
- Een ongebroken mondstuk
- Twee scharen of bomen
- Een kinketting
Werking stang
De scharen of bomen van een stang hebben een hefboomwerking. Met een hefboom ben je veel sterker. Je hoeft dus minder hard aan de teugels te trekken om evenveel kracht uit te oefenen als bij een trensbit. De kinketting is essentieel voor de hefboomwerking en mag nooit weggelaten worden. Een stang werkt vooral in op de mondhoeken, lagen, kin, bij grote druk ook achter de oren en afhankelijk van de vorm kan een stang ook inwerken tegen het gehemelte.
Kenmerken ongebroken trens
Een ongebroken trens heeft geen scharnierpunten, het mondstuk is zoals de naam zegt dus ongebroken en kan recht zijn of de vorm van de tong volgen.
Een ongebroken trens heeft dus altijd:
Verder heeft een ongebroken trens dus geen scharen die voor een hefboomwerking zorgen, en die een stang zo scherp maakt. Ook heeft een ongebroken trens geen kinketting.
Werking ongebroken trens
Een ongebroken trens werkt voornamelijk in op de mondhoeken en de tong en minder op de lagen. Doordat het ongebroken is, worden tong en lagen niet bij elkaar geknepen en kan het ook niet in het gehemelte prikken. Ook ligt dit bit heel stil en stabiel in de mond.
Verschil ongebroken trens en stang
Het belangrijkste verschil tussen een ongebroken trens en een stang, is dat een stang indirect inwerkt. Als je aan de teugels van een trens trekt, dan voelt een paard dat direct. Maar als je aan de teugels van een stang trekt, bewegen eerst de scharen naar achteren, daarna drukt de kinketting tegen kin aan en pas daarna komt er druk in de mond. Bij harder trekken voelt een paard ook druk achter de oren en de stang kan ook, afhankelijk van de vorm, tegen het gehemelte aan drukken. Een stang werkt dus veel strenger en harder in dan een trensbit.
Een ongebroken trens is dus een zeer vriendelijk bit en heeft geen hefboomwerking, wat een stang juist zo scherp maakt.
Mag je een ongebroken trens ook op wedstrijd gebruiken?
Ja dit mag zeker! Zowel in bus- als watertrens uitvoering.
Reacties
Michael Posthumus, 31-08-2011
Beste Mw, Hr,
Naar aanleiding van uw stukje tekst over ongebroken bitten zou ik u graag willen vragen, waar kan ik een ongebroken watertrens aanschaffen met een recht mondstuk zonder ribbels op het mondstuk.
Ik reed altijd met een dubbelgebroken watertrens maar daar liep mijn paard niet fijn op en ik had steeds de mondhoeken kapot.Nu rijd ik dus met een ongebroken watertrens en is ze heel fijn te rijden en zijn de mondhoeken heel.
Dit bit heeft alleen ribbels op het mondstuk en daar mag je dan weer niet mee starten in de wedstrijden.
Een licht gebogen model vind ze ook niet fijn.
Weet u misschien een adres waar ik zo, n bit kan bestellen.
Met vriendelijke groeten,
Michael Posthumus.
Reactie infoteur, 07-09-2011
Hallo Michael,
Een ongebroken watertrens is in veel verschillende ruitersportzaken/ webwinkels te krijgen. Ook zonder ribbels. Ik heb die van mij gehaald bij de plaatselijke ruitersportzaak. Maar ook online bij de grote winkels (epplejeck, divoza, agradi, horze, etc.) Zijn deze te kopen. U heet het ook over dat ze een licht gebogen model niet zo fijn vind. Heeft u het bit wel goed om in de mond liggen? Anders zou u een mailtje naar een van de winkels kunnen sturen of ze ook mondstukken hebben die echt helemaal recht zijn. Ik kan zo 123 niet zo'n bit kunnen vinden. Maar misschien kunnen ze u daar verder helpen!
Groetjes, Amy
Jolanda, 05-08-2011
Mooi artikel, helemaal mee eens. Ik rijdt zelf met een ongebroken trens, en op wedstrijd krijg ik zelf van mededeelnemers te horen dat ik niet met dat bit mag rijden… Terwijl ik weet dat hij veel zachter is. Mijn paard accepteerd geen enkel ander bit, en loopt lekker op een ongebroken trens. Dus, houden zo.
Reactie infoteur, 07-08-2011
Dankjewel voor je reactie. Ik zelf weet dat het ook een vriendelijk bit is, alleen, niemand die mij gelooft of ook maar iets van mij aanneemt. Nu ik weet dat er toch echt wel mensen het verschil wel weten geeft het mij ook weer een beetje hoop. Ondertussen heb ik ook verschillende webwinkels op de hoogte gebracht en positive reacties gekregen. Ondertussen loopt mijn paard niet zo lekker meer op dit bit, en zijn we nu een beetje aan het afwisselen tussen dubbel gebroken en ongebroken.