Portugal en Nederland in het voetbal

Het lijkt erop dat het Portugese voetbalelftal Oranje niet erg ligt, getuige dat van de veertien ontmoetingen Nederland slechts twee keer wist te winnen, in 1992 en 2018. Portugal kwam zeven keer als winnaar uit de strijd en er waren vier gelijke spelen. Op eindrondes van een WK of EK werd Nederland van de drie wedstrijden, die het tegen de Portugezen speelde, drie keer uitgeschakeld. De belangrijkste wedstrijd, die Oranje van de 'haantjes' verloor, was echter misschien wel de finale van de Nations League in 2019.

Eindronde van een EK of WK

Tijdens eindrondes trok Portugal in de vier wedstrijden, die het tegen Oranje speelde, steeds aan het langste eind. Een enkele keer eindigden deze wedstrijden ook nog in schoppartijen met een regen van gele en rode kaarten.

Halve finale EK 2004: Portugal−Nederland 2−1

Lissabon, 30 juni 2004
Oranje had vanaf het begin van de wedstrijd moeite om balbezit te houden en wist vrijwel geen goede aanval op te zetten. In de 26ste minuut kreeg Portugal een hoekschop en kon de vrijstaande Cristiano Ronaldo zomaar de bal in het Nederlandse doel koppen. Daarna kreeg Marc Overmars nog een scoringskans, maar de Portugese keeper Ricardo Pereira wist te redden.

Dertien minuten in de tweede helft scoorde Portugal alweer uit een hoekschop en nu was het Maniche, die vrij stond: 2-0. Vijf minuten viel de aansluitingstreffer. Jorge Andrade schoot een voorzet van Giovanni van Bronckhorst pardoes in zijn eigen doel. Oranje leefde hierdoor wat op, maar de Portugezen verdedigden het resultaat met succes. Daardoor wist Nederland, net als vier jaar terug, opnieuw de finale niet te halen.

Doelpunten: 1-0 Ronaldo ('26); 2-0 Maniche ('58); 2-1 Andrade ('63, e.d.)

Achtste finale WK 2006: Portugal−Nederland 1−0

Neurenberg, 25 juni 2006
Nederland begon met aanvallen. Arjen Robben en Robin van Persie wervelden door de Portugeze verdediging terwijl Mark van Bommel net naast schoot. Toch ging het in de 23ste minuut opeens fout. Wesley Sneijder verspeelde de bal aan Cristiano Ronaldo en via Deco en Pauleta kwam die bij Maniche. Die passeerde André Ooijer en scoorde. Nederland was aangeslagen en het was nu Portugal, dat de dienst uitmaakte. Toch zou Nederland al snel weer hoop krijgen: eerst viel Ronaldo geblesseerd uit en daarna kreeg Costinha na een domme handsbal voor de tweede keer geel.

In de tweede helft verdedigde Portugal met man en macht zijn voorsprong. Philip Cocu kreeg een grote kans, maar schoot tegen de lat. Niet lang daarna zag ook Khalid Boulahrouz rood, na een overtreding op Luis Figo. Nederland reageerde verontwaardigd, de Portugezen gingen daarin mee en zo ontaardde de wedstrijd plotseling in een heuse schoppartij. Figo deelde een kopstoot uit, die onbestraft bleef. Daarna kreeg Deco ook rood en scheidsrechter Valentin Ivanov begon her en der een waaier van gele kaarten uit te delen. Ondertussen wisten de Portugezen er via Maniche, Simão en Miguel soms nog gevaarlijk uit te komen waardoor doelman Edwin van der Sar extra werk kreeg. Maar de grootste kans van de wedstrijd was voor Dirk Kuyt. De Portugese goalie Ricardo wist met een uiterste krachtsinspanning te redden en zijn val daarna te benutten door enkele minutenlang tijd te rekken. Ook invaller Jan Vennegoor of Hesselink wist geen verandering in de situatie te brengen. En in de blessuretijd kreeg tot overmaat van ramp ook nog Giovanni van Bronckhorst rood, de vierde van de wedstrijd. En zo was Oranje uitgeschakeld.

Doelpunten: 1-0 Maniche ('23)

Groepsfase EK 2012: Portugal−Nederland 2−1

Charkov, 17 juni 2012
Oranje moest na twee nederlagen minstens met 2-0 winnen en het resultaat van de andere wedstrijd in de groep, tussen Duitsland en Denemarken, afwachten. Zonder Mark van Bommel begon het daarom furieus, wat zich al na elf minuten uitbetaalde toen Rafael van der Vaart de bal van Arjen Robben ontving en in de verre hoek van het Portugese doel schoot: 0-1. Omdat Nederland nu op zoek moest naar de tweede vond Portugal al snel openingen en iets meer dan een kwartier later benutte Cristiano Ronaldo (foto boven) daar één van. Deze domper maakte dat Nederland zijn aanvankelijke felheid kwijtraakte. Portugal werd steeds gevaarlijker, maar doelman Maarten Stekelenburg wist Oranje in de race te houden.

De tweede helft leek aanvankelijk meer op een schaakspel. Nederland wilde nog wel aanvallen, maar kon opeens niet meer en Portugal hoefde niet zo nodig. Toch moest Stekelenburg twee keer redden. In de 75ste minuut gebeurde echter het onvermijdelijke. Een snelle Portugese aanval bereikte Ronaldo en opnieuw was hij het, die raakschoot. Oranje was geslagen en vermoeid, en het spel werd een eenrichtingverkeer. Stekelenburg moest nog enkele keren optreden. In de slotfase was er nog een schot van Van der Vaart, die op de paal belandde. Maar dat voorkwam de derde nederlaag niet, en zo was één van de slechtste resultaten van het Nederlands elftal in de groepsfase van een groot toernooi een feit.

Doelpunten: 0-1 Van der Vaart ('11); 1-1 Ronaldo ('28); 2-1 Ronaldo ('74)

Finale Nations League 2019: Portugal-Nederland 1−0

Porto, 9 juni 2019

Na de zware wedstrijden tegen Engeland in de halve finale, die pas in de verlenging werd gewonnen (3-1) begon Oranje vermoeider aan deze wedstrijd dan de heersende Europese kampioen. Dat kwam al na 10 minuten tot uiting toen de Portugezen het heft in handen namen en dat uitten in een handvol gevaarlijke schoten op doel, waarbij doelman Cilessen soms tot het uiterste moest gaan. Nederland bracht daar weinig tegenin.

Aan het begin van de tweede helft werd de vrijwel onzichtbare Babel gewisseld door Promes, waardoor Nederland weer wat meer in de wedstrijd leek te komen en zelfs een enkele halve kans creëerde. Op het moment dat ook Van de Beek in het veld kwam voor Bergwijn om wat meer diepgang te geven aan de aanval, scoorde toch nog onverwachts Portugal na een uitgelezen actie van Silva, die Guedes in stelling bracht (1-0). Nederland moest dus komen en in de laatste minuten werd ook PSV-er Luuk de Jong ingebracht. Veel resultaat zou dat echter niet meer hebben, waardoor Portugal de allereerste Nations League Cup in haar prijzenkast mocht zetten.

Doelpunten: 1-0 Guedes ('60)

Kwalificatiewedstrijden

Vier keer kwamen Portugal en Nederland elkaar tegen voor kwalificatiewedstrijden. Eén keer won Nederland, twee keer Portugal en één gelijkspel. Voor het EK 1992 schakelde Nederland Portugal uit voor de eindronde terwijl voor het WK 2002 de Portugezen zich plaatsten ten koste van het Oranje van bondscoach Louis van Gaal.

EK 1992 kwalificatie: Portugal−Nederland 1−0

Porto, 17 oktober 1990
Doelpunten: 1-0 Águas ('53)

EK 1992 kwalificatie: Nederland−Portugal 1−0

Rotterdam, 16 oktober 1991
Doelpunten: 1-0 Richard Witschge ('22)

WK 2002 kwalificatie: Nederland−Portugal 0−2

Rotterdam, 11 november 2000
Doelpunten: 0-1 Conceição ('10); 0-2 Pauleta ('44)

WK 2002 kwalificatie: Portugal−Nederland 2−2

Porto, 28 maart 2001
Doelpunten: 0-1 Hasselbaink ('18, pen.); 0-2 Kluivert ('48); 1-2 Pauleta ('84) 2-2: Figo ('90, pen.)

Vriendschappelijk

Nederland en Portugal speelden zes vriendschappelijke wedstrijden. Daarvan won Portugal er twee, waren er drie gelijke spelen en won Nederland slechts één keer.

Portugal−Nederland 2−0

Faro, 12 februari 1992
Doelpunten: 1-0 Oceano ('3); 2-0 Brito ('79)

Nederland−Portugal 0−1

Eindhoven, 22 februari 1995
Doelpunten: 0-1 Barbosa ('8)

Portugal−Nederland 0−0

Parijs, 10 februari 1999

Nederland−Portugal 1−1

Eindhoven, 30 april 2003
Doelpunten: 1-0 Kluivert ('27); 1-1 Simão ('78)

Portugal−Nederland 1−1

Faro, 14 augustus 2013
Doelpunten: 0-1 Strootman ('17); 1-1 Ronaldo ('87)

Portugal−Nederland 0−3

Genève, 26 maart 2018
Doelpunten: 0-1 Depay ('11); 0-2 Babel ('32); 0-3 van Dijkl ('45+2)

Het totale doelsaldo is 16-10 in het voordeel van de Portugezen.