Puntentotaal bij Schaatsen: zo wordt het berekend

Bij het hardrijden op de schaats wordt vaak een klassement opgemaakt om de winnaar te bepalen. Dat gebeurt bij toernooien als het WK, EK en NK Allround. Maar ook bij sprintwedstrijden waar de 500 meter en de 1000 meter ieder 2 maal verreden worden. Alle gereden afstanden tellen mee in de totaalstand, maar de tijden worden niet simpelweg bij elkaar opgeteld. Eerst worden ze herleid tot 500-meter tijden.

Puntentotaal bepaalt klassement bij allround- en sprint-toernooien

Bij het langebaan-schaatsen worden vaak allround- en sprint-toernooien gehouden. Denk maar aan de NK, EK en WK Allround of Sprint. Er worden meerdere afstanden gereden en degene die het over de hele linie het beste doet is de winnaar.

Bij het allround-schaatsen wordt meestal de grote vierkamp verreden, maar soms (bijvoorbeeld bij de junioren, of als de weersomstandigheden dat afdwingen) ook een kleine vierkamp. Bij de mannen bestaat de grote vierkamp uit de 500 meter, de 1500 meter, de 5000 meter en de 10000 meter. De kleine vierkamp gaat over 500 meter, 1500 meter, 3000 meter en 5000 meter. Bij de vrouwen bestaat de grote vierkamp uit dezelfde afstanden als de kleine vierkamp bij de mannen. De kleine vierkamp van de vrouwen betreft de 500 meter, de 1000 meter, de 1500 meter en de 3000 meter.

Bij sprinttoernooien worden ook 4 afstanden verreden, daarbij gaat het altijd om 2 maal de 500 meter en 2 maal de 1000 meter.

Het klassement wordt bepaald door een puntentotaal te berekenen, een soort totaalstand na het rijden van 1, meerdere en uiteindelijk natuurlijk alle afstanden die bij de wedstrijd horen.

Puntentotaal is bijzondere optelsom van de tijden op verschillende afstanden

Het puntentotaal is niet zomaar een optelsom van de tijden op de verschillend afstanden. De lange afstanden zouden dan namelijk een veel te groot stempel op het klassement drukken.

De bedoeling is dat alle afstanden even zwaar meetellen en daarom worden alle tijden herleid tot 500 meter tijden.

Voor de afstanden van de grote vierkamp bij de mannen betekent dat dat de tijd op de 1500 meter door 3 gedeeld moet worden, op de 5000 meter door 10 en op de 10000 meter door 20. De tijden worden voor het uitrekenen eerst uitgedrukt in seconden. De puntentotalen worden in 3 decimalen nauwkeurig berekend.

Een voorbeeld:

• 500 meter in 39.78 = 39.780 punten.
• 5000 meter in 7.12.38 = 432.38 (7 x 60 + 12.38) seconden gedeeld door 10 = 43.238 punten.
• 1500 meter in 2.01.66 = 121.66 seconden gedeeld door 3 = 40.553 punten.
• 10000 meter in 15.16.34 = 916.34 seconden gedeeld door 20 = 45.817 punten.

Het puntentotaal is dan 39.780 + 43.238 + 40.553 + 45.817 = 169.388 punten.

Bij vierkampen met andere afstanden werkt de berekening op dezelfde wijze, waarbij steeds teruggerekend wordt naar de 500 meter.

Met de puntentotalen bereken je het verschil dat goedgemaakt moet worden op de volgende afstand

Als een toernooi nog bezig is, kunnen de puntentotalen van de tussenstand gebruikt worden om te berekenen hoeveel tijd een schaatser of schaatsster op de volgende afstand goed moet maken om het verschil te overbruggen.

Een voorbeeld: na 3 afstanden heeft de ene deelnemer een puntentotaal van 117.875 en de ander heeft 119.240.
Het verschil is dan 119.240 - 117.875 = 1.365 punten.
Als de afsluitende afstand de 10 kilometer is, moet er 1.365 x 20 = 27.3 seconden goedgemaakt worden om gelijk te komen.

Met het puntentotaal kun je ook de eindtijd van 1 ontbrekende afstand berekenen

Het komt weleens voor dat op TV niet alle ritten van een toernooi uitgezonden worden en dat van bepaalde rijders of rijdsters de tijden van 1 afstand onbekend zijn.

Als het puntentotaal en de tijden van de andere afstanden wel bekend zijn, kan toch de tijd van de ene ontbrekende afstand berekend worden.

Trek dan van het puntentotaal de (naar 500 meter herleide) punten van de andere afstanden af en het puntentotaal dat dan overblijft moet vermenigvuldigd worden met de juiste factor.

Een voorbeeld: stel dat het hierboven berekende puntentotaal van 169.388 wel bekend is, maar de tijd op de 1500 meter niet. De berekening van de punten voor die afstand is dan 169.388 - 39.780 - 43.238 - 45.817 = 40.553.
De tijd op de 1500 meter is dan 40.553 x 3 = 121.66 seconden = 2.01.66.

Adelaarskalender is een ranglijst aller tijden op basis van het allround-puntentotaal

Wie is nu de beste (allround) schaatser of schaatsster aller tijden? Degene die een zo laag mogelijk puntentotaal heeft, samengesteld uit zijn of haar persoonlijke records op de afstanden van de grote vierkamp! Deze ranglijst aller tijden wordt adelaarskalender of (op zijn Noors) adelskalenderen genoemd.

Het is leuk om namen van weleer op een onverwacht hoge plek te zien staan, maar natuurlijk wordt de top van de lijst gevormd door rijders die hebben kunnen profiteren van de nieuwste onwikkelingen als klapschaats, aerodynamische pakken en uitgebalanceerde sportvoeding.